Edukacja w neoliberalnej rzeczywistości. Niewydolna. Kosztowna. Zbędna?

• Autorzy: Justyna Dobrołowicz

Warianty tytułu

The Education in Neoliberal Reality. Inefficient. Expensive. Needless?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule omawiam najważniejsze wyzwania jakie stawia przed człowiekiem współczesny świat i które wyznaczają nowe zadania szkole i uczącym w niej nauczycielom. Zwracam uwagę na konieczność istotnych zmian w funkcjonowaniu szkoły, która mimo wyraźnych przemian rzeczywistości społecznej ciągle skoncentrowana jest na transferze wiadomości z podręczników do umysłów uczniów. W szkole nadal nie ma miejsca na samodzielność, na poszukiwanie, na mylenie się, na błądzenie. Jest za to gotowa, pewna, jednoznaczna wiedza, którą uczeń musi zapamiętać. A przecież dla współczesnego pracownika znacznie ważniejsze od posiadania informacji jest wiedza o tym, gdzie te informacje się znajdują, jak do nich dotrzeć, jak je można wykorzystać. Ludzie, dzięki istnieniu Internetu, nie potrzebują dziś świetnej pamięci, koniecznie natomiast muszą umieć samodzielnie myśleć i rozumieć rzeczywistość, w której żyją. Dlatego zamiast pamięciowego gromadzenia informacji, które i tak niebawem staną się nieaktualne, szkoła powinna skoncentrować wysiłek na kształtowaniu u uczniów sprawności posługiwania się umysłem i umiejętności rozwiązywania problemów. (abstrakt oryginalny)

EN

The author of this article discusses the most important challenges for contemporary people. These challenges mark new functions for schools and teachers. The author pays attention to the neccessity of changes in functioning of institution of school. In spite of clear change of social reality, teachers want to transfer information from coursebooks to their pupil's brains. Students in schools do not have a space for independence, making a mistake, fossicking. The institiution of school has only finished, unmistakable knowledge for pupils. The author opines that contemporary worker should know where he can find information and what he can do with this knowledge. Instead of learning "by heart", the institution of schoold should lear how to solve various problems. Moreover, students should think independent and understand contemporary reality. The aim of the article is to show directions of school changes and challenges that come from them for the whole education system. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Edukacja; Edukacja młodzieży; Neoliberalizm; Edukacja przedsiębiorcza

EN

Education; Youth education; Neoliberalism; Entrepreneurial education

• Czasopismo: Studia Społeczne
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1 (32)
• Strony: 7--17

Twórcy

autor

Justyna Dobrołowicz

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Bibliografia

• Dobrołowicz J., Obraz edukacji w polskim dyskursie prasowym, Impuls, Kraków 2013.
• Eco U. Pape Satan aleppe. Kroniki płynnego społeczeństwa, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2017.
• Firmhofer R.. Społeczeństwo umiejące korzystać z wiedzy - jak do tego dojść?, w: Rozwój i edukacja. Wielkie przewartościowanie, red. J. Szomburg, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2011, s. 69-74.
• Harari Y.N., 21 lekcji na XXI wiek, tłum. M. Romanek, Wydawnictwo Literackie, Warszawa 2018.
• Klichowski M. Czy nastaje zmierzch edukacji? Kilka refleksji na marginesie koncepcji cyborgizacji, w: Wychowawcze i społeczno-kulturowe kompetencje współczesnych nauczycieli. Wybrane konteksty, red. J. Pyżalski, theQ studio, Łódź 2015.
• Kołodziejczyk W., Polak M., Jak będzie zmieniać się edukacja? Wyzwania dla polskiej szkoły i ucznia, Instytut Obywatelski, Warszawa 2011.
• Kościelniak M., "Jakość" i "efektywność" nauczania w hybrydalnej rzeczywistości edukacyjnej "ery Hermesa", w: Wspólnota pedagogicznego niepokoju, red. J. Danilewska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2008.
• Lindenberg G., Ludzkość poprawiona. Jak najbliższe lata zmienią świat, w którym żyjemy, Otwarte, Kraków 2018.
• Nowak-Dziemianowicz M., Edukacja i wychowanie w dyskursie nauki i codzienności, Impuls, Kraków 2012.
• Rabczuk W., Urynkowienie edukacji - szansa czy zagrożenie, w: Rynek i kultura neoliberalna a edukacja, red. A. Kargulowa, S.M. Kwiatkowski, T. Szkudlarek, Impuls, Kraków 2005.
• Robinson K., Zmiana paradygmatu edukacji, w: Rozwój i edukacja. Wielkie przewartościowanie, red. J. Szomburg, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2011, s. 63-68.
• Schulz R. 1992. Szkoła - instytucja - system - rozwój, Wydawnictwo "Edytor", Toruń.
• Szkudlarek T., Ekonomia i etyka: przemieszczenia dyskursu edukacyjnego, "Teraźniejszość - Człowiek - Edukacja", numer specjalny 2001.
• Śliwerski B., Refleksje o Baumanowskiej edukacji we mgle soc-ponowoczesnego świata, "Forum Oświatowe" 2017, nr 1, s. 49-63.
• Wróbel S., Nawrocki R., Szkoła jako fikcja i inne szkice z filozofii edukacji, UAM, Poznań-Kalisz 2010.
• Żylińska M., Na czym powinien polegać przewrót kopernikański w edukacji? w: Rozwój i edukacja. Wielkie przewartościowanie, red. J. Szomburg, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 2011, s. 87-98.