O powstawaniu i zapobieganiu niepełnosprawności

• Autorzy: Stanisława Golinowska

Warianty tytułu

On the Origin and Disability Prevention

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W badaniach na temat zjawiska niepełnosprawności dostrzec można asymetrię. Znacznie więcej badań poświęca się problemem bytowym osób z niepełnosprawnościami oraz metodom ich wspierania i aktywizowania. Mniej natomiast - zapobieganiu powstawania zagrożeń zdrowia prowadzących do niepełnosprawności. W artykule wskazuje się na to, że badania na temat prewencji niepełnosprawności powinny być wielodyscyplinarne oraz prowadzone w odniesieniu do przebiegu oraz miejsc życia. To wymagałoby też stosowania podejścia longitudinalnego. Odpowiednio do tej propozycji odnotowane zostały przykłady badań spełniających sformułowane wymagania, a także wytyczne WHO i innych wyspecjalizowanych organizacji na temat stosowania jednoznacznych definicji, tworzenia krajowych zbiorów informacji oraz mobilizowania do uczestnictwa w odpowiednich bazach na szczeblach międzynarodowych. (abstrakt oryginalny)

EN

There is an asymmetry in the disability research. Much more research is devoted to the problems of living conditions of people with disabilities and the instruments of their support and activation. Prevention of accidents, injuries and chronic diseases leading to disability is less researched. The article indicates that research on disability prevention should be multidisciplinary and based on the life course and settings (place of living) approach, preferably with the use of longitudinal observation. Correspondingly to this proposal, examples of studies meeting the author's suggestions are noted, as well as the guidelines of WHO and other specialized organizations on the use of developed definitions, creating national databases and mobilizing stakeholders for participation in adequate data collection process at international level. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby niepełnosprawne; Zdrowie publiczne

EN

Disabled people; Public health

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 10
• Strony: 2--7

Twórcy

autor

Stanisława Golinowska

• Instytut Pracy i Spraw Socjalnych

Bibliografia

• 1. Eurofound, 2021. COVID-19: Implications for employment and working life. Luxembourg: Publications Office of the EU.
• 2. Gehl, J., 2010. Cities for People. Island Press.
• 3. Goerdt, A., 1995. Disability prevention and rehabilitation. World Health, No 48 (‎5): 4-5. Dostępny w: https://apps.who.int/iris/handle/10665/330233. [Dostęp: 21.11.2021].
• 4. Golinowska, S., red., 2022. Zdrowie publiczne. Wymiar społeczny i ekologiczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR (praca w druku).
• 5. Golinowska, S., Tambor, M., 2020. Łączenie spraw zdrowotnych i społecznych w przebiegu życia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 6. Grammenos, S. (in collaboration with Mark Priestley), 2020. Statistics on Persons with Disabilities (2018). European Disablity Expertise (EDE) from Eurostat data base. Dostępny w: https://ec.europa.eu/eurostat/data/database [Dostęp: 21.11.2021].
• 7. Halik, R., Seroka, W., 2020. Accidents and accidental poisonings as a threat to health. W: B. Wojtyniak, P. Goryński, red. Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2020. Warszawa: Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego Państwowy Zakład Higieny: 389-407.
• 8. Jones, D., Webster, L., 2006. A handbook on mainstreaming disability. London: VSO.
• 9. Kisser, R., Walters, A., Rogmans, W., Turner, S., Lyon, R.A., 2017. Injuries in the European Union. BRIDGE-Health Project of the Second Health Programme.
• 10. Kuh, D., Ben-Shlomo, Y., eds., 1997. A life course approach to chronic disease epidemiology. New York: Oxford University Press, s. 169-198.
• 11. Lollar, D.J., 2001. Public health trends in disability: past, present, and future. W: G.L. Albrecht, K.D. Seelman, M. Bury, eds. Handbook of Disability Studies. Thousand Oaks: Sage: 754-71.
• 12. Marmot, M.G., Smith, G.D., 1997. Socio-economic Differentials in Health. Journal of Health Psychology, 2(3), s. 283-296.
• 13. Meckenbach, J.P., 2006. Health Inequalities: Europe in Profile. A report commissioned by the UK Presidency of the EU.
• 14. Nagi, S.Z., Nagi, S., 1991. Disability concepts revisited: implication for prevention. W: Disability in America: Toward a National Agenda for Prevention. Washington DC: National Academy Press, 309-327.
• 15. OECD/EU, 2020. Health at a Glance: Europe 2020: State of Health in the EU Cycle. Paris: OECD Publishing.
• 16. WHO/UNESCO, 2021. WHO guideline on school health services. Geneva: WHO.
• 17. WHO, 2010. Healthy workplaces: a model for action: for employers, workers, policymakers and practitioners. Geneva: WHO.
• 18. WHO, 2014. Investing in children: the European child and adolescent health strategy 2015-2020. Copenhagen: WHO Regional Office For Europe.
• 19. WHO, 2018. Global status report on road safety. Geneva: WHO.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.5424