Metafora jako narzędzie heurystyczne w zarządzaniu i organizowaniu

• Autorzy: Grzegorz Olczyk

Warianty tytułu

Metaphor as a Heuristic Tool in Management and Organization

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pozostając w retoryce kulturowej, silną cechą wykorzystania metafor w działaniach i aktywnościach związanych z organizowaniem jest ich charakterystyka rdzenna, która pozwala na redefiniowanie i replikację metafory na jej odmiany służące celom operacyjnym w zarządzaniu. Metafora jako artefakt stworzony przez liderów i menedżerów w organizacji jest podstawowym narzędziem wprowadzania zmian zgodnie z przyjętym planem i strategią. W zależności od tego, czy jest to poziom operation top - członków zarządu, w którym defi niowana jest misja organizacji, czy to jest średni szczebel menedżerski, gdzie wprowadzane są zmiany o charakterze proceduralnym, umyślnie skonstruowany artefakt lub grupa artefaktów (metafor) zmienia struktury poznawcze, wpływając na formowanie się wartości i norm13. Konsekwentne i zdyscyplinowane wprowadzanie metafor jako artefaktów kultury organizacyjnej może być skutecznym narzędziem w realizacji celów menedżerskich. Wymaga to od liderów umiejętności lingwistycznych i kreatywnych kompetencji semantycznych oraz rozumienia roli metafor w komunikacji, również międzykulturowej. (fragment tekstu)

EN

There is an unflagging interest of the scientific world in management to discovering theoretical perspectives and searching for reflections on practices of organizing. However, most approaches describing management from the communication point of view are either omitted or insufficiently explored. Metaphor is a medium of notion transfer which, through the mechanism of transferring meanings, can give a new picture in the implementation of management practices. On the basis of quantitative and qualitative analyzes, the study presents an outline of the leading metaphors used in organizational sciences. The purpose of the research is to disseminate knowledge about metaphors and to fill the gap in Polish literature in the discipline of management and organization. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Metafory organizacyjne; Metody organizacji i zarządzania; Organizacja i zarządzanie; Metody heurystyczne

EN

Organisational metaphors; Organization and management methods; Organisation and management; Heuristics methods

• Czasopismo: Społeczeństwo i Polityka
• Rocznik: 2017
• Numer: nr 4(53)
• Strony: 89--106

