Feminizm i myśl feministyczna. Geneza, rozwój ruchu i jego konsekwencje w przestrzeni publicznej

• Autorzy: Joanna Podgórska-Rykała

Warianty tytułu

Feminism and Feminist Thought. Origin, Development of the Movement and Its Cosequences in Public Space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Feminizm powstał wcześniej niż jego nazwa. Za jedną z najwcześniejszych feministycznych prac uważa się traktat La Cité des dames autorstwa francuskiej poetki i pisarki Christine de Pizan. Datuje się je na 1405 r., czyli początek XV w. De Pizan ubolewała w nim nad egoizmem mężczyzn swojej epoki, nad konsekwencjami wyidealizowanej, romantycznej i niestety nieprawdziwej miłości1. Za twórcę pojęcia "feminizm" uważany jest francuski socjalista utopijny Charles Fourier. Już w 1808 r. twierdził, że przyznanie praw kobietom będzie jednym z głównych determinantów postępu społecznego. Feminizmem nazywał on jednak ideę zgoła odmienną od tego, jak rozumiemy ją dzisiaj. Fourier definiował "feminizm" jako prawo każdej kobiety do jednoczesnego posiadania czterech kochanków. Taka koncepcja wywodziła się z charakterystycznej ówczesnej myśli socjalistycznej, w której ważne miejsce zajmował postulat likwidacji rodziny.(fragment tekstu)

EN

Feminism has functioned from the very beginning in a transnational perspective, even though it spread most rapidly in Western Europe and the United States. It was created and developed by women living in different cultural, religious and socio-political systems, which is why there is a huge pluralism of feminist thought that can not be and should not be unified. This article will briefly present three fundamental stages in the development of the feminist movement. The author will discuss the most important events and breakthroughs that have taken place in changing the situation of women in the socio-political and legal contexts.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Feminizm; Społeczeństwo; Historia

