Imigranci po 60. roku życia - przypadek Polski

• Autorzy: Dorota Kałuża-Kopias

Warianty tytułu

Immigrants over 60 - the case of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł, ma na celu przedstawienie skali zjawiska, jakim jest imigracja osób starszych do Polski, struktury demograficznej przyjeżdzających i kierunków imigracji w ostatniej dekadzie. Można przypuszczać, że Polska wzorem krajów, które wstąpiły do Unii Europejskiej kilkanaście lat wcześniej, tj. Irlandia, Grecja czy Hiszpania, po fali emigracji zarobkowej swoich obywateli, stanie się krajem o wzmożonej imigracji. W XXI wieku obserwujemy rosnącą mobilność przestrzenną seniorów, często z Północy Europy na Południe. Część tych przemieszczeń stanowią migracje powrotne. W przypadku Polski, imigranci-seniorzy to najczęściej osoby przed siedemdziesiątym rokiem życia mające polskie obywatelstwo. Świadczy to, iż mamy do czynienia w dużej części przypadków z imigracją powrotną. Rozkład przestrzenny napływu z zagranicy i kraje, z których pochodzą starsi imigranci, sugerują, iż mamy do czynienia z reemigracją Polaków wyjeżdżających jeszcze w XX w.(abstrakt oryginalny)

EN

This article aims to present the scale of the phenomenon of immigration of elderly people to Poland, the demographic structure of people arriving and the directions of immigration in the last decade. It can be assumed that Poland, following a wave of economic emigration of its citizens, will become a country with increased immigration, following the example of countries that joined the European Union several years earlier, e.g. Ireland, Greece or Spain. In the 21st century, we observe the growing spatial mobility of seniors, often from the North of Europe to the South. Part of these movements are return migrations. In the case of Poland, senior immigrants are usually people under the age of seventy who have Polish citizenship. This proves that we are dealing, in a large part, with return immigration. The spatial distribution of the inflow from abroad and the countries of origin of older immigrants suggest that we are dealing with the re-emigration of Poles leaving as early as the 20th century.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Demografia; Imigracja; Ludzie starsi; Reemigracja

EN

Demography; Immigration; Elderly people; Re-emigration

• Czasopismo: Studia Demograficzne
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2(180)
• Strony: 93--113