Twórcy

autor

Grzegorz Olczyk

• Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie

Bibliografia

• Alvesson M., Ashcraft K., Thomas L.R., Identity matters: reflections on the construction of identity scholarship in organization studies, "Organization" 2008, nr 15, s. 5-28.
• Alvesson M., Robertson M., Money matters: Teflonic identity manoeuvring in the investment banking sector, "Organization Studies" 2016, nr 37(1), s. 7-34.
• Andriessen D., Gubbins C., Metaphor analysis as an approach for exploring theoretical concepts: The case of social capital, "Organization Studies" 2009, nr 30(8), s. 3.
• Ashforth B.E., Kreiner G.E., Fugate M., All in a day's work: Boundaries and microrole transitions, "Academy of Management Review" 2000, nr 25, s. 488.
• Aspara J., Hietanen J., Tikkanen H., Business model innovation vs replication: financial performance implications of strategic emphases, "Journal of Strategic Marketing" 2010, nr 18, s. 39-56.
• Austin J.L., How to Do Things with Words, Oxford 1962, s. 79.
• Balogun J., Jacobs C., Jarzabkowski P. et al., Placing strategy discourse in context: Sociomateriality, sensemaking, and power, "Journal of Management Studies" 2014, nr 51(2), s. 7.
• Barnes B., Social life as bootstrapped induction, "Sociology" 1983, nr 17, s. 524-545.
• Black M., More about metaphor, w: Metaphor and Thought, red. Ortony A., Cambridge 1993, s. 24.
• Boxenbaum E., Rouleau L., New knowledge products as bricolage: metaphors and scripts in organizational theory, "Academy of Management Review" 2011, nr 36, s. 272-296.
• Brown A.D., Identities and identity work in organizations, "International Journal of Management Reviews" 2015, nr 17(1), s. 20.
• Burszta W.J., Nacjonalistyczne metafory pokrewieństwa, Metafory w dyskursie humanistycznym - w mówieniu publicznym i mowie potocznej, "Studia Litteraria Polono-Slavica" 2008, nr 8, s. 205-214.
• Cabantous L., Gond J.P., Rational decisionmaking as a 'performative praxis': explaining rationality's eternel retour, "Organization Science" 2011, nr 22, s. 573-586.
• Christensen T.S., B. Wagoner, Towards a cultural psychology of metaphor: A holistic-development study of metaphor use in an institutional context, "Culture & Psychology" 2015, nr 21(4), s. 516.
• Cornelissen J.P., Clarke J.S., Cienki A., Sensegiving in entrepreneurial contexts: The use of metaphors in speech and gesture to gain and sustain support for novel business ventures, "International Small Business Journal" 2012, nr 30(3), s. 215.
• Cornelissen J.P., Durand R., Moving forward: Developing theoretical contributions in management studies, "Journal of Management Studies" 2014, nr 51(6), s. 1005.
• Cornelissen J.P., Kafouros M., Lock A.R., Metaphorical images of organization: How organizational researchers develop and select organizational metaphors, "Human Relations" 2005, nr 58(12), s. 1553.
• Czakon W., Paradygmat sieciowy w naukach o zarządzaniu, "Przegląd Organizacji" 2011, nr 11, s. 5-6.
• Dryll E.M., Bokus B., Zrozumieć metaforę: studium z psycholingwistyki rozwojowej, Piaseczno 2016, s. 27.
• Feldman M.S., Pentland B.T., Reconceptualizing organizational routines as a source of flexibility and change, "Administrative Science Quarterly" 2003, nr 48, s. 113.
• Ferraro F., Pfeffer J., Sutton R.I., Economic language and assumptions: how theories can become selffulfilling, "Academy of Management Review" 2005, nr 30, s. 8-24.
• Fraher A.L., Gabriel Y., Dreaming of flying when grounded: Occupational identity and occupational fantasies of furloughed airline pilots, "Journal of Management Studies" 2014, nr 51(6), s. 928.
• Friesl M., Larty J., Jacobs C., Putting strategy into action - The role of artefacts for business format replication, "European Management Review" 2017, s. 1.
• Friesl M., Larty J., Replication of routines in organizations: Existing literature and new perspectives, "International Journal of Management Reviews" 2013, nr 15(1), s. 106.
• Gehman J., Trevino L.K., Garud R., Values work: a process study of the emergence and performance of organizational values practices, "Academy of Management Review" 2013, nr 56, s. 84-112.
• Grabias S., Środowiskowe i zawodowe odmiany języka - socjolekty, w: Współczesny język polski, red. Bartmański J., Lublin, 2012, s. 235.
• Haas M.R., Hansen M.T., Different knowledge, different benefits: toward a productivity perspective on knowledge sharing in organizations, "Strategic Management Journal" 2007, nr 28, s. 1133.
• Helfat C.E., Peteraf M.A., The dynamic resource-based view: capability lifecycles, "Strategic Management Journal" 2003, nr 24, s. 997-1010.
