Politycy i eksperci - Polska i USA w obliczu pandemii COVID-19

• Autorzy: Katarzyna Badora-Musiał , Dominika Dusza

Warianty tytułu

Politicians and Experts - Poland and USA during Pandemic COVID-19

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Teoretycy demokracji, badając napięcia między ekspertami a wybranymi politycznymi urzędami, zastanawiają się, kto powinien podejmować decyzje w zarządzaniu publicznym. Z jednej strony eksperci dysponują specjalistyczną, wysoce techniczną wiedzą niezbędną do rozwiązywania złożonych problemów; nie zostali jednak wybrani do podejmowania decyzji, co może być zarówno dobre, jak i złe, nie odpowiadają bowiem przed obywatelami i są odizolowani od presji publicznej. Z drugiej strony wybierani liderzy mogą ulec pokusie, by rozpieszczać wyborców lub grupy interesu i mają mniej wiedzy technicznej, na której mogliby opierać swoje decyzje. (fragment tekstu)

EN

During pandemic COVID-19, politicians responsible for developing strategies to combat the virus play a significant role and make key decisions in this regard. An important role is also played by national experts who advise and provide scientific knowledge to governments to ensure the highest possible level of security for the whole society. The analysis of Polish and American politicians and experts gives a comparison in terms of actions, opinions and positions taken. In both countries, important national expert institutions participated in the fight against the pandemic, and government advisory teams for the COVID-19 pandemic were established. There were numerous problems with both health systems and a lack of consistency between the recommendations of experts and politicians, which resulted in a loss of public confidence. This difficult situation in which all countries in the world find themselves may be a good lesson for future threats. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

COVID-19; Polityka; Organizacje eksperckie; Zaufanie

EN

COVID-19; Politics; Think tanks; Trust

• Czasopismo: Zdrowie Publiczne i Zarządzanie
• Rocznik: 2020
• Tom: 18
• Numer: nr 3
• Strony: 202--221

