Tak trudno się rozstać : białoruska prywatyzacja i koncepcja władzy-własności

• Autorzy: Kacper Wańczyk

Warianty tytułu

So Hard to Part with : Belarusian Privatisation and the Concept of Power-Ownership

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przeanalizowanie procesu prywatyzacji w Republice Białorusi, a następnie uzyskanie odpowiedzi na dwa pytania: Czy ma ona charakter strategiczny, niezależny od bieżącej koniunktury ekonomicznej lub politycznej? Które koncepcje teoretyczne pozwalają wyjaśnić białoruską politykę prywatyzacyjną? Badanie rozpocznę od omówienia definicji prywatyzacji. Następnie streszczę podstawowe szkoły interpretowania procesu transferu własności z przestrzeni państwowej do prywatnej, skupiając się na regionie byłego bloku sowieckiego. Dalej przedstawione zostaną cele, które przyświecały przeprowadzeniu prywatyzacji w krajach regionu. Zaprezentuję przypadek białoruski i pokrótce omówię jeden szczegółowy przykład prywatyzacyjny. Zestawię wreszcie omówienie procesu z tradycyjnymi opisami prywatyzacji i spróbuję sięgnąć poza zachodnią myśl teoretyczną, by wyjaśnić specyfikę zjawiska na Białorusi. (fragment tekstu)

EN

The aim of this article is to analyse the privatisation process in the Republic of Belarus. This analysis will help to answer two questions. Firstly, is Belarusian privatisation strategic in nature? Secondly, what theoretical framework explains Belarusian privatisation policy? Juxtaposing the process of transferring state property to the private sphere in Belarus with traditional theoretical frameworks explaining the causes and course of privatisation in the former Soviet bloc countries does not fully explain the actions of the Belarusian authorities. Privatisation transactions were not part of a broader plan to restructure the economy. They were carried out ad hoc, usually as a result of a combination of two factors - pressure from external actors and the need to raise budget funds. To explain the actions of President Alexander Lukashenko, it seems appropriate to use an approach derived from the concept of power-ownership developed by Russian researchers Yuri Latov and Rustem Nureev. This assumes the formation of property rights from above and directly links political power with property control. In this view, giving up control over property is tantamount to giving up political power. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia polityczna; System własności; Prywatyzacja; Władza

EN

Political economy; System of ownership; Privatisation; Power

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 2
• Strony: 113--131

Twórcy

autor

Kacper Wańczyk

• Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Akademia Leona Koźmińskiego

