Przemoc psychiczna w środowisku rodziny - - od zawładnięcia po nękanie

• Autorzy: Bożena Józefów-Czerwińska

Warianty tytułu

Психическое насилие в семейнойсредеот "чрезмернойзащиты" до "преследований".

Psychological Violence in the Family Environment from "Possession" to "Harassment"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Doświadczanie przemocy w rodzinie ma poważny wpływ nie tylko na życie dziecka, ale także dorosłego człowieka, który nierzadko boryka się z konsekwencjami przeżytej w dzieciństwie traumy. Już choćby z tych powodów istnieje konieczność podejmowania dalszych wysiłków badawczych, prowadzących do głębszego zrozumienia przyczyn występowania zjawiska przemocy w rodzinie. W świetle jedynie zasygnalizowanych zjawisk należy stwierdzić, że przemoc w rodzinie może zaistnieć nie tylko w konsekwencji uzależnień opiekunów (choć niewątpliwie największe zagrożenia występowania "zachowań przemocowych" pozostają w korelacji do osób uzależnionych od alkoholu). Przemoc może korespondować także z recepcją negatywnych wzorców budowania relacji, a wówczas dotyka ona tych rodzin, w których dostrzegalna jest np. silna hierarchia - różnicująca pozycję i prawa poszczególnych jej członków. W takim środowisku sprawca przemocy wymaga od swoich ofiar podporządkowania, ogranicza też ich prawa do autonomii, wyboru i poglądów. Brak podporządkowania może prowadzić do występowania zróżnicowanych form przemocy, a w takich kontekstach celem przemocy jest utrzymanie kontroli, władzy i dominacji nad członkami rodziny. W badaniach nad występowaniem zjawiska przemocy w rodzinie konieczne staje się również uwzględnianie kontekstowej zmienności sytuacji rodzin, m.in. w obliczu następstw zaburzonych relacji łączących opiekunów dziecka. W przypadku postępującego procesu rozpadu rodziny rośnie ryzyko manipulacji, bezpośredniego angażowania podopiecznych w konflikty opiekunów, a w końcu występowania zjawiska emocjonalnej przemocy, którą Mari Hirigoyern określiła "molestowaniem moralnym". W odwołaniu do spostrzeżeń tej badaczki można stwierdzić, że istotne jest nie tylko rozpoznawanie, dotąd jednoznacznie definiowanych form przemocy, ale także ważne staje się ich dalsze uszczegółowianie, doprecyzowanie także pod względem ich poszczególnych kategorii i podkategorii(fragment tekstu)

EN

"Education for Peace" is directly related to the need to counteract, but also to recognize many specifi c forms of different categories of violence. In this article, I would like to focus on these categories of psychological violence which we could observe and indicate in dysfunctional families. Some of these practices are connected with "harassment", others blocked autonomy, not only growing up children, but also "children" in adult age. This kind of violence, we can call "possession". They can appear both in the context of disturbed relationships between the child and carers, as well as the consequence of standards resulting from differences in cultural patterns and customary rights for particular social groups. Deepening research into the occurrence of diverse categories of violence in the family can contribute to more effective interventions and in preparing better programs in social prophylactic.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemoc w rodzinie; Relacje międzyludzkie