Twórcy

autor

Katarzyna Badora-Musiał

• Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

autor

Dominika Dusza

• Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum

Bibliografia

• Espinoza B., Castillo-Chavez C., Perrings C., Mobility Restrictions for the Control of Epidemics: When do They Work?, "PLoS One" 2020, vol. 15 (7), doi: 10.1371/journal.pone.0235731, https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0235731 (dostęp: 5.09.2021).
• Mackenzie J.S., Smith D.W., COVID-19: A Novel Zoonotic Disease Caused by a Coronavirus from China: What We Know and What We Don't "Microbiology Australia" 2020, doi: 10.1071/MA20013, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7086482/ (dostęp: 5.09.2021).
• WHO Director-General's Statement on the Advice of the IHR Emergency Committee on Novel Coronavirus, January 23, 2020, https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-statement-on-the-advice-of-the-ihr-emergency-committee-on-novel-coronavirus (dostęp: 5.09.2021).
• Williams S., Person-to-Person Spread of Novel Coronavirus Confirmed in China, "The Scientist" January 21, 2020, https://www.the-scientist.com/news-opinion/person-to-person-spread-of-novel-coronavirus-confirmed-in-china--66995 (dostęp: 5.09.2021).
• Li Q., Guan X., Wu P., Wang X., Zhou L., Tong Y., Feng Z. (2020). Early Transmission Dynamics in Wuhan, China, of Novel Coronavirus-Infected Pneumonia, New "England Journal of Medicine" 2020, vol. 382 (13), s. 1199-1207.
• Lavazza A., Farina M., The Role of Experts in the Covid-19 Pandemic and the Limits of Their Epistemic Authority in Democracy, Frontiers in Public Health, July 14, 2020, doi: 10.3389/fpubh.2020.00356, https://www.frontier-sin.org/articles/10.3389/fpubh.2020.00356/full (dostęp: 5.09.2021).
• Since the ACA, Gaps in People's Coverage have been Shorter, The Commonwealth Fund, 2019, https://www.commonwealthfund.org/chart/2019/aca-gaps-peoples-coverage-have-been-shorter (dostęp: 5.09.2021).
• Garg S., Kim L., Whitaker M., O'Halloran A., Cummings C., Holstein R., Fry A. (2020). Hospitalization Rates and Characteristics of Patients Hospitalized with Laboratory-Confirmed Coronavirus Disease 2019 - COVID-NET, 14 states, March 1-30, 2020, Morbidity and Mortality Weekly Report 2020, vol. 69 (15), s. 458-464. https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/69/wr/mm6915e3.htm (dostęp: 5.09.2021).
• Polacy mocno ograniczyli aktywność z powodu wirusa, Puls Biznesu, 20.03.2020, https://www.pb.pl/polacy-mocno-ograniczyli-aktywnosc-z-powodu-wirusa-985873?f-bclid=IwAR0jJE7nRWfWwdrZqu8_ohp8V1DzmSax5_cNan2hFNHhmEy_NTaUsVpavnQ (dostęp: 5.09.2021).
• Bogenschneider K., Corbett T., Evidence-Based Policy Making: Insights from Policy-Minded Researchers and Research-Minded Policymakers, London: Routledge, 2010.
• Centers for Disease Control and Prevention, Our History - Our Story, December 4, 2018, https://www.cdc.gov/about/history/index.html (dostęp: 5.09.2021).
• "CDC is a unique agency with a unique mission: We work 24/7 to protect the safety, health, and security of America from threats here and around the world". Por.: Centers for Disease Control and Prevention, A Bold Promise to the Nation, https://www.cdc.gov/about/24-7/index.html (dostęp: 5.09.2021).
• Kates J., Michaud J., Levitt L., Pollitz K., Neuman T., Long M., Rudowitz R. et al., Comparing Trump and Biden on COVID-19, KFF, September 11, 2020, https://www.kff.org/coronavirus-covid-19/issue-brief/comparing-trump-and-biden-on-covid-19/ (dostęp: 5.09.2021).
• Johns Hopkins University, Coronavirus Resource Center, 2020, https://coronavirus.jhu.edu/ (dostęp: 5.09.2021).
• Kaiser Family Foundation, COVID-19 Tracker, KFF, May 13, 2020, https://www.kff.org/coronavirus-covid-19 (dostęp: 5.09.2021).
• 1Point3Acres, Global Covid Tracker & Interactive Charts, 2020, https://coronavirus.1point3acres.com/ (dostęp: 5.09.2021).
• Johns Hopkins University, Coronavirus Resource Center, The COVID-19 Testing Insights Initiative, https://coronavirus.jhu.edu/about (dostęp: 5.09.2021).
• COVID-19 Data Reporting System Gets Off to Rocky Start, "The Wall Street Journal", August 11, 2020, https://www.wsj.com/articles/covid-19-data-reporting-system-gets-off-to-rocky-start-11597178974 (dostęp: 5.09.2021).
• National Institute of Allergy and Infectious Diseases, NIAID History, February 20, 2012, https://www.niaid.nih.gov/about/niaid-history (dostęp: 5.09.2021).
