Depopulation in Peripheral Regions of Eastern Poland - Determinants and Consequences

• Autorzy: Grzegorz Ślusarz

Warianty tytułu

Depopulacja w regionach peryferyjnych Polski Wschodniej - uwarunkowania i konsekwencje

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study examines demographic processes and the resulting challenges for the development of areas at risk of depopulation. The research covered regions defined as NUTS 2 in European Union nomenclature and classified as the Eastern Poland Macroregion in Polish regional policy. This macroregion is counted among the peripheral regions of Poland. The demographic processes taking place within these regions, and especially in many local administrative units (LAU 2), point to a threat of depopulation. The scope of the detailed study is from 2010 to 2020. Descriptive, tabular and graphical methods, as well as demographic projections until 2040 were used to analyse and present the materials for the analysed provinces. It was found that unfavourable demographic processes are intensifying and pose a threat to socio-economic development, especially for the peripheral rural communes of these regions. Progressing decline in fertility, increasing life expectancy, as well as intensified migration processes lead to unfavourable changes in the population structure, and, in the long run, to depopulation, which will undoubtedly multiply economic and social problems in these regions.(original abstract)

W opracowaniu badano procesy demograficzne i wynikające z nich wyzwania dla rozwoju obszarów zagrożonych depopulacją. Badania objęły regiony definiowane w nomenklaturze Unii Europejskiej jako poziom NUTS 2, zaliczane w polskiej polityce regionalnej do Makroregionu Polski Wschodniej. Makroregion ten zaliczany jest do peryferyjnych regionów Polski. Procesy demograficzne w nich zachodzące, a zwłaszcza w wielu lokalnych jednostkach administracyjnych (LAU 2), wskazują na zagrożenie depopulacją. Zakres badań szczegółowych obejmuje lata 2010-2020. Do analizy i prezentacji materiałów wykorzystano metody opisowe, tabelaryczne, graficzne oraz prognozy demograficzne dla analizowanych województw do 2040 roku. Stwierdzono, że nasilają się niekorzystne procesy demograficzne, które stanowią zagrożenie rozwoju społeczno-gospodarczego, w szczególności dla peryferyjnych gmin wiejskich tych regionów. Postępujący spadek płodności, wydłużanie się przeciętnego trwania życia, jak i nasilające się procesy migracyjne prowadzą do niekorzystnych zmian w strukturze ludności, a w dłuższym okresie do depopulacji, co niewątpliwie przełoży się na pomnażanie problemów gospodarczych i społecznych w tych regionach.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Depopulation process; Rural areas; Region; Demographic process

PL

Proces wyludniania; Obszary wiejskie; Region; Procesy demograficzne

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2021
• Tom: 23
• Numer: z. 4
• Strony: 181--200