Twórcy

autor

Dorota Kałuża-Kopias

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Anacka, M., Fihel, A. (2014). Migracje powrotne Polaków. W: Dekada członkostwa Polski w UE. Społeczne skutki emigracji Polaków po 2004 (s. 71-86), M. Lesińska, M. Okólski, K. Slany, B. Solga (red.) Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Andrejuk, K. (2019). Imigranci wietnamscy w Polsce - dynamika przemian społeczności według urzędowych danych statystycznych, "Studia BAS", 4, s. 143-161.
• Benson, M., O'Reilly, K. (2009). Migration and the search for a better way of life:a critical exploration of lifestyle migration, "The Sociological Review", 57 (4), s. 608-625.
• Bernard, A., Bell, M. (2012). A comparison of internal migration age profile smoothing , Working Paper 2012/01, Queensle Centre for Population Research, The University of Queensle.
• Bernard, A., Bell, M., Charles-Edwards, E. (2014). Life-course transitions and the age profile of internal migration, "Population and Development Review", 40 (2), s. 213-239.
• Bielewska, A. (2012). Changing identities of polishness: post-war and post-accession Polish migrants in Manchester. Oxford & Bern: Peter Lang.
• Bielewska, A. (2018). Experiences of older Polish migrants in the United Kingdom - questioning the older migrants' image in migration literature, "Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny", 2 (168), s. 9-30.
• Breuer, T. (2005). Retirement migration or second-home tourism? German senior citizens on the Canary Islands, "Die Erde", 136 (3), s. 313-333.
• Brunarska, Z., Grotte, M., Lesińska, M. (2012). Migracje obywateli Ukrainy do Polski w kontekście rozwoju społeczno-gospodarczego: stan obecny, polityka, transfery pieniężne, CMR Working Papers, 4 (40), www.migracje.uw.edu.pl/publikacje/migracje-obywate-li-ukrainy-do-polski-w-kontekscie-rozwoju-spoleczno-gospodarczego-stan-obecny-polityka-transfery-pieniezne-2 (dostęp: 10.09.2020).
• Brzozowski, J., Majka, M., Szymańska, J., Ulasiński, C. (2015). Determinantymigracji powrotnych do Polski na poziomie regionalnym po 2004 roku, "Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny", 41 (2 (156)), s. 9-29.
• Bures, R. M. (1997). Migration and the life course: is there a retirement transition?, "International Journal of Population Geography", 3 (2) s. 109-119.
• Cassarino, J. -P. (2004). Theorising return migration: the conceptual approach to return migrants revisited, "International Journal on Multicultural Societies", 6 (2), s. 253.
• CBOS. (2019). Wyjazdy Polaków do pracy za granicę, Raport z badań, nr 140, Warszawa.
• Dustman, C., Weiss, Y. (2007). Return migration: theory and empirical evidence from the UK, "British Journal of Industrial Relations", 45 (2), s. 236-256.
• Easterlin, R. A., Wachter, M., Wachter, S. M. (1978). Demographic influence on economic stability: the United States experience, "Estudios de Población", 3 (7-12), s. 57-75.
• Fihel, A., Klagge, B., Klein-Hitpaß, K., Matejko, E., Okólski, M. (2007). High-skilled return migration and knowledge-based economic development in regional perspective. Conceptual considerations and the example of Poland, CMR Working Papers, 19/(77).
• Fihel, A., Tyrowicz, J., Kaczmarczyk, P. (2008). Migracje powrotne Polaków, Biuletyn, 4, Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
• Geist, C., McManus, P. A. (2008). Geographical mobility over the life course: motivations and implications," Population, Space and Place", 14 (4), s. 283-303.
• Gillespie, B. J., Mulder, C. H., von Reichert, C. (2021). The role of family and friends in return migration and its labor market outcomes, "Population Research and Policy Review", s. 1-24.
• Górny, A., Grabowska-Lusińska, I., Lesińska, M., Okólski, M. (red.). (2010). Transformacja nieoczywista. Polska jako kraj imigracji. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Górny, A., Kaczmarczyk, P., Szulecka, M., Bitner, M., Okólski, M., Siedlecka, U., Stefańczyk, A. (2018).Imigranci w Polsce w kontekście uproszczonej procedury zatrudniania cudzoziemców. Raport z badań.Warszawa: WISE Europa i Ośrodek Badań nad Migracjami UW, www.migracje.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2016/11/raport-power.pdf (dostęp: 10.09.2020).
• Górny, A., Osipovic, D. (2006). Return migration of second-generation British Poles, CMR Working Papers, 6/64.
