Ubytek dochodów JST w 2020 r. wynikający z przeciwdziałania COVID-19 (działania dyskrecjonalne)

• Autorzy: Iwona Kowalska , Damian Grzelka

Warianty tytułu

Shortfall in the Income of Local Authority Units in 2020 Arising from Combating Covid-19 (Discretionary Measures)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Pandemia COVID-19 spowodowała ubytki w dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST). Szacowanie strat po stronie dochodowej JST w głównej mierze jest analizowane w grupie podatków mieszanych, do których należy podatek dochodowy od osób fizycznych. Niemniej jednak podatki i opłaty lokalne jako dochody zasilające tylko gminy i miasta na prawach powiatu również zostały pomniejszone w wyniku podjętych działań dyskrecjonalnych służących przeciwdziałaniu skutkom COVID-19. Celem artykułu jest określenie wysokości tych ubytków w dochodach JST z uwzględnieniem przyporządkowania administracyjnego JST do nadzorujących ich Regionalnych Izb Obrachunkowych (RIO). Realizacji tego celu służyła metoda krytycznego przeglądu literatury przedmiotu oraz aktów prawnych dotyczących kształtowania dochodów JST. Ponadto dokonano analitycznego ujęcia danych za rok 2020 w przedmiotowym zakresie. Z przeprowadzonego badania wynika, że w ramach podjętych działań dyskrecjonalnych przez JST w związku z przeciwdziałaniem COVID-19 odnotowano w ich budżetach ubytki dochodów. Zjawisko to można zaobserwować w JST nadzorowanych przez poszczególne RIO. Wysokość ubytków była zróżnicowana w zależności od tytułu prawnego uprawniającego JST do podjęcia działań dyskrecjonalnych. Stosunkowo najniższe kwotowo ubytki odnotowano we wpływach z podatku leśnego, a najwyższe - z użytkowania wieczystego.(abstrakt oryginalny)

EN

The Covid-19 pandemic has caused shortfalls in the income of local authority units (LAU). The estimate of the losses in LAU income is mainly analysed in the group of mixed taxes, which include personal income tax. Even so, local taxes and charges, as income of only municipalities and cities on the rights of counties, were also reduced as a result of discretionary measures taken to combat the effects of Covid-19. The objective of the article is to determine the level of these shortfalls in the income of LAUs, taking into account the administrative assignment of the LAUs to the Regional Chambers of Audit (RCAs) that supervise them. The literature on the subject and the acts of law regarding the formation of LAU income were critically reviewed in order to achieve this objective. 2020 data on this was also analysed. It arises from the research that within the framework of the discretionary activities of the LAUs related to combating Covid-19, such shortfalls were noted in the areas supervised by all RCAs in Poland. The level of the shortfalls varied according to the legal title authorizing the LAUs to undertake discretionary activities. The relatively lowest shortfalls by amount applied to income from forest tax, while the greatest shortfalls in income were from perpetual usufruct.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Finanse; Jednostki samorządu terytorialnego (JST); COVID-19

EN

Finance; Local government units; COVID-19

• Czasopismo: Finanse Komunalne
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 6
• Strony: 7--20

Twórcy

autor

Iwona Kowalska

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

autor

Damian Grzelka

• Regionalna Izba Obrachunkowa w Kielcach

Bibliografia

• Devas N., Alam M., Delay S., Oppong Koranteng R., Venkatachalam P., Financing Local Government, London 2008.
• Dziuba J., Polityka podatkowa gmin wiejskich w Polsce w latach 2006-2017, "Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej" 2019/125.
• Etel L., Dochody własne J.S.T. [w:] Finanse samorządowe. 580 pytań i odpowiedzi. Wzory uchwał, deklaracji, decyzji, umów, red. C. Kosikowski, J.M. Salachna, Warszawa 2012.
• Felis P., Otczyk G., Zróżnicowanie fiskalnych skutków gminnej polityki podatkowej w Polsce, "Studia BAS" 2021/1 (65).
• Instrukcja do wypełnienia ankiety opracowanej przez Ministerstwo Finansów w celu ustalenia skutków przeciwdziałania COVID-19 w budżetach JST.
• Jackiewicz A.I., Prawo do dobrej administracji jako standard europejski, Toruń 2008.
• Jędrzejczak M., Elementy dyskrecjonalności organu administracyjnego na poszczególnych etapach stosowania prawa, "Przegląd Prawniczy, Ekonomiczny i Społeczny" 2013/2.
• Kańduła S., Mechanizmy wyrównywania fiskalnego. Studium empiryczne gmin w Polsce w latach 2004-2014, Poznań 2017.
• Kopańska A., Zarządzanie finansami lokalnymi w opiniach skarbników jednostek samorządu terytorialnego, Warszawa 2019.
• Król M., Pojęcie luzu normatywnego stosowania prawa, "Państwo i Prawo" 1979/6.
• Leszczyński L., Dyskrecjonalność a jednolitość stosowania prawa. Rola argumentu per kationem decidendi [w:] Dyskrecjonalność w prawie. Materiały XVIII Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Teorii i Filozofii Prawa, Miedzeszyn k. Warszawy, 22-24 września 2008 r., red. W. Staśkiewicz, T. Stawecki, Warszawa 2010.
• Niewiadomski Z., Cieślak Z., Lipowicz I., Szpor G., Prawo administracyjne, Warszawa 2009.
• Owsiak S., Finanse publiczne Współczesne ujęcie, Warszawa 2017.
• Podstawka M., Rudowicz E., Wykorzystanie wybranych podatków lokalnych w kreowaniu polityki fiskalnej gmin, "Zeszyty Naukowe Polityki Europejskie, Finanse i Marketing" 2010/4 (53).
• Princ M., Dyskrecjonalność w działaniu administracji publicznej w świetle standardów dobrej administracji [w:] Dyskrecjonalność w prawie administracyjnym, red. K. Ziemski, M. Jędrzejczak, Poznań 2015.
• Sołtyk P., Dębowska-Sołtyk M., Finanse samorządowe, Warszawa 2016.
• Ziemski K., Jędrzejczak M., Pojęcie dyskrecjonalności a pojęcie luzów decyzyjnych [w:] Dyskrecjonalność w prawie administracyjnym, red. K. Ziemski, M. Jędrzejczak, Poznań 2015.