Środowisko i miejsce zamieszkania w życiu osób starszych

• Autorzy: Elżbieta Bojanowska

Warianty tytułu

Environment and Living Place for Elderly People

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Miejsce zamieszkania dla każdego człowieka jest częścią jego codziennego środowiska życia i stanowi w dużej mierze o jego poczuciu bezpieczeństwa, warunki mieszkaniowe zaś wpływają na jakość życia. Dlatego właściwe, odpowiadające potrzebom ludzi starszych warunki mieszkaniowe i przyjazne lokalne środowisko ma wpływ na przeżywanie starości. Z badań bowiem wynika, iż osoby starsze chcą pozostać jak najdłużej we własnym domu/mieszkaniu, w środowisku sobie znanym i przyjaznym. W związku z czym równie ważne jest dostosowanie mieszkania czy domu do możliwości osób starszych, jak i odpowiednie kształtowanie przestrzeni publicznej, umożliwiającej im swobodne przemieszczanie się. Ponadto starzenie w miejscu zamieszkania powinno oznaczać uruchomienie licznych usług dostosowanych do zmieniających się w czasie potrzeb tej bardzo zróżnicowanej grupy, jaką są osoby starsze, co wpisuje się w proces deinstytucjonalizacji. (abstrakt oryginalny)

EN

Every person's place of residence is part of their everyday living environment and largely determines their sense of security, while housing conditions affect the quality of life. Therefore, proper housing conditions, meeting the needs of older people and a friendly local environment have an impact on experiencing old age. The research shows that the elderly want to stay in their own house/flat as long as possible, in a familiar and friendly environment. Therefore, it is equally important to adapt a flat or a house to the possibilities of older people, as well as appropriate shaping of the public space, enabling them to move freely. Moreover, aging in the place of residence should mean the launch of numerous services adapted to the changing needs of this very diverse group of elderly people over time, which is part of the de-institutionalization process. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ludzie starsi; Warunki życia ludności; Jakość życia; Mieszkalnictwo

EN

Elderly people; People's living conditions; Quality of life; Housing

• Czasopismo: Polityka Społeczna
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 11-12
• Strony: 10--16

Twórcy

autor

Elżbieta Bojanowska

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Bibliografia

• 1. Bartoszek, A., Niezabitowska, E., Kucharczyk-Brus, B., Niezabitowski, M., 2012. Warunki zamieszkiwania seniorów - główne ustalenia badawcze. W: M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski, red. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Warszawa: Termedia.
• 2. Brzeski, W., Kirejczyk, K., Kozłowski, E., 2015. Budownictwo senioralne w Polsce. Perspektywy rozwoju. Warszawa: Raport Reas. CBOS, 2012. Polacy wobec własnej starości. Warszawa: Fundacja Centrum Badania Opinii Społecznej.
• 3. Europejska Karta Społeczna (zrewidowana). Dostępny w: https://rm.coe.int/168047e175 [Dostęp: 5.12.2021].
• 4. Fields, N., Anderson, K., 2014. The Effectiveness of Adult Day Care Services for Older Adults. Journal of Applied Gerontology, nr 33(2), 130-163.
• 5. Gobillon, L., Wolff, F.C., 2011. Housing and Location Choices of Retiring Households: Evidence from France. Urban Studies, nr 48(2), s. 331-347.
• 6. GUS, 2017. Jakość życia osób starszych w Polsce na podstawie wyników badania spójności społecznej 2015. Warszawa.
• 7. GUS, 2020. Jakość życia osób starszych w Polsce. Warszawa.
• 8. GUS, 2021. Sytuacja osób starszych w Polsce w 2019 r. Warszawa, Białystok
• 9. Magdziak, M., 2009. Mieszkalnictwo dla osób starszych w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Architecturae et Artibus, vol. 1, nr 1, s. 38-45.
• 10. Magdziak, M., 2017. Typologia osób starszych pod kątem potrzeb mieszkaniowych. W: A. Szewczenko, red. Badania interdyscyplinarne w architekturze, t. 3. Gliwice: Wydział Architektury Politechniki Śląskiej, s. 93-105. Dostępny w: http://delibra.bg.polsl.pl/Content/44105/ BCPS_48249_-_Typologia-osob-stars_0000.pdf [Dostęp: 5.12.2021].
• 11. Międzynarodowy Pakt Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. DzU nr 38 z 29 grudnia 1977 r., poz. 169.
• 12. Niezabitowski, M., 2014. Znaczenie miejsca zamieszkania w życiu ludzi starszych. Aspekty teoretyczne i empiryczne. Problemy Polityki Społecznej, vol. 24, s. 81-92.
• 13. OHCHR, 2010. Forgotten Europeans - Forgotten Rights: The Human Rights of Persons Placed in Institutions, Genewa.
• 14. Ogólnoeuropejskie wytyczne dotyczące przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności (2012). Dostępny w: https://www.power.gov.pl/media/70778/ogolnoeuropejskie_wytyczne_deinstytucjonalizacja.pdf [Dostęp: 5.12.2021].
• 15. Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie uwzględnienia potrzeb osób starszych. DzUrz UE 2009/C 77/26. Dostępny w: https://eur-lex.europa.eu/LexUri-Serv/LexUriServ. do?uri=OJ:C: 2009:077: 0115:0122:PL:PDF [Dostęp: 5.12.2021].
• 16. Organisation mondiale de la Santé, 2015. Résumé. Rapport mondial sur le vieillissement et la santé. Luxembourg.
• 17. Rapley, M., 2003. Quality of Life Research. London: Sage.
• 18. Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 46/91 z dnia 16 grudnia 1991 r., Zasady działania ONZ na rzecz osób starszych.
• 20. Rowles, G.D.,1983. Place and Personal Identity in Old Age: Observations from Appalachia. Journal of Environmental Psychology, vol. 3, s. 299-313.
• 21. Strączkowski, Ł., Boruta, M., 2018. Warunki i decyzje mieszkaniowe seniorów na lokalnym rynku nieruchomości. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 3(975), s. 69-81.
• 22. Szatur-Jaworska, B., 2012. Sytuacja rodzinna i więzi rodzinne ludzi starych i osób na przedpolu starości. W: M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski, red. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Warszawa: Termedia.
• 23. The World Health Organization, 1995. Quality of Life assessment (WHOQOL): position paper from the World Health Organization. Social Science & Medicine, Vol. 41(10), s. 1403-1409.
• 24. Turowski, J., 1979. Środowisko mieszkalne w świadomości ludności miejskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• 25. Woźniak, Z., 2003. Priorytety w programach gerontologicznych organizacji międzynarodowych i struktur europejskich jako przesłanka budowy polityki społecznej wobec starości i osób starszych. W: Starzenie się społeczeństwa wyzwaniem dla polityki społecznej, Materiały konferencyjne ROPS w Krakowie. Kraków.
• 26. Zrałek, M., 2012. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych osób starszych. Dylematy i kierunki zmian. W: J. Hrynkiewicz, O sytuacji ludzi starszych. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
• 27. United Nations, 2002. Report of the Second World Assembly on Ageing (Madrid, 8-12 April 2002), A/CONF.197/9, New York, https://unece.org/fileadmin/DAM/pau/MIPAA.pdf [Dostęp: 19.09.2019]
• 27. United Nations Principles for Older Persons, United Nations General Assembly, Uchwała nr 46/91,16.12.1991, https://www.ohchr.org/EN/ProfessionalInterest/Pages/OlderPersons.aspx

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.5996