EN

Violence in the family; Interpersonal relations

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 3(52)
• Strony: 163--176

Twórcy

autor

Bożena Józefów-Czerwińska

• Akademia Humanistyczna im. A. Gieysztora w Pułtusku

Bibliografia

• Obuchowska I. Agresja dzieci w perspektywie rozwojowej, w: Agresja i przemoc a zdrowie psychiczne, red. M. Binczycka-Anholcer, Warszawa-Poznań 2001,
• Pielkowa J., Wpływ warunków życia w rodzinie na agresywne zachowania dzieci, w: Problemy opiekuńczo- wychowawcze, Łódź 1997, 3,
• Pilszyk A., Obraz psychologiczny sprawcy przemocy w rodzinie, "Psychiatria Polska" 2007, t. 41(6),
• Robbins S.P., Chatterjee P., Canda E.R., Contemporary human behavior theory, w: A critical perspective for social work, 3rd ed., New York 2012,
• Siegel D.J., Rozwój umysłu. Jak stajemy się tym kim jesteśmy, tłum. Andruszko R., Kraków 2009,
• McCluskey M.J., Psychoanalysis and domestic violence: Exploring the application of object relations theory in social work fi eld placement, "Clinical Social Work Journal" 2010, Vol. 38
• Napier N.J., Recreating Yourself: Help for Adult Children of Dysfunctional Families, New York 1990.
• Józefów-Czerwińska B., Zabobonem nazwano... O wierzeniach, wartościach i dawnych przekonaniach mieszkańców polsko-białoruskiego pogranicza w ich związkach z przeszłością, Milanówek 2017
• Nowakowska A., Dziecko - ofiara domowej przemocy, w: Patologie naszych czasów, red. Drążek A., Drążek E., Białystok 2007,
• Nikodemska S., Przemoc wobec bliskich u pacjentów lecznictwa odwykowego, "Świat Problemów" 2001, nr 1(96),
• Józefów-Czerwińska B, Mobbing i praktyki mobbingowe w środowisku oświaty, w: Człowiek - Edukacja - Społeczeństwo. Wybrane zagadnienia i problemy, red. Godlewska-Tośka M., Szymańska M.F., Pułtusk 2017,
• Justice B.i R.., The Abusing Family, New York 1990
• Neuharth D., If You Had Controlling Parents: How to Make Peace with Your Past and Take Your Place in the World, New York 1999.
• Pasterski M., Jak poradzić sobie z przeszłością, http://michalpasterski.pl/2010/07/jak-poradzić-sobie-z-przeszłością [dostęp: 6.07.2017].
• Sewell W., A Theory of Structure: Duality, Agency, and Transformation, "American Journal of Sociology" 1992, Vol. 98,
• Józefów-Czerwińska B., Możliwe działania w sferze profilaktyki prospołecznej. Rozpoznanie mechanizmu deprywacji społecznej (MRWD), w: Diagnozowanie problemów społecznych na przykładzie powiatu pułtuskiego, red. Kurzynowski A., Stępniak K., Pułtusk 2015,
• Janoff-Bulman R., Shattered assumptions, New York 1992.
• Fruzzetti A.E., Fruzzetti A.R., Borderline personality disorder, w: Treating diffi cult couples: Helping clients with coexisting mental and relationship disorders, red. Snyder D.K., Whisman M.A., New York 2003,
• Hirigoyen M.F., Molestowanie w pracy, tłum. Żerańska M., Poznań 2003
• Hirigoyen M.F., Molestowanie moralne. Perwersyjna przemoc w życiu codziennym, Poznań 2002.
• Czerederecka A., Manipulowanie dzieckiem przez rodziców rywalizujących o udział w opiece, Kraków 2007,
• Fears and Anxieties in the 21 Century - Fear and Anxiety in the 21st Century: The European Context, red. C. Ghita, R. Beshara, Oxford 2015.
• Mellibruda J., Durda R., Sasal H.D., O przemocy domowej. Poradnik dla lekarza pediatry, Warszawa 1998.
• Talewicz-Kwiatkówska J., Wpływ aktywności finansowej Unii Europejskiej na położenie społeczne Romów w Polsce, Kraków 2013,
• Wrona G., Konflikt a przemoc. Zastosowanie art. 207& 1 KK w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Warszawa 2016,
• Freedom. Addressing forced marriage in the EU: legal provisions and promising practices, w: FRA European Union Agency for Fundamental Rights, Luxemburg 2014,
• Mellibruda J., Przeciwdziałanie przemocy domowej, Warszawa 2009,
• ---