Ochrona praw osób małoletnich w postępowaniu wywłaszczeniowym

• Autorzy: Józef Forystek

Warianty tytułu

Protecting the Rights of Minors in Expropriation Proceedings

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Problematyka ochrony praw osób małoletnich w postępowaniach wywłaszczeniowych nie była przedmiotem szerszych wypowiedzi doktryny i orzecznictwa. Ponieważ polski system prawny opiera się na konstytucyjnej zasadzie ochrony dobra dziecka i jego "nadrzędnego interesu" (art. 72 ust. 1 Konstytucji RP). W świetle tej zasady małoletni nie mogą być pozbawieni przysługujących im praw proceduralnych w postępowaniu wywłaszczeniowym. Decyzje administracyjne wydane wobec zmarłych rodziców, a nie w stosunku do ich małoletnich spadkobierców, powinny być unieważnione, albowiem postępowanie wywłaszczeniowe nie może toczyć się w stosunku do osób, które utraciły zdolność prawną. W sprawie wywłaszczeniowej małoletni powinni być reprezentowani przez ustanowionego kuratora sądowego, który na przyjęcie odszkodowania pieniężnego lub nieruchomości zamiennej powinien uzyskać uprzednią zgodę sądu opiekuńczego (rodzinnego). Reprezentacja małoletniego przez rodzica powinna być w tym przypadku wyłączona wskutek istnienia konfliktu interesów, gdyż takiego konfliktu nie da się wykluczyć, gdy właściwie w każdej sprawie wywłaszczeniowej osoba wywłaszczana może domagać się odszkodowania zarówno w formie pieniężnej, jak i nieruchomości zamiennej.(abstrakt oryginalny)

EN

The issue of protecting the rights of minors in expropriation proceedings has not been discussed much in doctrine or jurisprudence. This is because the Polish legal system is based on the constitutional principle of protecting the best interests of children and their "superior interest" (Article 72 (1) of the Polish Constitution). In the light of this principle, minors cannot be deprived of their procedural rights in expropriation proceedings. Administrative decisions issued against deceased parents, and not against their minor heirs, should be annulled, as expropriation proceedings may not be carried out against persons who have lost legal capacity. In an expropriation case, minors should be represented by an appointed social worker, who should obtain the prior consent of a guardianship (family) court to accept monetary compensation or replacement real estate. In this case, the representation of the minor by the parent should be excluded due to the existence of a conflict of interest, because such a conflict cannot be ruled out, as in virtually every expropriation case the expropriated person may demand compensation both in the form of money and/or replacement property.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wywłaszczenie; Dobra osobiste; Dzieci; Ochrona praw dziecka; Kurator sądowy; Postępowanie administracyjne

EN

Expropriation; Personal rights; Children; Protection of children's rights; Probation officer; Administrative proceedings

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 7-8
• Strony: 107--122

Twórcy

autor

Józef Forystek

Bibliografia

• Adamiak B., Zagadnienie decyzji nieistniejących, "Acta Universitatis Wratislavienis. Prawo" 1990/168 (1022).
• Dybowski T., Konstytucyjne i cywilnoprawne pojęcie prawa własności [w:] Sądownictwo a obowiązujący system prawny, materiały konferencji naukowej zorganizowanej przez SN w dniach 13-14.02.1992 r. w Popowie, maszynopis.
• Forystek J., Skutki jedności stosunku materialnoprawnego (na przykładzie prawa do rekompensaty zabużańskiej), "Państwo i Prawo" 2020/11.
• Górecki J., Europejskie poświadczenie spadkowe - nowy sposób potwierdzania praw do majątku spadkowego, "Rejent" 2015/9.
• Jarosz-Żukowska S., Konstytucyjna zasada ochrony własności, Kraków 2003.
• Jaśkowska M., Wilbrandt-Gotowicz M., Wróbel A. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2018.
• Knysiak-Molczyk H. (red.), Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2015.
• Kot T., Wejście w życie rozporządzenia spadkowego - wybrane zmiany w prawie polskim, "Krakowski Przegląd Notarialny" 2016/1.
• Piasecki K. (red.), Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Warszawa 2009.
• Radwański Z., Pojęcie i funkcja "dobra dziecka" w polskim prawie rodzinnym i opiekuńczym, "Studia Cywilistyczne" 1981/31.
• Skóra A., Współuczestnictwo w postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2009.
• Stahl M., Glosa do wyroku NSA z 27.04.1983 r. o sygn. akt II SA 261/83, OSPiKA 1984/5, poz. 108.
• Stojanowska W., Dobro dziecka jako instrument wykładni norm Konwencji o prawach dziecka oraz prawa polskiego i jako dyrektywa jego stosowania [w:] Konwencja o prawach dziecka - analiza i wykładnia, red. T. Smyczyński, Poznań 1999.
• Śladkowska E., Wydanie decyzji administracyjnej bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2013.
• Woś T., Wywłaszczanie i zwrot wywłaszczonych nieruchomości, Warszawa 2004.
• Woś T., Wywłaszczanie nieruchomości i ich zwrot, Warszawa 2011.