EN

Feminism; Society; History

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2(51)
• Strony: 71--84

Twórcy

autor

Joanna Podgórska-Rykała

• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

Bibliografia

• Auclert H., za: Czarna księga kobiet, red. Ch. Ockrent, Warszawa 2007.
• Bator J., Feminizm, postmodernizm, psychoanaliza, Gdańsk 2001.
• Bobako M., Demokracja wobec różnicy. Multikulturalizm i feminizm w perspektywie polityki uznania, Poznań 2010, s. 221.
• Bogucka M., Gorsza płeć. Kobieta w dziejach Europy od antyku po wiek XXI, Warszawa 2005.
• Butler J., Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości, Warszawa 2008.
• Ciechomska M., Od matriarchatu do feminizmu, Poznań 1996.
• Davis F., Moving the mountain. The Women's Movement in America since 1960, New York 1991.
• de Beauvoir S., Druga płeć, t. I, Kraków 1972.
• de Beauvoir S., Druga płeć, t. II, Kraków 1972.
• Dybel P., Zagadka drugiej płci. Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i w feminizmie, Kraków 2007.
• Faludi S., Backlash. The Undeclared War against Women, Vintage, London 1992, s. 18, za: Graff A., Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym, Warszawa 2001.
• Fawcett M., Introduction, w: H.M. Swanwick, The Future of the Woment's Movement, London 1913, s. XII, za: Hannam J., Feminizm, Poznań 2010.
• Friedan B., Mistyka kobiecości, Warszawa 2012.
• Gardner C.V., Historical Dictionary of Feminist Philosophy, Oxford 2006.
• Gębarowska K., "Kobiety" jako zbiorowy podmiot ruchu feministycznego ruchu feministycznego w Polsce. Polemika Partią Kobiet i Kongresem Kobiet Polskich, w: Feminizm po polsku, red. F. Pierzchalski i in., Warszawa 2011.
• Graff A., Świat bez kobiet. Płeć w polskim życiu publicznym, Warszawa 2001.
• Hannam J., Feminizm, Poznań 2010.
• Hoffman R., K. Pasley, Thinking about the sexes: the relation between cognitions and gender stereotypes, "The American Journal of Family Therapy" 1998, no. 26, s. 190, za: Palus K., Wstep, w: Płeć. Między ciałem, umysłem i społeczeństwem, red. K. Palus, Poznań 2011.
• Humm M., Słownik teorii feminizmu, Warszawa 1993, za: Pietrzak E., Wolność , równość , siostrzeństwo, Łódź 2008.
• Janion M., Kobiety i duch inności, Warszawa 1996, s. 23.
• Jung C.G., Die Frau in Europa, Zürich 1948.
• Kałwa D., Przełomy polityczne z perspektywy gender: kilka refleksji historycznych, w: Gender - Kultura - Społeczeństwo, red. M. Radkiewicz, Kraków 2002.
• Klejdysz N., Feminiści. Męski dyskurs w obronie praw kobiet, w: Gender jako determinanta w przestrzeni prywatnej i publicznej, red. A. Balczyńska-Kosman, I. Andruszkiewicz, J. Kałużna, E. Kania, Poznań 2012, s. 63.
• Krzyżanowska N., Kobiety w (polskiej) sferze publicznej, Toruń 2012.
• Kuklińska K.L., Polskie singielki. Płeć kulturowa. Feminizm. Ponowoczesność. Internet, Warszawa 2012.
• Millet K., Teoria polityki płciowej, w: Nikt nie rodzi się kobietą, red. T. Hołówka, Warszawa 1982.
• Pacześniak A., Kobiety w Parlamencie Europejskim. Przełamywanie stereotypów płci w poli-tyce, Wrocław 2006.
• Pietrzak E., Wolność , równość , siostrzeństwo, Łódź 2008, s. 11.
• Pitrus A., Gender na sprzedaż, [w:] Gender - Kultura - Społeczeństwo, red. M. Radkiewicz, Kraków 2002.
• Putnam-Tong R., Myśl feministyczna. Wprowadzenie, Warszawa 2002.
• Reszke I., Nierówności płci w teoriach. Teoretyczne wyjaśnienia nierówności płci w sferze pracy zawodowej, Warszawa 1991.
• Ślęczka K., Feminizm czy feminizmy? Feminizm jako wiązka ideologii, w: Płeć, kobieta, feminizm, red. Z. Gorczyńska, S. Kruszyńska, I. Zakidalska, Gdańsk 1997.
• Ślęczka K., Feminizm czy feminizmy? Feminizm jako wiązka ideologii, w: Płeć, kobieta, feminizm, red. Z. Gorczyńska, S. Kruszyńska, I. Zakidalska, Gdańsk 1997.
• Ślęczka K., Feminizm u progu nowego wieku, Katowice 2002.
• Ślęczka K., Feminizm. Ideologie i koncepcje społeczne współczesnego feminizmu, Katowice 1999.
• Środa M., Indywidualizm i jego krytycy. Współczesne spory między liberałami, komunitarianami i feministkami na temat podmiotu, wspólnoty i płci, Warszawa 2003.
• Środa M., Kobiety i władza, Warszawa 2009.
• Titkow A., Duch-Krzystoszek D., B. Budzowska, Nieodpłatna praca kobiet. Mity, realia, perspektywy, Warszawa 2004.
• Titkow A., Tożsamość polskich kobiet. Ciągłość, zmiana, konteksty, Warszawa 2007.
• Wellman J., The Road to Seneca Falls: Elizabeth Cady Stanton and the First Woman's Rights Convention, Urbana and Chicago 2004.
• Werbner P., Upolitycznione macierzyństwo i feminizacja obywatelstwa: ruchy kobiece i trans-formacja sfery publicznej, w: Gender. Perspektywa antropologiczna, t. 2: Kobiecość, męskość, seksualność, red. R.E. Hryciuk, A. Kościańska, Warszawa 2007.
• Zachorowska-Mazurkiewicz A., Kobiety i instytucje. Kobiety na rynku pracy w Stanach Zjednoczonych, Unii Europejskiej i w Polsce, Katowice 2006.