Integralność sędziowska a praktyka votum separatum w Trybunale Konstytucyjnym

• Autorzy: Maciej Wojciechowski

Warianty tytułu

Judicial Integrity and the Practice of Votum Separatum in the Constitutional Tribunal

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza związku integralności sędziowskiej oraz instytucji votum separatum. W pierwszej części dotyczy on związku pomiędzy koncepcjami określonego stosunku do wykonywanej roli zawodowej a instytucją votum separatum. W drugiej zaś autor próbuje odpowiedzieć na pytanie, czy faktycznie składanym zdaniom odrębnym w Trybunale Konstytucyjnym można przypisać troskę o zachowanie integralności. Autor próbuje uzasadnić wniosek, że integralność sędziowska nie stanowi głównej funkcji faktycznie składanych zdań odrębnych w Trybunale. Główną przeszkodą jest odczytywanie spraw, w których zostało ono złożone, jako aksjologicznych opozycji. Zdaniom odrębnym można więc przypisać określone wartości, w obronie których są składane, jak np. prawa jednostki czy troska o interes publiczny, jednak związek tych wartości z sędziowską integralnością nie jest oczywisty. Wynika to stąd, że przypisywane zdaniom odrębnym tego samego sędziego aksjologiczne charakterystyki są zmienne. Zmiana ta zaś wynika nie z niespójności poglądów, ale charakterystyki rozpoznawanej sprawy. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to analyse the relationship between judicial integrity and the institution of votum separatum. The first part concerns the relationship between the concepts of a definite approach to a professional role performed and the institution of votum separatum. The second part of the paper attempts to answer the question whether care about maintaining integrity can actually be attributed to dissents submitted to the Constitutional Tribunal. The article attempts to justify a conclusion that judicial integrity does not constitute the main function of dissents that are actually submitted to the Tribunal. The main obstacle is interpreting cases in which such dissents were submitted, as axiological opposites. Thus, what can be attributable to dissents is definite values, for the protection of which these dissents are submitted, such as e.g. individual rights or care about the public interest. However, the relation of these values to judicial integrity is not obvious. This results from the fact that axiological characteristics attributed to the same judge's dissents are subject to change. That change results not from the inconsistency of beliefs, but from the characteristics of the case examined. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sądownictwo; Trybunał Konstytucyjny; Kariera zawodowa

EN

Judicature; Constitutional Court; Professional career

• Czasopismo: Krytyka Prawa
• Rocznik: 2021
• Numer: T. 13, Nr 3
• Strony: 114--128

Twórcy

autor

Maciej Wojciechowski

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Arendt H., Eichmann w Jerozolimie, tłum. A. Szostkiewicz, Kraków 2010.
• Artykuły prawa magdeburskiego, które zową Speculum Saxonum z łacińskiego języka na polski przełożone i znowu drukowane. Roku Pańskiego 1629, Kraków 1629.
• Evans E., Dissenting Opinion - Its Use and Abuse, "Missouri Law Review" 1938, 3(2).
• Graver H., Judges Against Justice. On Judges When the Rule of Law is Under Attack, Berlin Heidelberg 2015.
• Groicki B., Porządek sądów i spraw miejskich prawa majdeburskiego w Koronie Polskiej, Warszawa 1953 (wyd. I w 1559 r.).
• Kaczmarek P., Dystans do roli w zawodzie prawnika, Warszawa 2019.
• Kędzia Z., Prawo człowieka do integralności, "Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny" 1989, nr 3.
• Kelemen K., Dissenting opinions in constitutional courts, "German Law Journal" 2013, 14.
• Kommers D., The Constitutional Jurisprudence of the Federal Republic of Germany, Durham- -London 1997.
• Lipczyńska M., Votum separatum we współczesnym polskim ustawodawstwie karnoprocesowym oraz w praktyce, [w:] J. Fiema, W. Gutenkunst, S. Hubert (red.), Studia prawnicze. Księga pamiątkowa ku czci prof. dra Witolda Świdy, Warszawa 1969.
• Lord Russell of Liverpool, Proces Eichmanna, tłum. S. Wójcik, Warszawa 1966.
• Maroń G., Integralność religijna sędziego oraz argumentacja religijna sędziego w amerykańskim procesie orzeczniczym, Rzeszów 2018.
• Matywiecki P., Dwa oddechy. Szkice o tożsamości żydowskiej i chrześcijańskiej, Warszawa 2010.
• Morawski L., Zirk-Sadowski M., Precedent in Poland, [w:] N. MacCormick, R. Summers (red.), Interpreting Precedent. A Comparative Study, Dartmouth 1997.
• Rzucidło-Grochowska I., Strategie i techniki formułowania uzasadnień orzeczeń sądowych, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2017, 2.
• Sharp G., From dictatorship to democracy a conceptual framework for liberation, 4th U.S. ed. Boston 2010.
• Schauer F., Thinking Like a Lawyer. A New Introduction to Legal Reasoning, Cambridge, London 2009.
• Soeharno J., The Integrity of the Judge. Philosophical Inquiry, Surrey 2009.
• Statut Wielkiego Księstwa Litewskiego, Wilno 1786.
• Winczorek J., Wzorce wykładni konstytucji w świetle analizy treści uzasadnień orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, [w:] T. Stawecki, Winczorek J. (red.), Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, Warszawa 2014.
• Stawecki T., Winczorek J. (red.), Wykładnia konstytucji. Inspiracje, teorie, argumenty, Warszawa 2014.
• Wojciechowski M., Spory sędziowskie. Zdania odrębne w polskich sądach, Gdańsk 2019.
• Wróblewski J., Votum separatum w teorii i ideologii sądowego stosowania prawa, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 1975, 15.
• Zajadło J., Sumienie sędziego, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 2017, 4.
• Zirk-Sadowski M., Wykładnia i rozumienie prawa w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej, [w:] S. Wronkowska (red.), Polska kultura prawna a proces integracji europejskiej, Zakamycze 2005.

Identyfikatory

DOI

10.7206/kp.2080-1084.475