• National Institute of Allergy and Infectious Diseases, NIAID Role in Research. Improving the Health of Millions of People Around the World, https://www.niaid.nih.gov/research/role (dostęp: 5.09.2021).
• Statements & Releases Statement from the Press Secretary Regarding the President's Coronavirus Task Force, January 29, 2020, https://trumpwhitehouse.archives.gov/briefings-statements/statement-press-secretary-regarding-presidents-coronavirus-task-force/ (dostęp: 5.09.2021).
• Santucci J., What We Know about the White House Coronavirus Task Force Now that Mike Pence is in Charge, USA Today News, February 28, 2020, https://eu.usatoday.com/story/news/politics/2020/02/27/coronavirus-what-we-know-mike-pence-and-task-force/4891905002/ (dostęp: 5.09.2021).
• Statements & Releases New Members of the White House Coronavirus Task Force Announced, May 15, 2020, https://trumpwhitehouse.archives.gov/briefings-statements/new-members-white-house-coronavirus-task-force-announced/ (dostęp: 5.09.2021).
• D'Angelo G., Kudlow's Claim About COVID-19 Spread, FactCheck, May 5, 2020, https://www.factcheck.org/2020/05/kudlows-claim-about-covid-19-spread/ (dostęp: 5.09.2021).
• Hatcher W., Vick A., Public Health Issues in 2016 Presidential Campaign Communications, "American Journal of Public Health" 2018, vol. 108 (2), s. 191-192.
• Hatcher W. (2019), President Trump and Health care: A Content Analysis of Misleading Statements, "Journal of Public Health" 2020, vol. 42, s. 482-486, https://doi.org/10.1093/pubmed/fdz176.
• Sun L., Top White House Official in Charge of Pandemic Response Exits Abruptly, Washington Post, May 11, 2018, https://www.washingtonpost.com/news/to-your-health/wp/2018/05/10/top-white-house-official-in-charge-of-pandemic-response-exits-abruptly/ (dostęp: 5.09.2021).
• Friedersdorf C. (2020, March 17). Trump Defended Cuts to Public-Health Agencies, on Video, The Atlantic, https://www.theatlantic.com/ideas/archive/2020/03/trump-defended-cuts-public-health-agencies/608158/ (dostęp: 5.09.2021).
• President Donald Trump Sits Down with CNBC's Joe Kernen at the World Economic Forum in Davos, Switzerland [transcript], CNBC, January 22, 2020, https://www.cnbc.com/2020/01/22/cnbc-transcript-president-donald-trump-sits-down-with-cnbcs-joe-kernen-at-the-world-economic-forum-in-davos-switzerland.html (dostęp: 5.09.2021).
• Wise A., Trump Accuses Dr. Fauci of wanting to "play all sides" on re-opening, NPR, May 13, 2020 https://www.npr.org/sections/coronavirus-live-updates/2020/05/13/855736912/trump-accuses-dr-fauci-of-wanting-to-play-all-sides-on-re-opening (dostęp: 5.09.2021).
• Broad W.J., Levin D., Trump Muses About Light as Remedy, but Also Disinfectant, Which Is Dangerous, New York Times, April 24, 2020, https://www.nytimes.com/2020/04/24/health/sunlight-coronavirus-trump.html (dostęp: 5.09.2021).
• Harwood J., Trump's Self-Defeating Resistance to Mask Wearing Says It All, CNN, June 28, 2020, https://edition.cnn.com/2020/06/28/politics/donald-trump-coronavirus-fallout/index.html (dostęp: 5.09.2021).
• Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Instytut Badawczy, Misja NIZP-PZH, https://www.pzh.gov.pl/instytut/o-instytucie/ (dostęp: 5.09.2021).
• Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - Państwowy Instytut Badawczy, Historia, Biuletyn Informacji Publicznej, http://bip.pzh.gov.pl/public/?id=135928 (dostęp: 5.09.2021).
• Ministerstwo Zdrowia, Zadania konsultantów krajowych, 20.08.2020, https://www.gov.pl/web/zdrowie/konsultanci-krajowi (dostęp: 5.09.2021).
• "Każdy ekspert wie, że wybory korespondencyjne są bezpieczniejsze od zwykłych", TVP Info, 02.04.2020, https://www.tvp.info/47398100/kazdy-ekspert-wie-ze-wybory-korespondencyjne-sa-bezpieczniejsze-od-zwyklych (dostęp: 5.09.2021).
• Spór o datę wyborów prezydenckich. Oto możliwe warianty, Polskie Radio 24, 27.04.2020, https://www.polskieradio24.pl/5/1222/Artykul/2499712,Spor-o-date-wyborow-prezydenckich-Oto-mozliwe-warianty (dostęp: 5.09.2021).
• Prezydent o przełożeniu wyborów: "Bardziej ufam fachowcowi, jakim jest minister zdrowia niż politykom", Dziennik.pl, 23.04.2020, https://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/7392800,prezydent-wybory-minister-zdrowia-koronawirus-covid-19-epidemia-pandemia.html (dostęp: 5.09.2021).
• "Fakt" nieoficjalnie: Andrzej Duda naciskał na Łukasza Szumowskiego w sprawie wyborów, Gazeta.pl 03.04.2020, https://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/7,173952,25843694,fakt-nieoficjalnie-andrzej-duda-naciskal-na-lukasza-szumowskiego.html (dostęp: 5.09.2021).
