Kompetencje społeczne kandydatów do zawodu nauczyciela jako ważny obszar ich kompetencji zawodowych nastawionych na wyrównywanie szans edukacyjnych dziecka biednego - raport z badań

• Autorzy: Grażyna Cęcelek , Małgorzata Gogolewska-Tośka

Warianty tytułu

Social competence of the candidates for the profession of teacher as an important area of their professional competence geared for equal educational opportunities for a poor child - research report

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ubóstwo materialne stanowi stały, można powiedzieć, silnie zakorzeniony obraz polskiej rzeczywistości i poważny problem zakłócający funkcjonowanie wielu rodzin. Uwarunkowania ekonomiczne utrudniają zaspokajanie podstawowych oraz wyższego rzędu potrzeb dziecka; są generatorem dotkliwych, systematycznych zaburzeń codzienności, które negatywnie odbijają się na procesie socjalizacji młodego pokolenia. W rodzinach biednych "zagrożone bywają zarówno najbardziej podstawowe potrzeby codziennej egzystencji, jak i potrzeby edukacyjne, rozwojowe, kulturalne, społeczne". Egzystencja w warunkach biedy i ubóstwa szczególnie niekorzystnie dotyka w swych konsekwencjach młodego człowieka, zdecydowanie utrudniając jego start edukacyjny i życiowy. "Doświadczanie biedy przez dzieci i młodzież nie jest tożsame doświadczaniu jej przez dorosłych, w odniesieniu do dzieci i młodzieży ubóstwo powinno się rozpatrywać jako zaniedbanie w różnych wymiarach ich codziennej egzystencji. Bieda w okresie dzieciństwa i młodości stanowi inny rodzaj doświadczeń niż bieda doświadczana w późniejszych okresach życia. Ma inną genezę, niesie za sobą odmienne skutki, dyktuje inne strategie zaradcze, a ze względu na swój złożony zakres znacząco wpływa na trajektorie życiowe dotkniętych nią dzieci". (fragment tekstu)

EN

Poor families are often seen as socially, environmentally and culturally neglected, thus forming the areas of social risk, many a time characterized by different serious symptoms of dysfunction and failure in education. Children from such families generally have a very poor cultural and intellectual heritage; they also face many barriers in access to education, and are subject to inherit various aspects of subculture of poverty. There is therefore an urgent need for action to care for the fate of those children, evidently marginalized because of family poverty. The actions undertaken in the school environment by teachers, carers and educators are of great importance in this regard. It is therefore reasonable to examine candidates' opinions of the teacher profession on the level of their knowledge, skills and attitudes in the field of professional competences to equalize the educational opportunities of children and adolescents from educational environments with low cultural material capital. The results and the conclusions made for the purpose of educational practice and theory can be used to improve the effectiveness of actions aimed at equalizing educational opportunities providing equal start for all the children no matter their family background and financial status. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rodzina; Ubóstwo; Kompetencje społeczne; Kompetencje pracownicze; Edukacja biznesowa

EN

Family; Poverty; Social competences; Employees competencies; Business education

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 2(51)
• Strony: 161--173

Twórcy

autor

Grażyna Cęcelek

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Skierniewicach

autor

Małgorzata Gogolewska-Tośka

• Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku

Bibliografia

• Białobrzeska K., Dziecięca bieda - miedzy marginalizacją a automarginalizacją, w: Pedagogika społeczna wobec problemów współczesnej rodziny. Polska pedagogika na początku XXI wieku, red. M. Ciczkowska-Giedziun, E. Kantowicz, Toruń 2010.
• Blumsztajn A., Modele wyrównywania szans edukacyjnych: Stany Zjednoczone i Francja, "Polityka Społeczna" 2003, nr 5-6, s. 12.
• Cęcelek G., Sytuacja szkolna dziecka z rodziny ubogiej, Warszawa 2011.
• Gogolewska-Tośka M., Współpraca rodziny ze szkołą w procesie wychowania - wyniki badań własnych, w: Pedagogika rodziny. Wybrane problemy, red. A. Regulska, Warszawa 2010.
• Janukowicz M., Zmagania edukacyjne młodzieży biednej, w: Młodzież w lokalnym systemie pomocy społecznej, red. S. Czarnecka, Częstochowa 2003.
• Kawula S., Nikłe szanse edukacyjne dzieci i młodzieży z obszarów biedy. Bariery i szanse, w: Dylematy współczesnej edukacji, red. J. Górniewicz, Toruń 2007.
• Mendel M., Partnerstwo rodziny, szkoły i gminy, Toruń 2000.
• Miko-Giedyk J., Działalność nauczycieli w zakresie wyrównywania szans edukacyjnych uczniów ze środowisk wiejskich - na przykładzie powiatu kieleckiego, w: Wychowanie - nierozłączność teorii i praktyki. W perspektywie historii edukacji oraz pedagogiki specjalnej i resocjalizacyjnej, red. D. Apanel, A. Jaworska, Toruń 2010, s. 68.
• Ochremiak A., Nierównosci edukacyjne. Problem nie tylko pedagogiczny, "Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze" 2002, nr 8, s. 3.
• Pilch T., Równość szans edukacyjnych w kontekście warunków społecznych i regulacji reformy oświaty, w: Nadzieja na zmianę. Szanse edukacyjne młodego pokolenia ze środowiska wiejskiego, red. D. waloszek, K. Wąż, Zielona Góra 2002.
• Pluta K., Trzaska L., Wyrównywanie szans edukacyjnych. Dlaczego należy tego oczekiwać od szkół?, http://www.npseo.pl/data/various/files/pluta_trzaska.pdf, s. 140 [dostęp: 26.05.2017].
• Roter A., Metodyka pracy z dzieckiem z rodziny dotkniętej ubóstwem społecznym, "Auxilium Sociale. Wsparcie Społeczne" 2001, nr 17.
• Sawicki M., Dziecko jest osobą. Szkice z teorii kształcenia i wychowania, Warszawa 1995.
• Tarkowska E., Dziecko w biednej rodzinie, "Polityka Społeczna" 2004.
• Wiśniewska-Kin M., Kompetencje kluczowe uczniów w społeczeństwie wiedzy - konieczność mentalnych przewartościowań, w: Kompetencje kluczowe dzieci i młodzieży. Praktyka edukacyjna, red. J. Uszyńska-Jarmoc, K. Nadachewicz, Warszawa 2015.