W pułapce braku ochrony. Obrona szerokiego pojęcia ruchu pojazdu na gruncie przepisów o ubezpieczeniu OC posiadaczy pojazdów mechanicznych

• Autorzy: Bartosz Kucharski

Warianty tytułu

Trapped by the lack of protection. Defence of the broad concept of vehicle motion

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Orzeczenie TSUE w sprawie Rodriguez de Andrade wywołało kontrowersje odnośnie do pojęcia ruchu pojazdu. Kontrowersje powstały również w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który wcześniej ujmował ruch pojazdu szeroko: w oderwaniu od funkcji pełnionej przez pojazd w chwili wypadku. Zdaniem autora Sąd Najwyższy nie powinien odchodzić od tak ukształtowanej linii orzecznictwa. Wyrok w sprawie Rodriguez de Andrade nie pozwala sądom państw członkowskich Unii Europejskie na zawężanie zakresu pojęcia ruchu w stosunku do zakresu określonego przez TSUE, ale nie zakazuje ujmowania ruchu szerzej, bowiem celem dyrektyw unijnych dotyczących ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych jest ochrona poszkodowanych. Poza tym w polskich warunkach istnieje szereg argumentów wspierających dotychczasowe stanowisko Sądu Najwyższego. Jednym z nich jest stosunek między pojęciem ruchu pojazdu w rozumieniu Kodeksu cywilnego oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym oraz Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Zdaniem autora pojęcie ruchu pojazdu winno być wykładane w sposób tożsamy na gruncie obu wskazanych aktów prawnych.(abstrakt oryginalny)

EN

Judgement of Court of Justice of the European Union in Rodriguez de Andrade caused the controversies regarding the notion of motion of vehicle. The controversies arose also in the judicature of the Polish Supreme Court, which earlier understood the motion of the vehicle more broadly regardless of the function played by a vehicle at the moment of accident. According to the author the Supreme Court shall not change its well established line of judicature. Rodriguez de Andrade judgement prevents the courts of the member states of the European Union to narrow down the notion of the motion of the vehicle in comparison to the notion adopted by CJEU, but it does not prevent to understand it more widely, because the aim of the European Directives on motor civil liability insurance is the protection of victims. Furthermore in Polish conditions there are a lot of arguments supporting the Supreme Court foregoing opinion, among other the relation between the notion of motion of vehicle under Civil Code and under The Act on Compulsory Insurances which according to the author should have tantamount meaning.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ubezpieczenia komunikacyjne OC; Ubezpieczenia obowiązkowe; Wypadki komunikacyjne; Orzecznictwo Sądu Najwyższego

EN

Motor insurance; Compulsory insurance; Traffic accidents; Supreme Court jurisdiction

• Czasopismo: Wiadomości Ubezpieczeniowe
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2
• Strony: 79--94

Twórcy

autor

Bartosz Kucharski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Bieniek J., Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, LexisNexis, Warszawa 2011.
• Byczko Sz., Wpływ rozwoju technologicznego na odpowiedzialność samoistnego posiadacza pojazdu mechanicznego opartą na art. 436, [w:] Czynić postęp w prawie. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor Birucie Lewaszkiewicz-Petrykowskiej, Robaczyński W. [red.], Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2017.
• Czachórski W., Zobowiązania. Zarys wykładu, LexisNexis, Warszawa 1994.
• Dąbrowska A., Prawo właściwe dla wypadków transgranicznych, "Monitor Ubezpieczeniowy" 2016, nr 67.
• Komentarz do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Serwach M. [red.], LEX 2010.
• Kowalewski E., Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Ewolucja i kierunki przemian, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1992.
• Krajewski M., Umowa ubezpieczenia, art. 805-834 k.c. Komentarz, CH Beck, Warszawa 2016.
• Kucharski B., O rozbieżnym pojęciu ruchu pojazdu, [w:] Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów komunikacyjnych - nowe spojrzenie na znaną instytucję Orlicki M., Pokrzywniak J., Raczyński A. [red.], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, w druku.
• Kucharski B., Świadczenie ubezpieczyciela w ubezpieczeniu mienia, Wolters Kluwer, Warszawa 2019
• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka a ubezpieczenie, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 1968, nr 1.
• Ludwichowska K., Odpowiedzialność cywilna i ubezpieczeniowa za wypadki drogowe, TNOiK, Toruń 2008.
• Maśniak D., "Ruch pojazdu" jako przesłanka odpowiedzialności ubezpieczyciela OC posiadacza ciągnika rolniczego lub pojazdu wolnobieżnego - znaczenie orzeczenia TS C-514/16 Rodrigue de Andrade, "Prawo Asekuracyjne" 2018, nr 3.
• Mogilski W.W., Pojęcie ubezpieczenia obowiązkowego w kontekście rożnych form przymusu zawarcia ubezpieczenia, [w:] Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, Kowalewski E. [red.], PIU, Warszawa 2014.
• Oleszczak J., Zbieg odpowiedzialności ubezpieczycieli z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów oraz ubezpieczenia rolników, "Wiadomości Ubezpieczeniowe" 2000, nr 4.
• Oleszczak J., Zmiany w rozumieniu pojęcia ruchu pojazdu pod wpływem orzeczenia TSUE w sprawie C-514/16 Rodriguez de Andrade, "Prawo Asekuracyjne" 2020, nr 2.
• Orlicki M., Pokrzywniak J., Raczyński A., Obowiązkowe ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Poznań 2007.
• Orlicki M., Regres między ubezpieczycielami w przypadku podwójnego ubezpieczenia OC, [w:] Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Andrzejowi Kochowi, Olejniczak A., Orlicki M., Pokrzywniak J. [red.], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań 2017.
• Orlicki M., Ubezpieczenia obowiązkowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• Robaczyński W., Kontrowersje wokół pojęcia ruchu pojazdu (art. 436 k.c.), "Palestra" 2007, nr 5-6.
• Sieradzka M., Szkoda związana z ruchem pojazdu jako przesłanka odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia komunikacyjnego. Glosa do wyroku TS z 28 listopada 2017 r., C-514/16, LEX/el.2018.
• Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce. Wykaz z komentarzem, Kowalewski E. [red.], PIU, Warszawa 2013.
• Wałachowska M., Ziemiak M.P., Zakres odpowiedzialności za szkody związane z ruchem pojazdów, Glosa do wyroku TS z 28 listopada 2017, C 514/16, "Europejski Przegląd Sądowy" 2019, nr 2.
• Warkałło W., Odpowiedzialność odszkodowawcza. Funkcje, rodzaje, granice, Instytut Nauk Prawnych PAN, Wydawnictwo PWN, Warszawa 1972.
• Warkałło W., Ubezpieczenie a odpowiedzialność odszkodowawcza, "Studia Cywilistyczne" 1970, t. 16.
• Wąsiewicz A., Ubezpieczenia komunikacyjne, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Poznań 2001.
• Ziemiak M., Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, [w:] Stan prawny ubezpieczeń obowiązkowych w Polsce, Kowalewski E. [red.], PIU, Warszawa 2014.