Bezpośredni skutek ogólnej zasady niedyskryminacji w sporach dotyczących dziedzin objętych prawem Unii Europejskiej

• Autorzy: Justyna Maliszewska-Nienartowicz

Warianty tytułu

The Direct Effect of the General EU Non-Discrimination Principle in Disputes Concerning Areas Covered by European Union Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł koncentruje się na zasadniczej kwestii związanej ze skutkiem, jaki wywołuje unijna zasada niedyskryminacji. Za wstępne założenie badawcze uznano, że głównym celem rozszerzania zakresu jej skuteczności, z czym mamy do czynienia w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości, jest przede wszystkim chęć ochrony ofiar dyskryminacji, a dopiero w następnej kolejności eliminacja sytuacji, w której podmioty dyskryminujące unikają odpowiedzialności z tego tytułu. Warto się ponadto zastanowić, jakie mogą być konsekwencje przyjętej w orzecznictwie koncepcji, iż tytułowa zasada wywołuje bezpośrednie skutki zarówno wertykalne, jak i horyzontalne. W rezultacie w pierwszej części artykułu przedstawiono rozwój orzecznictwa dotyczącego bezpośredniego skutku zasady niedyskryminacji. Następnie szczegółowo omówiono przełomowe w tym zakresie rozstrzygnięcie w sprawie Cresco Investigation GmbH (C-193/17). Wreszcie analizie poddano przyczyny, zakres oraz możliwe skutki podejścia, zgodnie z którym na unijną zasadę niedyskryminacji można się powołać wprost przed sądami krajowymi również w kontekście sporów między podmiotami prywatnymi. Natomiast we wnioskach końcowych wskazano ewentualne dalsze tendencje rozwojowe w zakresie bezpośredniej skuteczności unijnej zasady niedyskryminacji. (abstrakt oryginalny)

EN

The article concentrates on a fundamental issue related to the effect of the EU non-discrimination principle. The preliminary research assumption was that the main purpose of extending the scope of its effectiveness, which can be observed in the jurisprudence of the Court of Justice, is primarily the wish to protect victims of discrimination, and only then to eliminate the situation in which discriminating entities avoid responsibility in this respect. It is also worth considering the consequences of the concept adopted in the case-law, namely that the EU non-discrimination principle has both vertical and horizontal direct effects. As a result, the first part of the article presents the development of the jurisprudence concerning the direct effect of the non-discrimination principle. Then the groundbreaking ruling in the case of Cresco Investigation GmbH (C-193/17) is discussed in detail. Finally, the analysis covers the reasons, scope and possible effects of the approach according to which the EU non-discrimination principle can be invoked directly in national courts also in the context of disputes between private parties. The final conclusions indicate possible further development trends in terms of the direct effect of the EU non-discrimination principle. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dyskryminacja; Prawo WE; Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej

EN

Discrimination; European Community law; Charter of Fundamental Rights of the European Union

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 3
• Strony: 35--47

Twórcy

autor

Justyna Maliszewska-Nienartowicz

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Bibliografia

• Ciacchi, A.C. (2019). The direct horizontal effect of EU Fundamental Rights. ECJ 17 April 2018, Case C-414/16, Vera Egenberger v Evangelisches Werk für Diakonie und Entwicklung e.V. and ECJ 11 September 2018, Case C-68/17, IR v JQ. European Constitutional Law Review 15(2): 294-305.
• Craig, P., De Búrca, G. (2015). EU Law: Text, Cases and Materials. Oxford University Press.
• De Mol, M. (2011). The novel approach of the CJEU on the horizontal direct effect of the EU principle of non-discrimination: (unbridled) expansionism of EU law? Maastricht Journal of European and Comparative Law 18(1/2): 109-135.
• Fontanelli, F. (2011). Some reflections on the general principles of EU and on solidarity in the aftermath of Mangold and Kücükdeveci. European Public Law 17(2): 225-240.
• Frantziou, E. (2015). The horizontal effect of the Charter of Fundamental Rights of the European Union: rediscovering the reasons for horizontality. European Law Journal 21(5): 657-679.
• Frantziou, E. (2019). (Most of) the Charter of Fundamental Rights is horizontally applicable: ECJ 6 November 2018, joined cases C-569/16 and C-570/16, Bauer et al. European Constitutional Law Review 15(2): 306-323.
• Kułak, M. (2019). Skutek bezpośredni zasady niedyskryminacji w relacjach horyzontalnych - glosa do wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22.01.2019 r., C-193/17, Cresco Investigation. Europejski Przegląd Sądowy 6: 33-37.
• Leczykiewcz, D. (2015). Effectiveness of EU law before national courts: direct effect, effective judicial protection and state liability, [w:] D. Chalmers, A. Arnull (eds.), The Oxford Handbook of European Union Law. Oxford University Press: 212-248.
• Maliszewska-Nienartowicz, J. (2020). Pojęcie i źródła europejskiego prawa antydyskryminacyjnego, [w:] A. Wróbel, J. Maliszewska-Nienartowicz (red.), System prawa UE. Tom 6: Prawo antydyskryminacyjne. Warszawa: 1-37.
• Mik, C. (2000). Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki. Warszawa.
• Schiek, D. (2010). Constitutional principles and horizontal effect: Kücükdeveci revisited. European Labour Law Journal 1(3): 368-379.
• Wyatt, D. (2008). Horizontal effect of fundamental freedoms and the right to equality after Viking and Mangold, and the implications for Community Competence. Croatian Yearbook of European Law and Policy 4: 1-49.
• Zaccaroni, G. (2010). Is the horizontal application of general principles ultra vires? Dialogue and conflict between supreme European courts in Dansk Industri. federalismi.it 9: 1-17.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2021.83.3.3