• Górny, A., Śleszyński, P. (2019). Exploring the spatial concentration of foreign employment in Poland under the simplified procedure, "Geographia Polonica", 91 (3), s. 331-346.
• Grabowska-Lusińska, I. (2010). Poakcesyjne powroty Polaków, CMR Working Papers, 43/101.
• Grzelak-Kostulska, E., Hołowiecki, M., Szymańska, D. (1998). Migracje stałe do Polski w okresie transformacji ustrojowej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Gustafson, P. (2008). Transnationalism in retirement migration: the case of North European retirees in Spain," Ethnic and Racial Studies", 31 (3), s. 451-475.
• Gustafson, P. (2009). Mobility and territorial belonging, "Environment and Behavior", 41 (4), s. 490-508.
• Hall, K. (2016). Retirement migration and health: growing old in Spain. W: Handbook of migration and health (s. 402-418), F. Thomas (ed.). Cheltenham: Edward Elgar.
• Heffner, K. (2019). Rural labour markets and peripherization processes in Poland. W: Rural areas between needs and global challenges (s. 53-71), W. Leimgruber, Ch. D. Chang. (eds.). Switzerland: Springer.
• Heffner, K., Solga, B. (2016). Reemigracja w wymiarze lokalnym. W: Transformacje. Przewodnik po zmianach społeczno-ekonomicznych w Polsce(s. 217-224), A. Górny, P. Kaczmarczyk, M. Lesińska (red.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Heffner, K., Sołdra-Gwiżdż, T. (1997). Migracje powrotne na Górny Śląsk z socjologicznej perspektywy, "Prace Migracyjne", 9.[32]
• Iglicka, K. (red.). (2010). Poakcesyjne migracje powrotne Polaków: geneza, przyczyny i konsekwencje, "Biuletyn RPO - Materiały", 69.
• Jaźwińska-Motylska, E., Okólski, M. (red.). (2001). Ludzie na huśtawce: migracje między peryferiami Polski i Zachodu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Jones, R. C. (2003). Multinational investment and return migration in Ireland in the 1990s - a county-level analysis," Irish Geography", 36 (2), s. 153-169.
• Jończy, R. (2014). Problem nierejestrowanej emigracji definitywnej (emigracji zawieszonej) w badaniu procesów społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich, " Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu", 360, s. 11-18.
• Kałuża, D. (2006). Migracje seniorów w Polsce. W: Ludzie starzy w polskim społeczeństwie w pierwszych dekadach XXI wieku (s. 151-174), J. T. Kowaleski (red.). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kałuża-Kopias, D. (2014). Specyfika przemieszczeń wewnętrznych osób starszych w Polsce. "Studia Demograficzne", 2 (166), s. 97-120.
• Kałuża-Kopias, D. (2015). Polscy emigranci w próżnym wieku, "Folia Oeconomica "4 (315), s. 55-64.
• Kałuża-Kopias, D. (2018). Migracje w przebiegu życia seniorów mieszkających w wielkich miastach we współczesnej Polsce. W: Polityka migracyjna wobec współczesnych wyzwań. Teoria i praktyka(s. 521-537), H. Chałupczak, M. Leśniewska, E. Pogorzała, T. Browarek, (red.). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kałuża-Kopias, D. (2020). Zasięg przestrzenny migracji na przykładzie największych miast w Polsce a wiek migrantów. "Wiadomości Statystyczne", 26 (12), s. 7-20.
• Kiełkowska, M., Jaźwińska, E., Kloc-Nowak, W., Kordasiewicz, A., Radziwinowicz, A. (2016). Przepływy opieki między migrantami i ich starzejącymi się rodzicami- metoda badawcza i przykład jej zastosowania, "Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny", 161 (3), s. 345-368.
• Kley, S. (2011). Explaining the stages of migration within a life-course framework, "European Sociological Review", 27 (4), s. 469-486.
• Kley, S., Mulder, C. H. (2010). Considering, planning, and realizing migration in early adulthood. The influence of life-course events and perceived opportunities on leaving the city in Germany, "Journal of Housing and the Built Environment", 25, s. 73-94.
• Krzaklewska, E., Slany, K., Warat, M. (2016). Równość płci w przebiegu życia. Wskazania dla polityki społecznej, "Przegląd Socjologiczny", 65 (2), s. 11-32.
• Krzyżowski, Ł. (2012). Zobowiązania rodzinne i dynamika wykluczenia w transnarodowej przestrzeni społecznej. Polacy w Islandii i ich starzy rodzice w Polsce, "Studia Migracyjne - Przegląd Polonijny", 38 (1 (143)), s. 125-142.
• La Parra, D., Mateo, M. A. (2008). Health status and access to health care of British nationals living on the Costa Blance, "Spain,Ageing and Society", 28 (1), s. 85-102.