Twórcy

autor

Grzegorz Ślusarz

• University of Rzeszów, Poland

Bibliografia

• 1. Cierpiał-Wolan Marek. 2020. Przestrzenne zróżnicowanie procesów depopulacji w województwie podkarpackim. [W] Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Spatial differentiation of depopulation processes in the Podkarpackie Province. [In] Depopulation. Conditions and consequences), ed. J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz, 139-161. Warszawa: GUS, Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 2. Copus Andrew, Dimitris Skuras. 2006. Business network and innovation in selected lagging areas of the European Union. Spatial perspective. European Planning Studies 14 (1): 79-93.
• 3. EC (European Commission). 1997. Rural development, CAP 2000. Working Document.
• 4. Eurostat. 2003. Regions - Nomenclature of Territorial Units for Statistics - NUTS 2003.
• 5. Grosse Tomasz Grzegorz. 2007. Wybrane koncepcje teoretyczne i doświadczenia praktyczne dotyczące rozwoju regionów peryferyjnych (Theory and practice of development of peripheral regions). Studia Regionalne i Lokalne 1 (27): 27-49.
• 6. GUS (Central Statistical Office). 2019. Działalność przedsiębiorstw niefinansowych w 2018 roku (Activities of non-financial enterprises in 2018). Warszawa: GUS.
• 7. Guzal-Dec Danuta. 2015. Samorząd gminy w kreowaniu zrównoważonego rozwoju obszarów przyrodniczo cennych województwa lubelskiego. Monografie i Rozprawy nr 4 (Commune self-government in creating sustainable development of naturally valuable areas of the Lubelskie Voivodeship. Monographs and Dissertations No. 4.). Biała Podlaska: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej.
• 8. Hrynkiewicz Józefina, Grzegorz Ślusarz (ed). 2020. Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Depopulation. Conditions and consequences). Warszawa: GUS, Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 9. Idczak Piotr. 2013. Wielowymiarowa koncepcja peryferyjności regionalnej. Identyfikacja regionów peryferyjnych w Polsce (A multidimensional concept of regional peripherality. Identification of peripheral regions in Poland). Warszawa: Difin.
• 10. Kamińska-Gawryluk Ewa. 2020. Depopulacja - zmiany w stanie i strukturze ludności w województwie podlaskim. [W] Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Depopulation - changes in the state and structure of the population in Podlaskie Voivodeship. [In] Depopulation. Conditions and consequences), ed. J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz, 103-118. Warszawa: GUS, Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 11. Kędelski Mieczysław, Jan Paradysz. 2006. Demografia (Demography). Poznań: Wydawnictwo Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
• 12. Kłodziński Marek. 2013. Bariery rozwoju pozarolniczej przedsiębiorczości wiejskiej (Barriers to non-agricultural development of rural). Roczniki Naukowe SERiA XV (1): 87-90.
• 13. Komornicki Tomasz, Przemysław Śleszyński. 2009. Typologia obszarów wiejskich pod względem powiązań funkcjonalnych i relacji miasto wieś. [W] Analiza zróżnicowania i perspektyw rozwoju obszarów wiejskich do 2015 roku. Studia Obszarów Wiejskich vol. XVI (Typology of rural areas in terms of functional connections and relations between the city and the countryside. [In] Analysis of the diversity and perspectives of rural development until 2015. Rural Studies vol. XVI), ed. J. Bański, 9-37. Warszawa: Komisja Obszarów Wiejskich PTG, IGiPZ PAN.
• 14. Markowski Krzysztof. 2020. Przyczyny i konsekwencje depopulacji na Lubelszczyźnie. [W] Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Causes and consequences of depopulation in the Lublin region. [In] Depopulation. Conditions and consequences), ed. J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz, 119-138. Warszawa: GUS, Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 15. Miłaszewicz Danuta, Roman Siedlikowski. 2016. Zmiany demograficzne i procesy migracyjne oraz ich oddziaływanie na rynku pracy (Demographic changes and migration processes and their impact on the labour market). Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach 276: 109-120.
• 16. Miszczuk Andrzej. 2010. Peryferyjność regionów. [W] Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów (Peripheral regions. [In] European challenges for Poland and its regions), ed. A. Tucholska, 236-250. Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• 17. Miszczuk Andrzej. 2013. Uwarunkowania peryferyjności regionu przygranicznego (Determinants of the peripheral nature of the border region). Lublin: Norbertinum.
• 18. Morze Marek. 2020. Depopulacja w województwie warmińsko-mazurskim. [W] Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Depopulation in the Warmian-Masurian Voivodeship. [In] Depopulation. Conditions and consequences), ed. J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz, 85-102. Warszawa: GUS, Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 19. Mrkić Srdjan, Haoyi Chen, Michael Brodsky. 2014. Principles and recommendations for a Vital Statistics System. New York: United Nations Statistics Division.
• 20. Okólski Marek, Anna Tucholska. 2010. Wyzwania demograficzne Europy i Polski. Europejskie wyzwania dla Polski i jej regionów (Demographic challenges of Europe and Poland. European challenges for Poland and its regions). Warszawa: Ministerstwo Rozwoju Regionalnego.
• 21. Oleński Józef. 2020. Determinanty jakości środowiska informacyjnego w demokratycznym państwie prawnym. [W] Depopulacja. Uwarunkowania i konsekwencje (Determinants of the quality of the information environment in a democratic state ruled by law. [In] Depopulation. Conditions and consequences), ed. J. Hrynkiewicz, G. Ślusarz, 38-64. Warszawa: Biblioteka Wiadomości Statystycznych.
