Podatek cukrowy, czyli o zasadzie prawidłowej legislacji i prawdopodobnym braku konsekwencji jej naruszenia

• Autorzy: Edgar Drozdowski

Warianty tytułu

Sugar Tax, That Is, on the Principle of Proper Legislation and the Probable Lack of Consequences of its Violation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Parlament, pracując nad uchwaleniem przepisów wprowadzających podatek cukrowy, określił datę wejścia w życie ustawy przy użyciu daty kalendarzowej, a następnie przekroczył ten termin wskutek opóźnień prac legislacyjnych. Aby nie powtarzać ponownie procedury legislacyjnej, zdecydował się znowelizować nieuchwalone jeszcze przepisy i w ten sposób przesunąć wejście w życie ustawy wprowadzającej podatek cukrowy. Taki tryb uchwalenia ustawy wprowadzającej podatek cukrowy naruszył zasady prawidłowej legislacji, w szczególności zasadę określoności i zasadę lex retro non agit. Naruszenie zasady określoności wynika z naruszenia szeregu podstawowych zasad techniki prawodawczej i powinno pociągać za sobą niekonstytucyjność uchwalonych przepisów. Naruszenie zakazu niedziałania prawa wstecz być może znajduje usprawiedliwienie, ponieważ - paradoksalnie - miało przeciwdziałać retroaktywnemu wprowadzeniu podatku cukrowego. Równocześnie należy oczekiwać, że sądy administracyjne rozciągną zastosowanie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22.06.2011 r. 1 na przypadki żądania zwrotu nadpłaty w podatku cukrowym ze względu na brak występowania przesłanki zubożenia po stronie podatników. Przemawia za tym charakterystyka podatku cukrowego, który jest konstrukcyjnie zbliżony do podatku akcyzowego.(abstrakt oryginalny)

EN

In the course of the law-making process, the parliament set the precise date of entry into force of regulations introducing sugar tax and subsequently exceeded this time limit due to a delay in the legislative procedure. In order to avoid repeating the law-making process, the parliament decided to amend the regulations that had not yet been enacted. This way, the parliament intended to defer the date of entry into force of regulations introducing sugar tax. This mode of enacting the statute introducing sugar tax violated the principles of proper legislation, especially the principles of the specificity of legal provisions and non-retroactivity of law. The violation of the principle of the specificity of legal provisions is a consequence of the violation of a number of legislative drafting principles and should make the regulation unconstitutional. The violation of the principle of the non-retroactivity of law may be justified, because - paradoxically - it was supposed to counteract the introduction of sugar tax with retroactive effect. It is also to be expected that administrative courts will extend application of the resolution of the entire chamber of the Supreme Administrative Court of 22 June 2011 to taxpayers' claims for refund of overpaid sugar tax due to lack of impoverishment of taxpayer. This is a probable outcome due to the similarities in the construction of excise tax and sugar tax.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sąd administracyjny; Podatek akcyzowy; Podatnik

EN

Administrative court; Excise tax; Taxpayer

• Czasopismo: Przegląd Podatkowy
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 8
• Strony: 40--46

Twórcy

autor

Edgar Drozdowski

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Bibliografia

• Brzeziński B., Lasiński-Sulecki K., Morawski W., Zubożenie podatnika akcyzy jako przesłanka zwrotu nadpłaty. Problemy metodologiczne postępowania dowodowego, "Przegląd Podatkowy" 2020/3.
• Bułajewski S., Zasady prawidłowej legislacji podczas tworzenia aktów prawa miejscowego w Polsce, "Studia Prawnoustrojowe" 2015/29.
• Działocha K., Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji jako podstawa kontroli konstytucyjności prawa, "Przegląd Legislacyjny" 2006/3.
• Gomułowicz A., Podatek a opłata [w:] A. Gomułowicz, D. Mączyński, Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2016.
• Gomułowicz A., Zasada zakazu retroaktywności prawa podatkowego [w:] A. Gomułowicz, D. Mączyński, Podatki i prawo podatkowe, Warszawa 2016.
• Haile A.J., Sin Taxes: When the State Becomes the Sinner, "Temple Law Review" 2009, Vol. 82.
• Kiełbowski M., Zwrot nienależnie pobranej akcyzy. Glosa do uchwały NSA z dnia 13 lipca 2009 r., I FPS 4/09, "Przegląd Podatkowy" 2010/5.
• Krzywoń A., Podatki i inne daniny publiczne w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2011.
• Łączkowski W., Zasada lex retro non agit jako problem konstytucyjny w orzecznictwie TK [w:] Studia i materiały, tom II. Sądownictwo konstytucyjne, Biuro TK, Warszawa 1996/1.
• Mrówczyński M., Zwrot niekonstytucyjnie nałożonych i pobranych podatków jako jeden z fundamentów państwa prawa [w:] Zasady prawa. Materiały konferencyjne, red. C. Martysz, A. Matan, Z. Tobor, Bydgoszcz-Katowice 2007.
• Pachnik K., Glosa do uchwały NSA z dnia 22 czerwca 2011 r., I GPS 1/11, LEX/el. 2011.
• Wronkowska S., Zieliński M., Zasady techniki prawodawczej. Komentarz, Warszawa 1997.
• Zalasiński T., Zasada prawidłowej legislacji w poglądach TK, Warszawa 2008.
• Zalewski J., Niekonstytucyjność siedmiosekundowa, "Puls Biznesu" z 1.09.2020 r., https://www.pb.pl/niekonstytucyjnosc- -siedmiosekundowa-1001046 (dostęp: 3.11.2020 r.).