Przegląd i ocena mierników rozwoju społeczno-gospodarczego

• Autorzy: Anna Łatuszyńska

Warianty tytułu

Overview and Evaluation of Social and Economical Development's Indicators

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Mierniki agregatowe zyskały w ostatnich łatach znaczącą popularność. Mimo zarzucanych im wad, dotyczących kreowania przez nie uproszczonego wizerunku pewnych zjawisk są one wygodnym narzędziem do przeprowadzania porównań wyników osiąganych przez różne państwa na wielu polach - zarówno gospodarczych i społecznych. Szczególnie przydatne wydają się przy pomiarze szeroko rozumianego stopnia rozwoju danego kraju, który trudno wyrazić za pomocą jednego określonego wskaźnika. Znaczącym problemem przy posługiwaniu się miernikami syntetycznymi jest fakt, że nie istnieje jedna obiektywna miara, którą można przypisać do danego zjawiska. Powoduje to tworzenie wielu rankingów układanych według różnych mierników a dotyczących jednego zagadnienia. W zależności od wybranych zmiennych, dany kraj może zajmować różne miejsca w klasyfikacji dotyczącej tego samego zjawiska. Wzbudza to uzasadnione wątpliwości co do jakości wszelkich zestawień sporządzanych na bazie mierników agregatowych. W artykule przedstawione są pokrótce obszary zastosowań poszczególnych mierników i opisy kilku istotniejszych i bardziej popularnych wskaźników. Rozważone zostały również wady i zalety tworzenia rankingów za pomocą omawianych mierników oraz przedstawiona procedura tworzenia nowych mierników z uwzględnieniem zasad, które mogą wyeliminować część zarzucanych im wad. (abstrakt oryginalny)

EN

Composite indicators have gained lately a lot of popularity. Despite of their disadvantage of creating the simplified picture of some phenomena, they are an appropriate tool for making comparisons between countries in many fields - economical and social as well. They seem to be especially useful in measuring the level of development of the country, which cannot be expressed whit one single indicator. An important issue in using the composite indicators is, that it is impossible to identify an objective measure for a phenomenon. It is the cause that many rankings with many different indicators for one issue are created. According to the chosen variables, the country can be placed differently in each classification. It is the reason of justified doubts that rankings based on composite indicators are reliable. In the article the areas of application and descriptions of some popular composite indicators are shown. A list of advantages and disadvantages and procedure of indicators' creation is included. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój społeczno-gospodarczy; Mierniki wzrostu gospodarczego; Syntetyczny miernik

EN

Social economic development; Economic growth indicators; Synthetic meter

• Czasopismo: Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą
• Rocznik: 2010
• Tom: 36
• Strony: 100--110

Twórcy

autor

Anna Łatuszyńska

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• [1] Bandura R., A Survey of Composite Indices Measuring Country Performance: 2008 Update, Office of Development Studies, United Nations Development Programme, New York, 2008, dostępny w Internecie: http://www.undp.org/developmentstudies/docs/indices_2008_bandura.pdf.
• [2] Bennett M.K., International disparities in consumption levels, American Economic Review, nr 41, s. 632-649,1951.
• [3] Booysen F., An Overview and Evaluation of Composite Indices of Development, Social Indicators Research, nr 59, s. 115-151,2002.
• [4] Foreign Policy, Globalization Index, 2007, dostępny w Internecie: http://www.foreignpolicy.eom/articles/2007/10/ll/the_globalization_index_2007.
• [5] Freudenberg M., Composite Indicators of Country Performance: A Critical Assessment, Organisation for Economic Co-operation and Development, 2003.
• [6] Hellwig Z., Problem optymalnego doboru predykant, Przegląd Statystyczny, nr 3-4,1969.
• [7] Hellwig Z., Wielowymiarowa analiza porównawcza i jej zastosowanie w badaniach wielocechowych obiektów gospodarczych [w:] Metody i modele ekonomiczno-matematyczne w doskonaleniu zarządzania, Przegląd Statystyczny, nr 4,1968.
• [8] Institute for Economics & Peace, Global Peace Index Methodology, Results and Findings, 2010, dostępny w Internecie: http://www.visionofhumanity.org/wp-content/uploads/PDF/2010/2010%20GPI%20Results%20Report,pdf.
• [9] International Food Policy Research Institute, Global Hunger Index. The challenge of hunger: focus on the crisis of children undernutrition, 2010, dostępny w Internecie: http://www.ifpri.org/sites/default/files/publications/ghi10.pdf.
• [10] Kolenda M., Taksonomia numeryczna. Klasyfikacja, porządkowanie i analiza obiektów wielocechowych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2006.
• [11] Kupiec L., Jaki rozwój? [w:] Bocian A. F. (red.), Rozwój regionalny a rozwój zrównoważony, Białystok, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 2008.
• [12] Nardo M., Saisana M., Saltelli A., Tarantola S., Hoffman A., Giovannini E., Handbook on Constructing Composite Indicators: Methodology and User Guide, OECD Statistics Working Paper, 2005.
• [13] Nermend K., Rachunek wektorowy w analizie rozwoju regionalnego, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2008.
• [14] Nowak E., Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów społeczno-gospodarczych, PWE, Warszawa 1990.
• [15] Nowak E., Problemy doboru zmiennych do modelu ekonometrycznego, PWN, Warszawa 1984.
• [16] Rogala P., Rycharski T., Zastosowanie analizy wskaźnikowej, [w:] Ekonomia Społeczna - Teksty, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych, 2006.
• [17] Saisana M., Tarantola S., State-of-the-art Report on Current Methodologies and Practices for Composite Indicator Development, Institute for the Protection and Security of the Citizen Technological and Economic Risk Management, Ispra 2002, dostępny w Internecie: http://composite-indicators.jrc.ec.europa.eu/Document/state-of-the-art_EUR20408.pdf.
• [18] Social Watch, Social Watch Annual Report 2010: Time for a new deal after the fall, Montevideo, 2010, dostępny w Internecie: http://www.socialwatch.org/sites/default/files/Social- Watch-Report-2010.pdf.
• [19] United Nations Development Programme, Human Development Report, New York, Oxford University Press, 2010, dostępny w Internecie: http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2010/.
• [20] United Nations Public Administration Project, Leveraging e-government at a time of financial and economic crisis, 2010, dostępny w Internecie: http://unpanl.un.org/intradoc/groups/public/documents/un/unpan03 8851.pdf.
• [21] World Bank, Making a difference for entrepreneurs, 2010, dostępny w Internecie: http://www.doingbusiness.org/reports/doing-business/doing-business-2011.
• [22] World Economic Forum, Global Competitiveness Report 2010-2011, dostępny w Internecie: http://www3.weforum.org/docs/WEF_GlobalCompetitivenessReport_2010-11.pdf.