• 22. Pappelbon Janusz. 2017. Przebieg procesów ruchu naturalnego w województwie warmińsko-mazurskim. [W] Sytuacja demograficzna Warmii i Mazur jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, Tom V (The course of natural movement processes in the Warmińsko-Mazurskie Voivodship. [In] Demographic situation of Warmia and Mazury as a challenge for social and economic policy, Vol. V), ed. J. Hrynkiewicz, A. Potrykowska, 78-98. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
• 23. PARiP (Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości - Polish Agency for Enterprise Development). 2019. Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw (Report on the condition of the sector of small and medium-sized enterprises). Warszawa: PARiP.
• 24. Piotrowska-Piątek Agnieszka, Aneta Królik. 2017. Prognoza demograficzna dla województwa świętokrzyskiego do 2050 roku. [W] Sytuacja demograficzna województwa świętokrzyskiego jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, Tom VIII (Demographic forecast for the Świętokrzyskie Voivodeship until 2050. [In] The demographic situation of the Świętokrzyskie Voivodeship as a challenge for social and economic policy, Vol. VIII), ed. J. Hrynkiewicz, A. Potrykowska, 58-69. Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
• 25. Rozporządzenie (WE) nr 1059/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 roku w sprawie ustalenia sygnatury Jednostek Terytorialnych do Celów Statystycznych (NUTS) (Regulation (EC) No 1059/2003 of the European Parliament and of the Council of 26 May 2003 on the establishment of a common classification of territorial units for statistics (NUTS)). OJ UE, L 154, 21.6.2003.
• 26. Ślusarz Grzegorz. 2005. Studium społeczno-ekonomicznych uwarunkowań rozwoju obszarów zagrożonych marginalizacją na przykładzie woj. Podkarpackiego (Study of the socio-economic conditions for the development of areas at risk of marginalization on the example of Podkarpackie). Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• 27. Ślusarz Grzegorz. 2016. Wyzwania demograficzne peryferyjnych obszarów wiejskich (Demographic challenges of peripheral country areas). Roczniki Naukowe SERiA XIX (6): 213-218.
• 28. Ślusarz Grzegorz. 2017. Podkarpacie wobec wyzwań demograficznych. [W] Sytuacja demograficzna Podkarpacia jako wyzwanie dla polityki społecznej i gospodarczej, Tom I (The demographic situation of Podkarpacie as a challenge for social and economic policy, Vol. I), ed. J., Hrynkiewicz, A. Potrykowska, 26-39. Warszawa: Warszawa: Rządowa Rada Ludnościowa.
• 29. Ślusarz Grzegorz. 2018. Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich cennych przyrodniczo (Entrepreneurship in naturally valuable rural areas), Roczniki Naukowe SERiA XX (6): 249-254.
• 30. Umiński Stanisław. 2014. Zmiany demograficzne. [W] Wrażliwość polskich regionów na wyzwania współczesnej gospodarki. Implikacje dla polityki rozwoju regionalnego (Demographic changes. [In] Sensitivity of Polish regions to the challenges of the modern economy. Implications for the regional development policy), ed. K. Gawlikowska-Hueckel, J. Szlachta, 104-106. Warszawa: Oficyna Wolters Kluwer business.
• 31. US Białystok (Urząd Statystyczny - Statistical Office). 2020. Rocznik Statystyczny Województwa Podlaskiego (Statistical Yearbook of the Podlaskie Voivodeship). Białystok: US w Białymstoku.
• 32. US Kielce (Urząd Statystyczny - Statistical Office). 2019. Bezrobocie rejestrowane w województwie świętokrzyskim w 2018 r. (Informacje sygnalne) (Registered unemployment in the Świętokrzyskie Voivodship in 2018 (News report). Kielce: US w Kielcach.
• 33. US Lublin (Urząd Statystyczny - Statistical Office). 2020. Rocznik Statystyczny Województwa Lubelskiego (Statistical Yearbook of the Lubelskie Voivodeship). Lublin: US w Lublinie.
• 34. US Olsztyn (Urząd Statystyczny - Statistical Office). 2020. Rocznik Statystyczny Województwa Warmińsko-Mazurskiego (Statistical Yearbook of the Warmińsko-Mazurskiego Voivodeship). Olsztyn: US w Olsztynie.
• 35. US Rzeszów (Urząd Statystyczny - Statistical Office). 2020. Rocznik Statystyczny Województwa Podkarpackiego (Statistical Yearbook of the Podkarpackie Voivodeship). Rzeszów: US w Rzeszowie.
• 36. Walther Olivier, Bernard Reitel. 2013. Cross-border policy networks in the Basel Region: The effect of National Borders and Brokerage Roles. Space and Polity 17 (1): 217-236.
• 37. Wójcik Marcin. 2011. Wiejskie obszary peryferyjne w koncepcjach geograficznych. [W] Wiejskie obszary peryferyjne - uwarunkowania i czynniki aktywizacji (Rural peripheral areas in geographical concepts. [In] Rural peripheral areas - conditions and activation factors), ed. M. Wesołowska 18-34. Warszawa: Komisja Obszarów Wiejskich PTG, IGiPZ PAN,
• 38. WURP Białystok (Wojewódzki Urząd Pracy - Voivodship Labor Office). 2019a. Sytuacja na rynku pracy w województwie podlaskim w 2018 roku (Situation on the labor market in Podlaskie Voivodeship in 2018). Białystok: WURP Białystok.
• 39. WURP Lublin (Wojewódzki Urząd Pracy - Voivodship Labor Office). 2019b. Analiza sytuacji na rynku pracy w województwie lubelskim 2018 r. (Analysis of the situation on the labor market in the Lubelskie Voivodeship 2018). Lublin: WUPR w Lublinie.
• 40. WURP Rzeszów (Wojewódzki Urząd Pracy - Voivodship Labor Office). 2019c. Analiza sytuacji na rynku pracy w województwie podkarpackim w 2018 roku. (Analysis of the situation on the labor market in the Podkarpackie Voivodeship 2018). Rzeszów: WUPR w Rzeszowie.
• 41. ZWW-M Olsztyn (Zarząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego - Board of the Warmian-Masurian Voivodeship). 2019. Analiza sytuacji na rynku pracy w województwie warmińsko-mazurskim w 2018 roku (Analysis of the situation on the labor market in the Warmińsko-Mazurskie Voivodeship 2018). Olsztyn: ZWW-M.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.5226