• Jermier J.M., Forbes L.C., Metaphors, organizations and water: Generating new images for environmental sustainability, "Human relations" 2016, nr 69(4), s. 451.
• Jones C., Theory after the postmodern condition, "Organization" 2003, nr 10, s. 512.
• Jonsson A., Foss N.J., International expansion through fl exible replication: learning from the international experience of IKEA, "Journal of International Business Studies" 2011, nr 42, s. 1079-1102.
• Keevers L., Treleaven L., Sykes C., Darcy M., Made to measure: taming practices with results based accountability, "Organization Studies" 2012, nr 33, s. 97-120.
• Kemp L.J.,'Trapped 'by metaphors for organizations - Thinking and seeing women's equality and inequality, "Human Relations" 2016, nr 69(4), s. 7.
• Kłoskowska A., Socjologia kultury, Warszawa 2007, s. 37
• Kram K.E., Wasserman I. C., Yip J., Metaphors of identity and professional practice: Learning from the scholar-practitioner, "The Journal of Applied Behavioral Science" 2012, nr 48(3), s. 308.
• Kwon W., Clarke I., Wodak R., Microlevel discursive strategies for constructing shared views around strategic issues in team meetings, "Journal of Management Studies" 2014, nr 51(2), s. 271.
• Lakoff G., Johnson M., Metaphors we live by, Chicago 1980, s. 34.
• Latusek D., P.W. Vlaar, Exploring managerial talk through metaphor: An opportunity to bridge rigour and relevance? "Management Learning" 2015, nr 46(2), s. 214.
• Learmonth M., Doing things with words: the case of management and administration, "Public Administration" 2005, nr 83, s. 617-637.
• Lippmann W., Public opinion, London 1965, s. 99.
• Lubaś M., Różnorodność w działaniu. Antropologia granic społecznych niegdyś i obecnie, w: Granice i pogranicza: państw, grup, dyskursów, red. Kubica G., Rusek M., Katowice 2013, s. 25.
• Marshall B., Cardon P., Poddar A., Fontenot R., Does sample size matter in qualitative research? A review of qualitative interviews in IS research, "Journal of Computer Information Systems" 2013, nr 54(1), s. 11.
• Mikułowski-Pomorski J., Komunikacja międzykulturowa. Wprowadzenie, Kraków 2005, s. 75-81.
• Morgan G., Paradigms, Metaphors, and Puzzle Solving in Organization Theory, "Administrative Science Quarterly" 1980, nr 25, s. 605-622.
• Ricoeur P., Proces metaforyczny jako poznanie, wyobrażanie i odczuwanie, "Pamiętnik Literacki" 1984, nr LXXV(2), s. 269-287.
• Rittenhofer I., Gatrell C., Gender mainstreaming and employment in the European Union: a review and analysis of theoretical and policy literatures, "International Journal of Management Reviews" 2012, nr 14, s. 201-216.
• Ruuska I., Brady T., Implementing the replication strategy in uncertain and complex investment projects, "International Journal of Project Management" 2011, nr 29, s. 422-431.
• Sackmann S.A., Friesl M., Cultural impacts on knowledge sharing in project teams - results from a simulation study, "Journal of Knowledge Management" 2007, nr 11, s. 142-156.
• Saldaña J., Fundamentals of qualitative research, Oxford 2011, s. 95.
• Schein E.H., Organizational Culture and Leadership, San Francisco 2010, s. 26.
• Schmitt R., Systematic metaphor analysis as a method of qualitative research, "The qualitative report" 2005, nr 10(2), s. 1046.
• Schoeneborn D., Vásquez C., Cornelissen J., Imagining organization through metaphor and metonymy: Unpacking the process-entity paradox, "Human Relations" 2016, nr 69(4), s. 2.
• Silber I.F., Space, Fields, Boundaries: The Rise of Spatial Metaphors in Contemporary Sociological Theory, "Social Research" 1995, nr 2, s. 327.
• Sillince J.A., Barker J.R., A tropological theory of institutionalization, "Organization Studies" 2012, nr 33(1), s. 10.
• Strelau J., Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 3, Gdańsk 1999, s. 29.
• Sułkowski Ł., Paradygmaty i nurty badawcze w metodologii nauk o zarządzaniu - próba syntezy w oparciu o światową literaturą przedmiotu, "Research Papers of the Wroclaw University of Economics/Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu" 2014, nr 340, s. 162.
• Sveningsson S., Alvesson M., Managing managerial identities: organizational fragmentation, discourse and identity struggle, "Human Relations" 2003, nr 56, s. 1163-1193.
• Thomson S.B., Grounded theory - sample size and validity, "Retrieved January" 2010, nr 2, s. 29.
• Tourish D., Hargie O., Metaphors of failure and the failures of metaphor: A critical study of root metaphors used by bankers in explaining the banking crisis, "Organization Studies" 2012, nr 33(8), s. 1045-1069.
• Vallas S.P., Cummins E.R., Personal branding and identity norms in the popular business press: Enterprise culture in an age of precarity, "Organization Studies", nr 36(3), s. 308.