Bibliografia

• Akulova M., Inostrannye investicii: sahranenie priežniego scenariâ privlečeniâ kapitala, [w:] Belorusskij ežegodnik 2014. Sbornik obzornyh i analitičeskih materialov po razvitiû situacii v Respublike Belarus' v 2017 godu, sost. i red. A. Pan'kovskij, V. Kostûgova, Logvìnaŭ, Vilnius 2015.
• Barzel Y., Economic analysis of property rights, Cambridge University Press, Cambridge 2009.
• Belorusskaâ èkonomika. Ot rynka k planu, t. 2, red. I. Pelipas', Issledovatel'skij centr IPM, Minsk 2001.
• Belorusskij ežegodnik 2014. Sbornik obzornyh i analitičeskih materialov po razvitiû situacii v Respublike Belarus' v 2017 godu, sost. i red. A. Pan'kovskij, V. Kostûgova, Logvìnaŭ, Vilnius 2015.
• Bortolotti B., Siniscalco D., The challenges of privatisation. An international analysis, Oxford University Press, Oxford 2004.
• Dobrowolski K., Prywatyzacja kapitałowa w procesie transformacji systemu gospodarczego w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2003.
• Èkonomika Belarusi: tendencii razvitiâ i osnovnye vyzovy, red. I. V. Pelipas', Issledovatel'skij centr ipm, Minsk 2006.
• Keonhi S., Zohlnhöfer R., Measuring privatization: comparing five indicators of the disposition of state-owned enterprises in advanced democracies, "Journal of Comparative Policy Analysis: Research and Practice" 2019, vol. 21, issue 4.
• Kozarzewski P., Prywatyzacja w krajach postkomunistycznych, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2006.
• Kozarževskij P., Transformaciâ otnošenij sobstvennosti na belorusskih promyšlennyh predpriâtiâh, "Analitičeskij doklad" (Issledovatelʹskij centr privatizacii i menedžmenta) 2011, № 2.
• Latov Û. V., Vlast'-sobstvennost' v srednevekovoj Rossii, "Èkonomičeskij vestnik Rostovskogo gosudarstvennogo universiteta" 2004, t. 2, № 4.
• Nielsen N., ebrd funds pocketed by Lukashenko henchmen, politician says, "EU Observer" [online], 30 III 2012 [dostęp: 15 VII 2021]: <https://euobserver.com/foreign/115342>.
• Nureev R. M., Rossiâ. Osobennosti institucional'nogo razvitiâ, Norma, Moskva 2009.
• Postanovlenie Soveta Ministrov Respubliki Belarus' ot 23 sentâbrâ 1991 g. № 360 "O razgosudarstvlenii èkonomiki i privatizacii gosudarstvennoj sobstvennosti Respubliki Belarus' v 1991 godu", "Sobranie postanovlenij Pravitel'stva bssr" 1991, № 27.
• Rakova E., Privatizaciâ v Belarusi, [w:] Èkonomika Belarusi: tendencii razvitiâ i osnovnye vyzovy, red. I. V. Pelipas', Issledovatel'skij centr IPM, Minsk 2006.
• Rakova E., Razgosudarstvlenie i privatizaciâ promyšlennosti v Respublike Belarus', [w:] Belorusskaâ èkonomika. Ot rynka k planu, t. 2, red. I. Pelipas', Issledovatel'skij centr IPM, Minsk 2001.
• Rakova E., Šimanovič G., Privatizaciâ ili vnešnij dolg? Varianty fi nansirovaniâ vnešnetorgovogo defi cita Belarusi, Issledovatel'skij centr IPM, Minsk 2009.
• Republic of Belarus. Financial system stability assessment, including reports on the observance of standards and codes on the following topics: banking supervision, payment systems, and anti-money laundering and combating the financing of terrorism, International Monetary Fund, Washington 2005: <https://www.elibrary.imf.org/view/journals/002/2005/216/article-A001-en.xml> [dostęp: 26 IX 2021].
• Rettman A., Lukashenko's "private banker" to face EU ban, "EU Observer" [online], 17 VI 2011 [dostęp: 15 VII 2021]: <https://euobserver.com/foreign/32503>.
• Stranicy istorii, "Gosudarstvennyj komitet po imuŝestvu Respubliki Belarus'" [online, dostęp: 25 VII 2021]: <http://www.gki.gov.by/ru/about_committee-history/>.
• Surdykowska S. T., Prywatyzacja, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1996.
• Ukaz Prezidenta Respubliki Belarusʹ ot 14.11.1997 N 591 "Ob osobom prave ("zolotoj akcii") gosudarstva na učastie v upravlenii akcionernymi obŝestvami", "Valerij Stanislavovič Levonevskij" [online, dostęp: 1 X 2021]: <http://pravo.levonevsky.org/bazaby11/republic53/text023.htm>.
• Utverždeno priobretenie kontrol'nogo paketa akcij banka "Priorbank" (Belarus'), "Rajffajzenbank" [online], 17 I 2003 [dostęp: 15 VII 2021]: <https://www.raiffeisen.ru/about/press/releases/799/>.
• Zaifer A., Privatization: a comparative review of the theoretical literature, "Journal of Economic & Management Perspectives" 2017, vol. 11, issue 3.
• Zakon Respubliki Belarus' ot 19 ânvarâ 1993 g. №2103-XII "O razgosudarstvlenii i privatizacii gosudarstvennoj sobstvennosti v Respublike Belarus'", "Vedomosti Verhovnogo Soveta Respubliki Belarus'" 1993, № 7.
• Zakon Respubliki Belarus' ot 6 iûlâ 1993 g. №2468-XII "Ob imennyh privatizacionnyh čekah Respubliki Belarus'", "Vedomosti Verhovnogo Soveta Respubliki Belarus'" 1993, № 25.

Identyfikatory

DOI

10.35757/sm.2021.74.2.08