Fenomen parapaństw na obszarze poradzieckim

• Autorzy: Anna Czyż

Warianty tytułu

The Phenomenon of Para-States in the Post-Soviet Area

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Jedną z konsekwencji rozpadu Związku Radzieckiego był wybuch kilku konfliktów na obszarze poradzieckim oraz powstanie w ich wyniku tzw. parapaństw. W oparciu o metodę systemową traktującą parapaństwa jako system zostaną wskazane czynniki oddziaływania o charakterze wewnętrznym i zewnętrznym. Celem artykułu jest przedstawienie przyczyn powstania parapaństw oraz analiza determinant wewnętrznych i zewnętrznych, czyli atrybutów ich państwowości jako czynników gwarantujących ich działanie oraz zapewniających zdolność do dalszego przetrwania. W tym kontekście została postawiona teza, że rosyjskie wsparcie polityczne, ekonomiczne i militarne dla parapaństw jest kluczowym czynnikiem zapewniającym ich funkcjonowanie. Ponadto celem artykułu jest wskazanie roli parapaństw w polityce zagranicznej Federacji Rosyjskiej wobec obszaru poradzieckiego, z którą związana jest główna teza artykułu. Mówi ona, że wspieranie parapaństw pod względem politycznym, finansowym i militarnym jest jednym z instrumentów rosyjskiej polityki wobec obszaru poradzieckiego i ma na celu utrzymanie go w rosyjskiej strefie wpływów.(abstrakt oryginalny)

EN

One of the consequences of the collapse of the Soviet Union was the outbreak of several conflicts in the post-Soviet area and the emergence of the so-called para-states. Based on the systemic method of treating parastates as a system, internal and external influence factors will be indicated. The article aims to present the reasons for creating para-states and analyze internal and external determinants, i.e. attributes of their statehood as factors that guarantee their operation and ensure continued survival. In this context, the thesis was made that Russian political, economic, and military support for para-states ensures their functioning. Moreover, the article indicates the role of para-states in the Russian Federation's foreign policy towards the postSoviet area, with which the central thesis of the article is related. It says that supporting para-states politically, financially, and militarily is one of the instruments of Russia's policy towards the post-Soviet area and is intended to keep it within the Russian sphere of influence.

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna

EN

Foreign policy

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2021
• Numer: Vol. 19, z. 2 30 lat od upadku ZSRR - konsekwencje dla państw Europy Środkowej i Wschodniej
• Strony: 197--217

