The Vertical Temperature Gradients in the Autumn/Winter Season in Cracow

• Autorzy: Lilianna Skublicka

Warianty tytułu

Pionowe gradienty temperatury powietrza w sezonie jesienno-zimowym w Krakowie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The paper presents the variations in the vertical temperature gradients within 12 metres above the ground divided into three layers of air, as measured in the morning and two layers at midday, in various weather conditions in Cracow. Based on the gradients, the vertical temperature profile was analysed. (original abstract)

Niniejszy artykuł prezentuje duże zróżnicowanie pionowych gradientów temperatury w warstwach: 1 - 0,05-0,5 m n.p.g. (nad poziomem gruntu); 2 - 0,5-2 m n.p.g., i 3 - 2-12 m n.p.g. Dane dotyczące temperatury zanalizowano w zależności od warunków pogodowych sezonu jesienno-zimowego, określonych przy pomocy sytuacji synoptycznych (kierunek adwekcji mas powietrza i rodzaj układu barycznego: a - antycyklonalny, c - cyklonalny). Dane dotyczące temperatury powietrza pochodzą ze Stacji Klimatologicznej Zakładu Klimatologii Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ w Krakowie (Ogród Botaniczny), z lat 1988-1998 (październik-marzec). Najczęściej występowały układy wyżowe (ponad 60%). Największe gradienty zanotowano w warstwie 1, w lutym (-611,1°C/100 m, przy sytuacji synoptycznej Sa). Najmniejsze gradienty pojawiły się w warstwie 3 w listopadzie (0,l°C/100m, przy bruździe cyklonalnej Bc). Typ układu barycznego (antycyklonalny lub cyklonalny) miał wpływ na wartość gradientu. Przy sytuacjach antycyklonalnych obserwowano większe wartości gradientów niż przy sytuacjach cyklonalnych, dla tych samych kierunków adwekcji. Kierunek adwekcji miał wpływ na różnice w wartościach gradientów między poszczególnymi warstwami. Największe różnice występowały w sytuacjach cyklonalnych i antycyklonalnych przy adwekcji z pd.-zach., zach. i pn.-zach., zaś najmniejsze różnice przy adwekcji z pd.-wsch. i wsch. Inwersja w całym profilu pomiarowym o godz. 7 występowała przy sytuacjach cyklonalnych i antycyklonalnych, przy adwekcji z pd. i zach. O godz. 13 taki profil temperatury wystąpił w grudniu przy sytuacji SEc i w lutym przy sytuacji Sc. Jednak o godz. 13 wystąpił także profil insolacyjny przy sytuacjach cyklonalnych i antycyklonalnych i napływie mas powietrza z pn., pd. i zach. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Meteorological conditions; Meteorology; Climate

PL

Warunki meteorologiczne; Meteorologia; Klimat

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2003
• Numer: z. 112 Changes of geographical environment and those of the socio-economic phenomena
• Strony: 81--92

Twórcy

autor

Lilianna Skublicka

• Jagiellonian University, Cracow, Poland

Bibliografia

• Bac S., Koźmiński G., Rojek M., 1998, Agrometeorologia, PWN, Warszawa.
• Lewińska J., 1991, Klimat miasta, Wademecum urbanisty, Wyd. Secesja, Kraków.
• Mattsson J. O., 1961, Microclimatic observations in cultivated crops, Lund Studies in Geography, Seria. A., Physical Geography, 16.
• Niedźwiedź T., 1999, Kalendarz sytuacji synoptycznych dla dorzecza górnej Wisły 1988-1998, manuscript.
• Radomski Cz, 1987, Agrometeorologia, PWN, Warszawa.
• Trepińska J., Matuszko D., 1994, Wpływ miejskiego klimatu na ekstremalne temperatury powietrza w Krakowie, Zesz. Nauk. UJ, Pr. Geogr., 77.