Modele gospodarki rynkowej a wzrost gospodarczy i jego wahania

• Autorzy: Stanisław Swadźba

Warianty tytułu

Models of the Market Economy and Economic Growth and Its Fluctuations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Cel - Celem niniejszego artykułu jest pokazanie wpływu systemu gospodarczego (modelu gospodarczego) na tempo wzrostu gospodarczego oraz jego wahania. Metoda badań - Wykorzystano różne metody badawcze: analizę opisową, analizę porównawczą funkcjonujących systemów gospodarczych oraz analizę danych statystycznych dotyczących wzrostu gospodarczego w 12 krajach. Analiza ilościowa została oparta na ostatnich dostępnych danych Eurostatu i Banku Światowego. Wnioski - Tempo wzrostu gospodarczego oraz jego wahania są zróżnicowane w poszczególnych krajach. Jednak między niektórymi z nich istnieje duże podobieństwo. Najczęściej są to kraje o podobnym systemie gospodarczym. Najbardziej zbliżone do siebie są kraje reprezentujące model śródziemnomorski oraz model społecznej gospodarki rynkowej. O pewnym podobieństwie możemy również mówić w przypadku krajów zaliczanych do modelu neoliberalnego, a jego braku w modelu państwa dobrobytu. Najgorzej ze wzrostem gospodarczym oraz jego stabilnością radzą sobie kraje reprezentujące model śródziemnomorski. Z kolei stabilność wzrostu gospodarczego i dobre radzenie sobie z cyklicznością charakterystyczne jest dla państw realizujących model społecznej gospodarki rynkowej. Oryginalność / wartość - W artykule podjęto zagadnienia, które w są rzadko prezentowane w literaturze. W pewnym stopniu uzupełnia on więc istniejącą lukę badawczą. (abstrakt oryginalny)

EN

Purpose - The purpose of this article is to show the impact of the economic system (economic model) on the rate of economic growth and its fluctuations.Research method - Various research methods were used, including: descriptive analysis,comparative analysis of the economic systemsand the analysis of statistical data on economic growth in 12 countries. The quantitative analysis was based on the latest available statistical data from the Eurostat and the World Bank database. Results - Theeconomic growthrateand its fluctuations vary across countries. However, some of them are very similar. Most often these are the countries with a similar economic system. The countries that represent the Mediterranean model and the social market economy model are the most similar. Wecan also speak of a certain similarity in the case of countries belonging to the neoliberal model, and its lack in the welfare state model. Countries representing the Mediterranean model cope with economic growth and its stability in the worst way. On the other hand, the stability of economic growth and good coping with cyclicality are characteristic of the countries implementing the social market economy model.Originality /value - This article deals with issues that are rarely discussed in the literature. So, to some extent, it completes the existing research gap. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Model gospodarki rynkowej; Wzrost gospodarczy; System gospodarczy; Analiza porównawcza

EN

Market economy model; Economic growth; Economic system; Comparative analysis

• Czasopismo: Optimum : studia ekonomiczne
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 1(103)
• Strony: 68--79

Twórcy

autor

Stanisław Swadźba

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Aiginger K., Guger A., 2005, The European socio-economic model. Differences to the USA and changes over time, "WIFO Working Papers", no. 266, pp. 1-38.
• Albert M., 1994, Kapitalizm kontra kapitalizm, Signum, Kraków.
• Amable B., 2003, The diversity of modern capitalism, Oxford University Press, Oxford.
• Balcerowicz L., 2008, Institutional systems and economic growth, [in:] Challenges of globalization: imbalances and growth, Aslund M., Dąbrowski M, (ed.), Peterson Institute for International Economics, Washington D.C.
• Coates D., 2000, Models of capitalism. Growth and stagnation in the Modern Era, Polity Press, Cambridge.
• Cwalina P., 2010, Skąd się wzięły różnice we wzroście gospodarczym miedzy Estonią a Słowenią?, [w:] Zagadki wzrostu gospodarczego. Siły napędowe i kryzysy - analiza porównawcza, Balcerowicz L., Rzońca A. (red.), Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Dyba K., 2010, Czeski model społeczno-gospodarczy i jego ewolucja od początku transformacji do roku 2007, [w:] Wzrost gospodarczy czy bezpieczeństwo socjalne?, Bieńkowski W., Radło M.J. (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hall P.A., Soskice D., 2001, Introduction, [in:] Varieties of capitalism. The institutional foundation of comparative advantage, Hall P.A., Soskice D. (ed.), Oxford University Press, Oxford.
• Hutton W., 1996, The state we're in, Vintage, London.
• Maszczyk P., 2015, Ewolucja modelu kapitalizmu w Polsce, "Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy", nr 41, s. 107-122.
• Miklos I., 2010, Słowacja: historia reform, [w:] Wzrost gospodarczy czy bezpieczeństwo socjalne?, Bieńkowski W., Radło M.J. (red.), Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Miller T., Kim A.B., Roberts J.M., 2019, 2019 Index of economic freedom. 25th anniversary edition, The Heritage Foundtion, Washington D.C.
• Rapacki R., Gardawski J., Czerniak A., Horbaczewska B., Karbowski A., Maszczyk P., Próchniak M., 2018, Wyłaniające się odmiany kapitalizmu w Europie Środkowo-Wschodniej: przegląd badań, "Ekonomista", nr 5, s. 523-553.
• Systemowe uwarunkowania wzrostu i rozwoju gospodarczego. Zagadnienia teoretyczne, 2013, Swadźba S. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice.
• Wojtyna A., 2005, Alternatywne modele kapitalizmu, "Gospodarka Narodowa", nr 9, s. 1-23.
• Zagadki wzrostu gospodarczego. Siły napędowe i kryzysy - analiza porównawcza, 2010, Balcerowicz L., Rzońca A. (red.), Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• www 1, http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table [data dostępu: 20.07.2015].
• www 2, https://ec.europa.eu/eurostat/data/database [data dostępu: 20.01.2020].
• www 3, https://data.worldbank.org/indicators/ [data dostępu: 20.01.2020].

Identyfikatory

DOI

10.15290/oes.2021.01.103.05