Konopie siewne Cannabis sativa L. - odmiany, właściwości, zastosowanie

• Autorzy: Joanna Markowska , Elżbieta Polak , Anna Drabent , Aleksandra Żak

Warianty tytułu

Hemp Cannabis sativa L. - Types, Properties, Uses

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Konopie siewne (Cannabis sativa L.) to starożytne rośliny uprawne o wielu zastosowaniach, pochodzące z Azji Środkowej. W pracy przedstawiono przegląd piśmiennictwa dotyczącego konopi, związków czynnych w nich zawartych, aktywności biologicznej, właściwości leczniczych oraz możliwości wykorzystania w medycynie i żywności. Szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym znajdują nasiona konopne, które są dobrym źródłem białka, błonnika, witaminy E, żelaza, wapnia, cynku, fosforu i magnezu. Za smak i zapach konopi odpowiedzialne są węglowodory terpenowe, głównie β-kariofilen i α-humulen (seskwiterpeny) oraz monoterpen, mircen. Obecnie głównym obiektem zainteresowania przemysłu jest tłoczony z nasion olej bogaty w tokoferole, fitosterole, karotenoidy, polifenole i fosfolipidy. Olej konopny zawiera ponad 80 % NNKT, w tym kwasy γ-linolenowy (GLA), linolowy i α-linolenowy, przy optymalnym stosunku wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-6 do omega-3 w proporcji 3 : 1. Stosowanie oleju w technologii żywności jest ograniczone ze względu na intensywną jego barwę i smak. Inne związki aktywnie czynne identyfikowane w Cannabis sativa L. reprezentowane są przez kannabinoidy, dihydrostilbeny i spiroindany. Kannabinoidy charakteryzują się właściwościami przeciwzapalnymi, przeciwbakteryjnymi, przeciwbólowymi i przeciwdepresyjnymi. Produkty z nasion konopnych stanowią dodatki do herbat, kawy, wyrobów czekoladowych, napojów mlecznych, pieczywa i wyrobów cukierniczych, a także piwa, wina, miodu czy produktów dla sportowców. W artykule omówiono także wymagania prawne związane z możliwością zastosowań kannabinoidów w żywności oraz wprowadzaniem produktów spożywczych z ich udziałem do obrotu towarowego. (abstrakt oryginalny)

EN

Hemp (Cannabis sativa L.) is an ancient cultivated plant originating from Central Asia with a wide range of applications. The article presents a review of the literature on hemp, its active compounds, biological activity, medicinal properties and potential use in medicine and food. Hemp seeds are widely used in food industry as they are a good source of protein, fibre, vitamin E, iron, calcium, zinc, phosphorus and magnesium. Terpene hydrocarbons account for the taste and smell of hemp, mainly β-caryophyllene and α-humulene (sesquiterpenes) and monoterpene, myrcene. Currently the main focus of the industry is the seed-pressed oil rich in tocopherols, phytosterols, carotenoids, polyphenols and phospholipids. Hemp oil contains over 80 % of EFAs, including γ-linolenic (GLA), linoleic and α-linolenic acids, with an optimal 3 : 1 ratio of omega-6 to omega-3 polyunsaturated fatty acids. The use of oil in the food technology is limited owing to its intense colour and taste. Other active compounds identified in Cannabis sativa L. are cannabinoids, dihydrostilbenes and spiroindanes. Cannabinoids are characterised by anti-inflammatory, antibacterial, analgesic and antidepressant properties. Hemp seed products are additives for tea, coffee, chocolate products, milk drinks, bakery and confectionery products and also beer, wine, honey or products for sportsmen. In the article there are also discussed legal requirements referring to possible uses of cannabinoids in food and introduction of food products containing cannabinoids to the market. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Żywność; Produkt leczniczy; Surowce roślinne

EN

Food; Medicinal product; Raw plant materials

• Czasopismo: Żywność: nauka - technologia - jakość
• Rocznik: 28 (2021)
• Numer: nr 2 (127)
• Strony: 91--106

Twórcy

autor

Joanna Markowska

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. Prof. W. Dąbrowskiego - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

autor

Elżbieta Polak

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. Prof. W. Dąbrowskiego - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

autor

Anna Drabent

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. Prof. W. Dąbrowskiego - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

autor

Aleksandra Żak

• Instytut Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego im. Prof. W. Dąbrowskiego - Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie

Bibliografia

• [1] Apostol L., Popa M., Mustatea G.: Cannabis sativa L. partially skimmed flour as source of biocompounds in the bakery industry. Rom. Biotechnol. Lett., 2015, 20 (5), 10835-10844.
• [2] Appendino G., Gibbons S., Giana A., Pagani A., Grassi G., Stavri M., Smith E., Rahman M.: Antibacterial cannabinoids from Cannabis sativa: A structure - activity study. J. Nat. Prod., 2008, 71, 1427-1430.
• [3] Bagci E., Brühl L., Aitzetmulle, K., Altan Y.: A chemotaxonomic approach to the fatty acid and tocochromanol content of Cannabis sativa L. (Cannabaceae). Tur. J. Bot., 2003, 27 (2), 141-147.
• [4] Bancroft E.A.: Antimicrobial resistance: It's not just for hospitals. J. Am. Med. Assoc., 2007, 298 (15), 1803-1804.
• [5] Booth J.K., Page J.E., Bohlmann J.: Terpene synthases from Cannabis sativa. PLoS ONE, 2017, 12 (3),

Identyfikatory

DOI

10.15193/zntj/2021/127/380