• Laoire, C. N., Stockdale, A. (2016). Migration and the life course in rural settings. W: Routledge international handbook of rural studies(s. 66-79), M. Shucksmith, D. L. Brown, (eds.). London: Routledge.
• Lundholm, E. (2012). Returning home? Migration to birthplace among migrants after age 55, "Population, Space and Place", 18 (1), s. 74-84.
• Michielin, F., Mulder, C. (2008). Geographical distances between adult children and their parents in the Netherlands, "Demographic Research", 17, s. 655-78.
• Pędziwiatr, K., Stonawski, M., Brzozowski, J. (2020). Imigranci w Krakowie w 2020 roku,Centrum Zaawansowanych Badań Ludnościowych i Religijnych Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, owim.uek.krakow.pl/wp-content/uploads/user-files/reports/OWIM_Raport_Demograficzny2020revised.pdf (dostęp: 13.11.2021).
• Ptak, E. (2012). Migracje narodowe seniorów, "Polityka Społeczna", 10, s. 21-26.
• Pytel, S. (2017). Migracje emerytów w Polsce - czynniki, kierunki, konsekwencje. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
• Pytel, S., Kamińska, W., Kiniorska, I., Brambert, P. (2020). Migrations of elderly people in the world and in Poland, "European Spatial Research and Policy", 27(2), s. 155-170.
• Ravenstein, E. G. (1885). The laws of migration, "Journal of the Statistical Society of London", 48 (2), s.167-235.
• Repetti, M., Phillipson, C., Calasanti, T. (2018). Retirement migration in Europe: a choice for a better life?, "Sociological Research Online", 23 (4), s. 780-794.
• Rogers, A. (1990). Return migration to region of birth among retirement - age persons in the United States, "Journal of Gerontology: Social Sciences", 5, s. 128-134.
• Ruspini, P. (2019). Elderly migrants in Europe: an overview of trends, policies and practices. W: International migration in Europe new trends and new methods of analysis,C. Bonifazi, M. Okólski, J. Schoorl, P. Simon (eds.). Amsterdam: Imiscoe Research, Amsterdam University Press.
• Saks, R. E., Wozniak, A. (2011). Labor reallocation over the business cycle: new evidence from internal migration, "Journal of Labor Economics", 29 (4), s. 697-739.
• Sobotka, T., Skirbekk, V., Philipov, D. (2011). Economic recession and fertility in the developed world, "Population and Development Review", 37 (2), s. 267-306.
• Śleszyński, P. (2005).Różnice liczby ludności ujawnione w Narodowym Spisie Powszechnym 2002, "Przegląd Geograficzny:" , 77, 2, s. 193-212.
• Śleszyński, P. (2011). Oszacowanie rzeczywistej liczby ludności gmin województwa mazowieckiego z wykorzystaniem danych ZUS, "Studia Demograficzne", 2, s. 35-58.[62]
• Szukalski, P. (2015). Od normatywnego modelu przebiegu życia do polityki przebiegu życia ,"Polityka Społeczna", 42/2 (491), s. 1-5.
• Teh, B. (2018). Retirement migration: the Malaysia my second home (MM2H) prgram and the Japanese retirees in Penang, "International Journal of Asia-Pacific Studies", 14 (1), s. 79-106.
• Uren, Z., Goldring, S. (2007). Migration trends at older ages in England and Wales, "Population Trends", 130, s. 31-41.
• Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych, Dz.U. z 2015 r., poz. 1705, prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20150001705/O/D20151705.pdf.
• Walsh, K., Näre, L. (eds.). (2016). Transnational Migration and Home in Older Age. London/New York: Routledge.
• Walters, W. H. (2002). Later-life migration in the United States: a review of recent research, "Journal of Planning Literature", 17 (34), s. 37-66.
• Warnes, A. M. (1992a). Age-related variation and temporal change in elderly migration. W: Elderly migration and population redistribution: a comparative study(s. 35 -55), A. Rogers (ed.). London: Belhaven.
• Warnes, A. M. (1992b). Migration and the life course, Migration Processes and Patterns, 1, s. 175-187.
• Warnes, A. M., Williams, A. (2006). Older migrants in Europe: a new focus for migration studies, "Journal of Ethnic and Migration Studies", 32 (8), s. 1257-1281.
• Wessendorf, S. (2010). Local attachments and transnational everyday lives: secondgeneration Italians in Switzerland, "Global Networks", 10 (3), s. 365-382.
• Wiseman, R. F. (1980). Why older people move: theoretical issues, "Research on Aging", 2 (2), s. 141- 54

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.33119/SD.2021.2.3