Twórcy

autor

Anna Czyż

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bakke K.M., Linke A.M., O'Loughlin J., Toal G., Dynamics of State-Building after War: External-Internal Relations in Eurasian De Facto States, "Political Geography", vol. 63, 2018, https://reader.elsevier.com/reader/sd/pii/S0962629816301433?token=4010ED7996D712DC7910B275018472E417352F0EF2E577636DCB6072F4E71AF32BF975B8970C7107EA6E4AE334324ADA.
• Bakke K.M., O'Loughlin J., Toal G., Ward M.D., Convincing State-Builders? Disaggregating Internal Legitimacy in Abkhazia, "International Studies Quarterly", vol. 58, 2014, issue 3, https://doi.org/10.1111/isqu.12110.
• Blakkisrud H., Kemoklidze N., Gelashvili T., Kolstø P., Navigating De Facto Statehood: Trade, Trust, and Agency in Abkhazia's External Economic Relations, "Eurasian Geography and Economics" 2020, https://rsa.tandfonline.com/doi/pdf/10.1080/15387216.2020.1861957.
• Buzard K., Graham T., Horne B., Unrecognized States: A Theory of Self-Determination and Foreign Influence, "The Journal of Law, Economics, and Organization", vol. 33, 2017, issue 3, https://doi.org/10.1093/jleo/eww017.
• Całus K., Naddniestrze: cała władza dla Sheriffa, "Analizy OSW", 14.12.2016, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2016-12-14/naddniestrze-cala-wladza-dla-sheriffa.
• Całus K., Państwo niedokończone. 25 lat mołdawskiej niepodległości, "Prace OSW" 2016, nr 59, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/prace_59_pl_25_lat_moldawskiej_net.pdf.
• Caspersen N., Democracy, Nationalism and (Lack of) Sovereignty: The Complex Dynamics of Democratisation in Unrecognised States, "Nations and Nationalism" 2011, no. 17(2), https://doi.org/10.1111/j.1469-8129.2010.00471.x.
• Caspersen N., Unrecognized States: The Struggle for Sovereignty in the Modern International System, Cambridge-Malden 2012.
• Closson S., Kolstø P., Seymour L.J.M., Caspersen N., Unrecognized States: The Struggle for Sovereignty in the Modern International System, "Nationalities Papers. The Journal of Nationalism and Ethnicity", vol. 41, 2013, issue 4, https://doi.org/10.1080/00905992.2013.776527.
• Czachor R., Abchazja, Osetia Południowa, Górski Karabach: geneza i funkcjonowanie systemów politycznych, Wrocław 2014.
• Czachor R., Determinanty przetrwania państw pozbawionych powszechnego uznania: weryfikacja istniejących teorii, [w:] Problem państw nieuznawanych we współczesnym świecie, red. V. Serzhanova, J. Wilk, K. Nowak, J. Plis, Warszawa 2019.
• Dembińska M., Campana A., Frozen Conflicts and Internal Dynamics of De Facto States: Perspectives and Directions for Research, "International Studies Review", vol. 19, 2017, issue 2, https://doi.org/10.1093/isr/vix010.
• Dembińska M., Mérand F., The Role of International Brokers in Frozen Conflicts: The Case of Transnistria, "Asia Europe Journal", vol. 17, 2019.
• Falkowski M., Rosja wchłania Osetię Południową, "Analizy OSW", 25.03.2015, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2015-03-25/rosja-wchlania-osetie-poludniowa.
• Falkowski M., "Rosyjska Polityka Sąsiedztwa": casus Abchazji, "Analizy OSW", 26.11.2014, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014-11-26/rosyjska-polityka-sasiedztwa-casus-abchazji.
• Fedorowicz K., Republika Górskiego Karabachu - atrybuty państwowości a realia polityczne, [w:] Problem państw nieuznawanych we współczesnym świecie, red. V. Serzhanova, J. Wilk, K. Nowak, J. Plis, Warszawa 2019.
• Florea A., De Facto States in International Politics (1945-2011): A New Data Set, "International Interactions", vol. 40, 2014, issue 5, https://doi.org/10.1080/03050629.2014.915543.
• Florea A., De Facto States: Survival and Disappearance (1945-2011), "International Studies Quarterly", vol. 61, 2017, issue 2, https://doi.org/10.1093/isq/sqw049.
