Współczesny kontekst dla rozważań o etyce gospodarowania

• Autorzy: Krystyna Najder-Stefaniak

Warianty tytułu

Modern Context for Consideration about Ethics of Farming

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Działania gospodarcze dzieją się zawsze w jakimś kontekście cywilizacyjnym i kulturowym. To on oferuje możliwości, inspiruje do określonego sposobu rozumienia świata i człowieka oraz formułowania ocen. On podpowiada cele i metody działań. Narzuca rytmy i melodie czasom. Gdyby przyjąć, że całkowicie wyznacza nasze myślenie i działania, należałoby zrezygnować z zajmowania się etyką, ponieważ pytania o powinność tracą sens przy założeniu ścisłego determinizmu. Odzyskują sens, gdy korzystając z podpowiedzi Immanuela Kanta, przyjmiemy istnienie "przyczynowości dokonującej się przez wolność". Ta wolność, nazwana przez Kanta transcendentalną, jest zdolnością do rozpoczynania "szeregu następujących po sobie rzeczy lub stanów". Dzięki niej człowiek nie musi wyłącznie odreagowywać na bodźce z otoczenia, lecz może działać odpowiadając na szanse i problemy, jakie dostrzega w kontekście kulturowo-cywilizacyjnym. Uświadamiając sobie odpowiedzialność za efekty własnej aktywności, wkracza w wymiar etyki. Refleksję etyczną, także tę dotyczącą gospodarowania, ukierunkowuje pytanie: "jak być powinno?". Jaki jest współczesny kulturowy kontekst etycznych rozważań o gospodarowaniu? Czym różni się od kontekstów, jakie znajdujemy w innych epokach? (fragment tekstu)

EN

Author calls attention that economic operations always happen in certain civilization and cultural context. It offers capability, it inspires for definite manner of world and human being awareness and formulating assessments. It prompts purposes and operation methods. It imposes rhythms and melodies on times. Two different answers to situation of turning-point XX and XXI century are culture of temporariness and ecological culture. They present two different contexts of reflection and economic operations. Author describes specificity of these contexts. By giving the prospect of future and past up one loses a sense of liability and one gives up an ethical prospect of activity. The context of ecological culture causes, that we perceive economic activity of person as involved into social and natural systems of entities. It inspires to forecasting, designing and choosing the form of the future. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Etyka; Etyka działalności gospodarczej; Filozofia

EN

Ethics; Business activity ethics; Philosophy

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej
• Rocznik: 2006
• Numer: nr 59
• Strony: 5--20

Twórcy

autor

Krystyna Najder-Stefaniak

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Bibliografia

• DAWIDSON D.: Inquiries into Truth and Interpretation, Oxford 1984.
• INGARDEN R.: O odpowiedzialności i jej podstawach ontycznych, tłum. A. Węgrzecki, [w:] tenże: Książeczka o człowieku, WL, Kraków 1972.
• KANT I.: Krytyka czystego rozumu, tłum. R. Ingarden, Warszawa 1957.
• LEGOWICZ J.: Teksty wybrane z historii filozofii. Filozofia starożytna, PWN, Warszawa 1986.
• PLATON: Państwo, Wydawnictwo Alfa, Warszawa 1994.
• SAUERLAND K.: Od Diltheya do Adorna. Studia z estetyki niemieckiej, PIW, Warszawa
• SMITH A.: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, PWN, Warszawa 1954.
• STEINER G.: Gramatyki tworzenia, tłum. Jerzy Łoziński, Poznań 2004.
• ZORZE K.: Metafizyczne wątki w ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.