Bezstronność i neutralność światopoglądowa sędziego

• Autorzy: Wojciech Ciszewski

Warianty tytułu

Judicial Impariality and Worldview Neutrality

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł ma dwa podstawowe cele. Pierwszym jest sformułowanie ram pojęciowych dla dyskusji o bezstronności sędziowskiej. Aby zrealizować to zamierzenie, prowadzę w tekście refleksję nad trzema aspektami zasady bezstronności, które zwykle były badane w literaturze niezależnie od siebie. Staram się wykazać, że trzy wyróżnione aspekty bezstronności można analizować, stosując jednolitą siatkę pojęciową. Drugim celem artykułu jest uzasadnienie twierdzenia głoszącego, że jeden z tych aspektów (a mianowicie aspekt bezstronności względem doktryn światopoglądowych) różni się pod względem struktury od pozostałych dwóch. W tekście staram się rozważyć tę różnicę, a następnie zaproponować formułę neutralności światopoglądowej sędziego, która uwzględnia szczególny charakter tego aspektu bezstronności sędziowskiej. Konkluzję rozważań stanowi wprowadzenie dwóch wersji zasady neutralności światopoglądowej, które powinny - w moim przekonaniu - znaleźć zastosowanie do działań podejmowanych przez sędziów.(abstrakt oryginalny)

EN

The article has two basic goals. The first one is to create a conceptual framework for the discussion of judicial impartiality. In order to achieve this aim, in this text I reflect on three aspects of the principle of impartiality, which have generally been studied independently from one another in the literature. I make an attempt to show that the three distinguished aspects of impartiality can be analysed, using a uniform conceptual scale. The second goal of the paper is to justify a claim that one of these aspects (namely the aspect of impartiality towards worldview doctrines) differs from the other two in terms of structure. In the text, I attempt to consider that difference and then propose a formula for judicial worldview neutrality that takes into account the special nature of that aspect of judicial impartiality. The conclusion of these reflections is the introduction of two versions of the worldview neutrality principle, which should - in my view - be applied in activities undertaken by judges.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sądownictwo; Prawo; Jakość

EN

Judicature; Law; Quality

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2021
• Numer: T. 13, Nr 3
• Strony: 13--29

Twórcy

autor

Wojciech Ciszewski

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Arneson R., Equality of Opportunity: Derivative Not Fundamental, "Journal of Social Philosophy" 2013, 44, s. 1-15.
• Bou-Habib P., A theory of religious accommodation, "Journal of Applied Philosophy" 2006, 23, s. 109-126.
• Bou-Habib P., The integrity of religious believers, "Critical Review of International Social and Political Philosophy" 2020, 23, s. 81-91.
• Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych, Warszawa 2011.
• Ciszewski W., Rozum i demokracja. Wprowadzenie do koncepcji rozumu publicznego Johna Rawlsa, Kraków 2020.
• Ciszewski W., Zasada neutralności światopoglądowej państwa, Kraków 2019.
• Frankfurt H., Freedom of the will and the concept of a person, "The Journal of Philosophy" 1971, 68, s. 5-20.
• Frankfurt H., Identification and wholeheartedness, [w:] The Importance of What We Care About, Cambridge 1988, s. 159-176.
• Kaczmarek P., Problem integralności moralnej w etyce prawniczej, "Przegląd Filozoficzny - Nowa Seria" 2016, 2, s. 139-149.
• Laborde C., Liberalism's religion, Cambridge 2018.
• Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018, s. 183-220.
• Mazurkiewicz S., Klauzula sumienia sędziego? Analiza z zakresu filozofii politycznej, filozofii prawa oraz prawa pozytywnego, [w:] P. Jabłoński, J. Kaczor, M. Pichlak, Prawo i polityka w sferze publicznej. Perspektywa zewnętrzna, Wrocław 2018, s. 95-110.
• Miller D., Liberalism, Equal Opportunities and Cultural Commitments, [w:] P. Kelly (red.), Multiculturalism Reconsidered. "Culture and Equality" and its Critics, Cambridge 2002, s. 45-61.
• Nussbaum M., Liberty of Conscience. In Defense of America's Tradition of Religious Equality, New York 2008.
• Quong J., Cultural Exemptions, Expensive Tastes and Equal Opportunities, "Journal of Applied Philosophy" 2006, 23, s. 53-71.
• Rawls J., Teoria sprawiedliwości, tłum. M. Panufnik, J. Pasek, A. Romaniuk, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
• Sadurski W., Neutralność moralna prawa (Przyczynek do teorii prawa liberalnego), "Państwo i Prawo" 1990, 7, s. 28-41.
• Schwartzman M., The Sincerity of Public Reason, "Journal of Political Philosophy", 19, s. 375-398.
• Segall S., Equality and Opportunity, Oxford 2013.
• Tobor Z., Pietrzykowski T., Roszczenie do bezstronności, [w:] J. Stelmach, B. Brożek, W. Cyrul, W. Załuski, I. Gołowska (red.), Filozofia prawa wobec globalizmu, Kraków 2003, s. 57-73.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.469