• Szumowski: "Nie ma lepszych lub gorszych terminów, miesięcy na przeprowadzenie wyborów korespondencyjnych", TVN24, 17.04.2020, https://tvn24.pl/polska/lukasz-szumowski-przedstawil-zalecenia-w-sprawie-wyborow-prezydenckich-4558262 (dostęp: 5.09.2021).
• Torchała K., Minister Łukasz Szumowski: "Zachęcam do pójścia na wybory", Dziennik Wschodni, 10.07.2020, https://www.dziennikwschodni.pl/koronawirus/minister-lukasz-szumowski-zachecam-do-pojscia-na-wybory,n,1000269932.html (dostęp: 5.09.2021).
• Ministerstwo Zdrowia, Konsultanci krajowi w dziedzinach lekarskich, 04.08.2020, https://www.gov.pl/web/zdrowie/konsultanci-krajowi (dostęp: 5.09.2021).
• Ministerstwo Zdrowia, Główny Inspektor Sanitarny powołany, 30.08.2018, https://www.gov.pl/web/zdrowie/glowny-inspektor-sanitarny-powolany (dostęp: 5.09.2021).
• Andrzej Horban, Wikipedia, https://pl.wikipedia.org/wiki/Andrzej_Horban (dostęp: 23.03.2021).
• Prof. Andrzej Horban: "Przekonaliśmy się, że istnieją choroby, które mogą zdemolować świat", Puls Medycyny, 09.03.2021, https://pulsmedycyny.pl/prof-andrzej-horban-przekonalismy-sie-ze-istnieja-choroby-ktore-moga-zdemolowac-swiat-1110559 (dostęp: 5.09.2021).
• Rządowe Centrum Bezpieczeństwa, Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego, https://rcb.gov.pl/rzadowy-zespol-zarzadzania-kryzysowego/, (dostęp: 5.09.2021).
• Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego podjął decyzję o odwołaniu imprez masowych, 10.03.2020, https://www.gov.pl/web/mswia/rzadowy-zespol-zarzadzania-kryzysowego-podjal-decyzje-o-odwolaniu-imprez-masowych (dostęp: 5.09.2021).
• Obradował Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego. Temat: wyzwania związane z COVID-19, Niezależna.pl, 22.03.2020, https://niezalezna.pl/317994-obradowal-rzadowy-zespol-zarzadzania-kryzysowego-temat-wyzwania-zwiazane-z-covid-19 (dostęp: 5.09.2021).
• Lasota-Krawczyk J., Rządowy sztab kryzysowy o możliwych obostrzeniach związanych z koronawirusem, RMF24.pl, 31.07.2020, https://www.rmf24.pl/raporty/raport-koronawirus-z-chin/polska/news-rzadowy-sztab-kryzysowy-o-mozliwych-obostrzeniach-zwiazanych,nId,4642471 (dostęp: 5.09.2021).
• Zarządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie powołania Zespołu doradczego do spraw działań związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, Dz.Urz. MNiSW 2020, poz. 20.
• Zarządzenie Ministra Klimatu z dnia 30 marca 2020 r. w sprawie powołania Zespołu Zarządzania Kryzysowego Ministra Klimatu w sprawie zagrożenia epidemicznego COVID-19, Dz.Urz. MK poz. 19.
• Lista ekspertów Ministerstwa Zdrowia doradzających ws. epidemii koronawirusa, Polityka Zdrowotna, 20.05.2020, https://www.politykazdrowotna.com/59227,kto-doradza-ministrowi-zdrowia-ws-covid-19, (dostęp: 5.09.2021).
• W Polskiej Akademii Nauk powołano zespół doradczy ds. COVID-19, Nauka w Polsce, 01.07.2020, https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C82894%2Cw-polskiej-akademii-nauk-powolano-zespol-doradczy-ds-covid-19.html (dostęp: 5.09.2021).
• Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2020 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania strategii działań związanych ze zwalczaniem epidemii COVID-19, Dz.Urz. MZ poz. 54.
• Sztab kryzysowy w Ministerstwie Zdrowia. Będą obostrzenia?, Warszawa w pigułce, 30.07.2020, https://warszawa-wpigulce.pl/sztab-kryzysowy-w-ministerstwie-zdrowia/ (dostęp: 5.09.2021).
• Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 lipca 2020 r. zmieniające zarządzenie w sprawie powołania Zespołu do spraw opracowania strategii działań związanych ze zwalczaniem epidemii COVID-19, Dz.Urz. MZ poz. 56.
• Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2020 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw monitorowania i prognozowania przebiegu epidemii COVID-19 w Rzeczypospolitej Polskiej, Dz.Urz. MZ poz. 64.
• Zarządzenie Ministra Zdrowia z dnia 4 września 2020 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw działań związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, Dz.Urz. MZ poz. 66.
• Łukasz Szumowski rezygnuje ze stanowiska, Puls Medycyny, 18.08.2020, https://pulsmedycyny.pl/lukasz-szumowski-rezygnuje-ze-stanowiska-999676, (dostęp: 5.09.2021).
• Adam Niedzielski, Ministerstwo Zdrowia, 26.08.2020, https://www.gov.pl/web/zdrowie/adam-niedzielski (dostęp: 5.09.2021).
