Tourism in Poland at the Time of Systemic Transformations after 1989

• Autorzy: Włodzimierz Kurek

Warianty tytułu

Turystyka w Polsce w okresie przemian ustrojowych po 1989 roku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This article discusses transformations and the functioning of tourism in Poland in the period free market economy introduction, following 1989. It also presents the organisation of tourism, development of accommodation, the transport and catering base, as well as national and international tourist migration. The main part is superseded by the history of tourism in the period following World War II. (original abstract)

Zmiany społeczno-gospodarcze, które zaszły w Polsce po 1989 r., stworzyły korzystne warunki dla rozwoju turystyki krajowej i zagranicznej. Wprowadzenie zasad gospodarki wolnorynkowej spowodowało ogromny wzrost liczby przedsiębiorstw działających w turystyce, szczególnie biur podróży i obiektów noclegowych. Spowodowało to również pojawienie się konkurencji na rynku i wzbogacenie oferty. Z drugiej jednak strony nastąpiła selekcja wśród istniejących podmiotów gospodarczych. Po 1990 r. sytuacja na rynku biur podróży uległa diametralnej zmianie. Pojawiło się bardzo dużo nowych prywatnych biur (obecnie jest ich ok. 3,3 tys.) a także zagranicznych touroperatorów. Nastąpił znaczny rozwój bazy noclegowej. W całej Polsce przybyło kilka tysięcy nowych obiektów. Żywiołowo rozwinęło się budownictwo prywatnych hoteli i pensjonatów. Natomiast o połowę zmniejszyła się liczba ośrodków wczasowych. W omawianym okresie nastąpił gwałtowny rozwój międzynarodowej komunikacji autobusowej, systematycznie rósł udział transportu lotniczego, w tym na znaczną skalę zwiększyło się znaczenie przewozów czarterowych, zmniejszyła się natomiast sieć linii kolejowych, wskutek likwidacji nierentownych połączeń. Ogromny postęp nastąpił w zakresie bazy gastronomicznej. Zwiększyła się znacznie liczba lokali i różnorodność oferty oraz poziom obsługi. Pojawiły się zagraniczne sieci szybkiego żywienia. Po chwilowym załamaniu wyjazdów w celach turystycznych, liczba wyjazdów krajowych i zagranicznych szybko wzrastała (w latach 1991-2000 liczba podróży zagranicznych wzrosła z 21 do 57 min). Popularne stały się różnorodne formy turystyki i wypoczynku, do tej pory słabo rozwinięte, jak: turystyka motywacyjna, edukacyjna, kongresowa, biznesowa, agroturystyka, ekoturystyka, turystyka religijna, sportowe formy turystyki. Do Polski przybyło w 2000 r. ponad 17 min turystów, a przychody z tytułu z przyjazdu cudzoziemców wyniosły ponad 6 mld zł. Niestety w ostatnich latach notuje się spadek przychodów. Pomimo ogromnych, pozytywnych zmian, wciąż jednak są obszary, w których zmiany są zbyt wolne. Brakuje podstawowej infrastruktury społecznej i technicznej. W bardzo złym stanie są drogi, za mało jest parkingów, niezadowalający jest stan bezpieczeństwa i warunki sanitarne, słabo rozwinięty jest system informacji i promocji turystycznej. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Tourism; Political and systemic transformations; Tourism development; Tourism infrastructure

PL

Turystyka; Przekształcenia ustrojowo-systemowe; Rozwój turystyki; Infrastruktura turystyczna

• Czasopismo: Prace Geograficzne / Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Rocznik: 2003
• Numer: z. 111 Issues of tourism and health resort management
• Strony: 29--41

Twórcy

autor

Włodzimierz Kurek

• Jagiellonian University, Cracow, Poland

Bibliografia

• Bartoszewicz W., 2001, Cele, motywy i formy przyjazdów do Polski w 2000 roku, Zesz. Statyst., Inst. Turystyki, Warszawa.
• Borne H., Doliński A., 1998, Organizacja turystyki, Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Butowski L., 1998, Organizacja turystyki w Polsce - Przegląd struktur, Agencja Promocji Turystyki Mart, Warszawa.
• Gaworecki W.W., 2000, Turystyka, Polskie Wyd, Ekonom., Warszawa.
• Gołembski G.,1998, Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej, Wyd. AE w Poznaniu, Poznań.
• Konieczna-Domańska A., 1999, Biura podróży na rynku turystycznym, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.
• Kowalczyk A., 2000, Geografia turyzmu, Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Kulczycki Z., 1968, Zarys historii turystyki w Polsce, Sport i Turystyka, Warszawa.
• Lijewski T., Mikułowski B., Wyrzykowski J., 1998, Geografia turystyki Polski, Polskie Wyd. Ekon., Warszawa.
• Łaciak J., 1997, Uczestnictwo Polaków w wyjazdach turystycznych, Zesz. Statyst., Inst. Turystyki, Warszawa.
• Nowakowska A.,1989, Społeczno-ekonomiczne uwarunkowania ruchu turystycznego w układach przestrzennych, Zesz. Nauk. AE, Monografie, 88, Kraków.
• Rapacz A., 1998, Przedsiębiorstwo turystyczne na rynku, Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław.
• Skalska T., 2001, Wydatki turystów zagranicznych w Polsce w 2000 roku, Zesz. Statyst., Inst. Turystyki, Warszawa.
• Szaflarski P., 2000, Od rynku sprzedawcy do rynku nabywcy - wpływ transformacji ustrojowej na obraz rynku turystycznego w Polsce po 1989 roku, praca magisterska w IGiGP UJ.
• Turystyka 1913, 1973, Statystyka Polski, Warszawa.
• Turystyka i rekreacja osób w starszym wieku, 1988, Statystyka Polski, Mater. Statyst., 61, GUS, Warszawa.
• Turystyka i wypoczynek, roczniki 1989-1993, GUS, Warszawa.
• Turystyka Polska, roczniki 1993-1999, GUS, Warszawa.
• Warszyńska J., Kurek W., 1997, Turystyka, [w:] A. Jelonek (red.), Encyklopedia Geograficzna świata, X, Polska, Wyd. OPRES, Kraków.