Handel zagraniczny w procesie rozwoju gospodarczego Japonii po II wojnie światowej (1954-1984)

• Autorzy: Piotr Karpuś , Andrzej Maśko

Warianty tytułu

Vnešnââ torgovlâ v processe èkonomičeskogo razvitiâ Âponii posle II mirovoj vojny (1954-1984)

Foreign Trade in the Process of Economic Development of Japan after World War II (1954-1984)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Handel zagraniczny odgrywa dla Japonii, kraju ubogiego w surowce naturalne, szczególnie ważną rolę. Pozwala on nie tylko zapewnić import niezbędny, przepływ nowych technologii, ale poprzez współpracę międzynarodową przynosi korzyści specjalizacji i koncentracji produkcji, zapewnia równowagę w bilansie płatniczym, a ponadto kreuje produkcję i popyt wewnętrzny dzięki znacznym nadwyżkom eksportowym. W procesie rozwoju gospodarczego Japonii obserwuje się szczególnie wyraźnie wzajemne oddziaływanie strategii handlu zagranicznego i strategii rozwoju kraju. Handel zagraniczny z jednej strony służy i ułatwia realizację przyjętej strategii globalnej, z drugiej zaś wymusza, pod wpływem zmieniających się uwarunkowań zewnętrznych, modyfikację kierunków rozwoju całej gospodarki. W latach pięćdziesiątych Japonia preferowała w rozwoju i handlu dziedziny pracochłonne oraz początkowe fazy procesów przetwórczych (co było zgodne z teorią kosztów komparatywnych). Niskie ceny i względnie wysoka jakość czyniły produkty eksportowane przez Japonię konkurencyjnymi na rynkach światowych. Wysoko rozwinięte kraje kapitalistyczne zaczęły wymuszać na Japonii "dobrowolne" ograniczenia eksportu określonych dóbr już od przełomu 1956-1957 roku. Można przypuszczać, że zapoczątkowało to swego rodzaju spiralę ucieczki Japonii od dziedzin, na które nałożono ograniczenia i pogoni innych krajów w nakładaniu nowych ograniczeń. "Ucieczka" od ograniczeń, a tym samym rozwój nowych dziedzin, zmierzała do obszarów o coraz wyższym stopniu przetwórstwa. Stworzono własne bazy badawcze i podstawy nowoczesnego rozwoju, podjęto się rozwijania dziedzin o coraz to wyższym poziomie naukochłonności, bazującej na oryginalnych rozwiązaniach techniki japońskiej. W ten sposób w walce konkurencyjnej na rynkach zewnętrznych Japonia wykorzystuje nie tylko ceny na bazie niskich kosztów, dogodne warunki i organizację handlu, ale w coraz większym stopniu dynamiczną innowacyjność produktu.(fragment tekstu)

EN

Three stages are distinguished in the process of economic development of Japan after World War II. In each of these, foreign trade played a different role. In the first stage it contributed to the rebuilding of the economy after the war destructions. In the second stage which covered the period between 1954-1973, it facilitated the process of economic development through the stabilization of production, securing the supply of necessary licences, raw materials, etc. In the third stage, after 1973, foreign trade became a significant factor stimulating the economic growth. It was connected on the one hand with forcing the edtmomy to adjust itself to the changing exterior conditions, and on the other with securing a high credit balance and markets for local firms. The tasks which foreign trade in Japan had to fulfil were carried out through the following: formation of the relations between work efficiency and the level of salaries so that it was favourable for Japan;the use of a double system of prices;the utilization of the tools, of the protection of the home market;initiating export credits;the system of reduced rates assigned for export production;the regulation of the structure of exchange;restructuralization of the economy in the direction of increasing the proportion of domains of a high level of science-absorptiveness; the creation of branch firms in other well-developed countries; co-operation with the firms of other countries on the principle of "distant" competition.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Handel zagraniczny; Rozwój gospodarczy

EN

Foreign trade; Economic development

• Czasopismo: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia
• Rocznik: 1987
• Tom: 21
• Strony: 93--119

Twórcy

autor

Piotr Karpuś

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

autor

Andrzej Maśko

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Bibliografia

• S. Tsuru: Szkice o ekonomii politycznej i gospodarce Japonii. PWN, Warszawa 1983
• W. W. Lockwood (ed): The State and Economic Enterprise in Japan. Essays in the Political Economy of Growth. Princeton 1965
• B. Dobrowińskij, S. Uljaniczew: Pieriestrojka struktury japońskoj ekonomiki i jejo nauczno-tiechniczeskoje obiespieczenije. "Mirowaja Ekonomika i Mieżdunarodnyje Otnoszenija" 1982, z. 6, s. 66.
• в. Krause, S. Sekiguchi: Japan and the World Economy. [W:] Asia's New Giant. How the Japanese Economy Works. The Brookings Institution, Washington D.C. 1976
• J. Osipow : Japono-amierikanskoje sopierniczestwo na rynkach naukojemnoj produkcyi. "Mirowaja Ekonomika i Mieżdunarodnyje Otnoszenija" 1984, z. 7, s. 135.
• A. I. Dinkiewicz : Oczerki ekonomiki sowriemiennoj Japonii. Moskwa 1972
• K. Ohkawa, H. Rosovsky: Japanese Economic Growth. Trend Acceleration in the Twentieth Century. Stanford 1973
• W. S. Hunsberger: Japan and the United States in World Trade. New York 1964
• J. Piewznier: Gosudarstwo w ekonomike Japonji. Moskwa 1976
• A. Chłystow: SSza - Japonija - Zapadnaja Jewropa na nowych frontach elektronnoj wojny. "Mirowaja Ekonomika i Mieżdunarodnyje Otnoszenija" 1985, nr 4, s. 124
• W. O. Kistanow : Ekonomiczeskoje proniknowienije Japonii w Łatinskuju Amieriku. Moskwa 1982
• S. P. Sethi: Japanese Business and Social Conflict. A Comparative Analysis of Response Patterns with American Business, Combridge, Mass. 1975
• M. Dobroczyński: Światowa ekspansja gospodarki japońskiej. Warszawa 1975