• Florea A., Rebel Governance in De Facto States, "European Journal of International Relations", vol. 26, 2020, issue 4, https://doi.org/10.1177/1354066120919481.
• Gołaś K., Region Kaukazu w polityce Federacji Rosyjskiej - wybrane aspekty, "Przegląd Geopolityczny", t. 3, 2011, http://han.bg.us.edu.pl/han/ceeol/https/www.ceeol.com/search/viewpdf?id=496809.
• Górecki W., Górski Karabach: Kreml dyscyplinuje Baku i Erywań, "Analizy OSW", 12.01.2021, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2021-01-12/gorski-karabach-kreml-dyscyplinuje-baku-i-erywan.
• Jackson R., Sørensen G., Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych. Teorie i kierunki badawcze, tłum. A. Czwojdrak, Kraków 2006.
• King Ch., The Benefits of Ethnic War: Understanding Eurasia's Unrecognized States, "World Politics", vol. 53, 2001, issue 4, https://www.jstor.org/stable/25054164.
• Klosek K., Bahenský V., Smetana M., Ludvík J., Frozen Conflicts in World Politics: A New Dataset, "Journal of Peace Research" 2020, https://doi.org/10.1177/0022343320929726.
• Kolstø P., Biting the Hand that Feeds them? Abkhazia-Russia Client-Patron Relations, "Post-Soviet Affairs", vol. 36, 2020, issue 2, https://doi.org/10.1080/1060586X.2020.1712987.
• Kolstø P., The Sustainability and Future of Unrecognized Quasi-States, "Journal of Peace Research", vol. 43, 2006, issue 6, https://doi.org/10.1177/0022343306068102.
• Kolstø P., Blakkisrud H., De Facto States and Democracy: The Case of Nagorno-Karabakh, "Communist and Post-Communist Studies", vol. 45, 2012, issue 1-2, https://doi.org/10.1016/j.postcomstud.2012.03.004.
• Kolstø P., Blakkisrud H., From Secessionist Conflict Toward a Functioning State: Processes of State- and Nation-Building in Transnistria, "Post-Soviet Affairs", vol. 27, 2011, issue 2, https://doi.org/10.2747/1060-586X.27.2.178.
• Kolstø P., Blakkisrud H., Living with Non-Recognition: State- and Nation-building in South Caucasian Quasi-States, "Europe-Asia Studies", vol. 60, 2008, issue 3, https://doi.org/10.1080/09668130801948158.
• Kolstø P., Malgin A., The Transnistrian Republic: A Case of Politicized Regionalism, "Nationalities Papers", vol. 26, 1998, issue 1, DOI: https://doi.org/10.1080/00905999808408553.
• Kopeček V., Hoch T., Baar V., De Facto States and Democracy: The Case of Abkhazia, "Bulletin of Geography. Socio-Economic Series", vol. 32, 2016, no. 32, file:///C:/Users/Anna Czy /Downloads/9558-24369-1-SM (1).pdf.
• Kosienkowski M., Naddniestrzańska Republika Mołdawska: determinanty przetrwania, Toruń 2010.
• Kosienkowski M., Pojęcie i determinanty stabilności quasi-państwa, "Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej" 6(2008), https://depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/223/KOSIENKOWSKI Poj cie i determinanty stabilno ci quasi-pa stw.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
• Kosienkowski M., Quasi-państwo w stosunkach międzynarodowych, "Stosunki Międzynarodowe" 2008, nr 3-4, http://han.bg.us.edu.pl/han/ceeol/https/www.ceeol.com/search/viewpdf?id=131071.
• Kosienkowski M., Współpraca społeczności międzynarodowej z państwami de facto: studium przypadków, Lublin 2018.
• Legucka A., Geopolityczne uwarunkowania i konsekwencje konfliktów zbrojnych na obszarze poradzieckim, Warszawa 2013.
• Legucka A., "Rozmrażanie" konfliktów zbrojnych na obszarze poradzieckim, "Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej", 11(2013), z. 4.
• Lynch D., Engaging Eurasia's Separatist States: Unresolved Conflicts and De Facto States, Washington 2004.
• Lynch D., Separatist States and Post-Soviet Conflicts, "International Affairs", vol. 78, 2002, no. 4, https://doi.org/10.1111/1468-2346.00282.
• Marandici I., Leșanu A., The Political Economy of the Post-Soviet De Facto States: A Paired Comparison of Transnistria and the Donetsk People's Republic, "Problems of Post-Communism" 2020, https://doi.org/10.1080/10758216.2020.1785317.