• Adam Niedzielski: Chciałby, by NFZ stał się instytucją publiczną cieszącą się zaufaniem Polaków, Puls Medycyny, 26.02.2020, https://pulsmedycyny.pl/adam-niedzielski-chcialby-by-nfz-stal-sie-instytucja-publiczna-cieszaca-sie-zaufaniem-polakow-983446 (dostęp: 5.09.2021).
• Adam Niedzielski: "Na razie nie będzie konkursu na stanowisko Głównego Inspektora Sanitarnego", Medexpress.pl, 23.11.2020, https://www.medexpress.pl/na-razie-nie-bedzie-konkursu-na-stanowisko-glownego-inspektora-sanitarnego/79721 (dostęp: 5.09.2021).
• Morawiecki: "Koronawirusa już nie trzeba się bać", Termedia, 02.07.2020, https://www.termedia.pl/mz/Morawiecki-Koronawirusa-juz-nie-trzeba-sie-bac,38595.html (dostęp: 5.09.2021).
• Wystąpienie Mateusza Morawieckiego, 2.07.2020 https://tvn24.pl/wybory-prezydenckie-2020/wybory-prezydenckie-2020-premier-mateusz-morawiecki-zacheca-do-udzialu-w-2-turze-wyborow-4626728 (dostęp: 5.09.2021).
• Badora-Musiał K., Wymogi i nakazy dotyczące noszenia masek ochronnych, "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie", 2020, Tom 18, Numer 2, s. 155-164, www.ejournals.eu/Zdrowie-Publiczne-i-Zarzadzanie, doi:10.4467/20842627OZ.20.015.12768.
• Czarnek o powrocie dzieci do szkół: będą zajęcia dodatkowe i wsparcie psychologiczne, Rzeczpospolita, 29.04.2021, https://www.rp.pl/Edukacja-i-wychowanie/304299949-Czarnek-o-powrocie-dzieci-do-szkol-beda-zajecia-dodatkowe-i-wsparcie-psychologiczne.html (dostęp: 5.09.2021).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 28 kwietnia 2020 r. w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 przez osoby wykonujące zawód medyczny mające bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem tym wirusem, Dz.U. 2020 poz. 775.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 lipca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie standardów w zakresie ograniczeń przy udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej pacjentom innym niż z podejrzeniem lub zakażeniem wirusem SARS-CoV-2 przez osoby wykonujące zawód medyczny mające bezpośredni kontakt z pacjentami z podejrzeniem lub zakażeniem tym wirusem, Dz.U. 2020 poz. 1275.
• Zygiel A., Bezkarność urzędników w walce z Covid-19. PiS wycofuje projekt ustawy, RMF24, 17.09.2020, https://www.rmf24.pl/fakty/polska/news-bezkarnosc-urzednikow-w-walce-z-covid-19-pis-wycofuje-projek,nId,4737379 (dostęp: 5.09.2021).
• Kalisz M., Szuleka M., Wolny M., 2020. Pandemia, kryzys praworządności, wyzwania dla praw człowieka, Warszawa: Helsińska Fundacja Praw Człowieka, 2021 https://www.hfhr.pl/wp-content/uploads/2021/02/2020.Pandemia-kry zys-praworzadnosci-wyzwania-dla-praw-czlowieka-01-02.pdf (dostęp: 5.09.2021).
• Minutes and Agendas from Meetings of the NPHET: COVID-19, GOV.IE, February 17, 2020 https://www.gov.ie/en/collection/691330-national-public-health-emergency-team-covid-19-coronavirus/ (dostęp: 5.09.2021).
• Li Wenliang: Coronavirus Kills Chinese Whistleblower Doctor, BBC News, February 7, 2020, https://www.bbc.com/news/world-asia-china-51403795 (dostęp: 5.09.2021).
• De Orte P., Nos EUA, Bolsonaro diz a plateia de empresários que coronavírus "não é isso tudo, muito é fantasia". O Globo, March 10, 2020, https://oglobo.globo.com/economia/nos-eua-bolsonaro-diz-plateia-de-empresarios-que-coronavirus-nao-isso-tudo-muito-fantasia-1-24296379 (dostęp: 5.09.2021).
• Lipsitch M., Swerdlow D.L., Finelli L., Defining the Epidemiology of Covid-19 - Studies Needed, "The New England Journal of Medicine" 2020, doi: 10.1056/NEJMp2002125, https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/nejmp2002125 (dostęp: 5.09.2021).
• Adams G., Walls R., Supporting the Health Care Workforce During the Covid-19 Global Epidemic, "Journal of the American Medical Association", 2020, doi: 10.1001/jama.2020.3972, https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2763136 (dostęp: 5.09.2021).
• Amesh A., Toner E., Inglesby T., Priorities for the US Health Community Responding to Covid-19, "Journal of the American Medical Association" 2020, doi: 10.1001/jama.2020.3413, https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/2762690 (dostęp: 5.09.2021).
• Lavazza A., Farina M., The Role of Experts in the Covid-19 Pandemic and the Limits of Their Epistemic Authority in Democracy, Frontiers in Public Health, July 14, 2020, https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpubh.2020.00356/full?fbclid=IwAR1wpa2T6spV-FOCnzZ47txId5LolbXx-mx2ECN9nRMWlXPVxoRSutfhkL4I

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.4467/20842627OZ.20.022.14139