• Miarka A., Para-States as an Instrument for Strengthening Russia's Position - the Case of Transnistria, "Journal of Strategic Security", vol. 13, 2020, no. 2, https://doi.org/10.5038/1944-0472.13.2.1750.
• Minakov M., On the Extreme Periphery. The Status of Post-Soviet Non-Recognised States in the World-System, "Ideology and Politics" 2019, no. 1(12), https://ideopol.org/wp-content/uploads/2019/11/___ENG. 1.3. Minakov FIN.pdf.
• Pegg S., International Society and the "De Facto State", Aldershot 1998.
• Pegg S., Twenty Years of De Facto State Studies: Progress, Problems, and Prospects, 2017, https://core.ac.uk/download/pdf/162543596.pdf.
• Popescu N., Democracy in Secessionism: Transnistria and Abkhazia's Domestic Policies, Brussels 2006, http://core.kmi.open.ac.uk/download/pdf/11871437.pdf.
• Popescu N., Outsourcing De Facto Statehood: Russia and the Secessionist Entities in Georgia and Moldova, "CEPS Policy Brief" 2006, no. 109, https://www.ceps.eu/publications/outsourcing-de-facto-statehood-russia-and-secessionist-entities-georgia-andmoldova.
• Rezvani B., Russian Foreign Policy and Geopolitics in the Post-Soviet Space and the Middle East: Tajikistan, Georgia, Ukraine and Syria, "Middle Eastern Studies", vol. 56, 2020, issue 6, https://doi.org/10.1080/00263206.2020.1775590.
• Riegl M., Doboš B., Geopolitics of Secession: Post-Soviet De Facto States and Russian Geopolotical Strategy, "Central European Journal of International and Security Studies", vol. 12, 2018, no. 1.
• Romanowska A., Współczesna polityka Federacji Rosyjskiej w obszarze "bliskiej zagranicy", "Facta Simonidis" 2015, nr 1(8), http://han.bg.us.edu.pl/han/ceeol/https/www.ceeol.com/search/viewpdf?id=654561.
• Skriba A., Russian Strategy towards the Post-Soviet Space in Europe: Searching for Balance between Economy, Security, and Great Power Attractiveness, "Strategic Analysis", vol. 40, 2016, issue 6, https://doi.org/10.1080/09700161.2016.1224061.
• Stanislawski B.H., Para-States, Quasi-States, and Black Spots: Perhaps Not States, But Not "Ungoverned Territories", Either, "International Studies Review", vol. 10, 2008, issue 2, https://doi.org/10.1111/j.1468-2486.2008.00795.x.
• Strachota K., Konflikty zbrojne na obszarze postradzieckim. Stan obecny, perspektywy uregulowania, konsekwencje, "Prace OSW" 2003, nr 9, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/prace_9_0.pdf.
• Sussex M., Twenty Years after the Fall: Continuity and Change in Russian Foreign and Security Policy, "Global Change, Peace & Security", vol. 24, 2012, issue 2, https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/14781158.2012.679921.
• Toal G., O'Loughlin J., Inside South Ossetia: A Survey of Attitudes in a De Facto State, "Post-Soviet Affairs", vol. 29, 2013, issue 2, https://doi.org/10.1080/1060586X.2013.780417.
• Toal G., O'Loughlin J., Land for Peace in Nagorny Karabakh? Political Geographies and Public Attitudes Inside a Contested De Facto State, "Territory, Politics, Governance", vol. 1, 2013, issue 2, https://doi.org/10.1080/21622671.2013.842184.
• Toal G., Near Abroad: Putin, the West, and the Contest over Ukraine and the Caucasus, Oxford 2017.
• Wasiuta O., "Russki mir" jako narzędzie imperialnej polityki Kremla, "Przegląd Geopolityczny" 2017, nr 21, http://han.bg.us.edu.pl/han/ceeol/https/www.ceeol.com/search/viewpdf?id=574574.
• Włodkowska-Bagan A., Polityka Rosji na obszarze poradzieckim, "Wschodni Rocznik Humanistyczny", t. 14, 2017, nr 3, https://www.researchgate.net/profile/Agata-Wlodkowska-Bagan/publication/324538819_Polityka_Rosji_na_obszarze_poradzieckim/links/5ad48616458515c60f5409ab/Polityka-Rosji-na-obszarze-poradzieckim.pdf.

Identyfikatory

DOI

10.36874/RIESW.2021.2.10