Dwa wymiary bezradności społecznej jako wskaźniki (utraty) jakości życia osób z lekkim upośledzeniem umysłowym

• Autorzy: Teresa Borowska

Warianty tytułu

Two Dimensions of Social Helplessness as the Indicators of (losing) the Quality of life of People with Mild Mental etardation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wprowadzenie Rozpoznawanie, opis i wyjaśnianie sytuacji społecznej określonej osoby czy grupy ludzi jest procesem wieloaspektowym. Posługując się jednym paradygmatem, na ogół uzyskujemy obraz bliski dagerotypowi - płaski, widoczny w jednej płaszczyźnie. Zwykle jest on przejrzysty, a jego cechę stanowi łatwość triangulacji prowadzonej na podstawie zarysowanych punktów odniesienia uznanego paradygmatu. Problem jednak w tym, że rzeczywistość społeczna jest wielowymiarowa i trudno ją zamknąć w jednej skali badawczej. Zastosowanie dwóch lub więcej paradygmatów znacznie utrudnia proces diagnozy. Pojawiają się zróżnicowane punkty odniesienia, często rozmazujące mozolnie konstruowany opis. Jeszcze większe problemy jawią się na etapie wyjaśniania opisanej sytuacji, określonego stanu czy zjawiska. W ich wyniku powstaje jednak obraz holograficzny - wielowymiarowy. Pozwala on na ujęcie i rozpatrzenie obiektu badań w różnych perspektywach. Wybór jednej z opisanych dróg warunkowany jest wieloma czynnikami. Do ważniejszych należy zakres badań, cel oraz sam obiekt. W wypadku badania jakości życia grupy osób dagerotyp dostarcza informacji składających się raczej na obraz charakterystyczny dla raportów - ukazujących określony stan. Hologram zaś ukazuje złożoność - często także relatywność - opisywanej sytuacji. Z punktu widzenia nauk o wychowaniu ten drugi sposób opisu i wyjaśniania wydaje się bardziej przydatny. (fragment tekstu)

EN

The article aims at presenting the situation of the social group of people with mild mental retardation. The phenomenon of social helplessness, which is considered in two dimensions, is a tool for analyzing this situation. The first dimension is included in the paradigm of objective perception (measurement and description), the second intro- duces the subjective dimension and is comprised within the paradigm of subjective perception, expressed in the feelings of the examined(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Osoby niepełnosprawne; Bezrobocie

EN

Disabled people; Unemployment

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2008
• Tom: 1(30)
• Strony: 82--92

Twórcy

autor

Teresa Borowska

Bibliografia

• Babbie E., 2004: Badania społeczne w praktyce. Warszawa.
• Borowska T., 2000: Zasoby emocjonalne dzieci i młodzieży istotnym zadaniem edukacji. "Edukacja", nr 2.
• Borzyszkowska H., 1999: Problem niedostosowania społecznego wśród dzieci upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim. W: Młodzież a współczesne dewiacje i patologie społeczne. Red. S. Kawula, H. Mac hel. Toruń.
• Cichocki R., 2003: Podmiotowość w społeczeństwie. Poznań.
• Dahrendorf R., 2005: Homo Sociologicus. O historii, znaczeniu i granicach kategorii roli społecznej. W: Socjologia. Lektury. Red. P. Sztompka, M. Kucia. Kraków.
• Ferguson G.O., Takane Y.,1997: Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice. Warszawa.
• Gajdzica Z., 2004: Bezradność jako kategoria badawcza na gruncie pedagogiki specjalnej. W: Niepełnosprawni wśród nas. O dostęp do edukacji i prawo do rozwoju. Red. D. Czubala, J. L ach - Rosocha. Bielsko-Biała.
• Gajdzica Z., 2007: Edukacyjne konteksty bezradności społecznej osób z lekkim upośledzeniem umysłowym. Katowice [w druku].
• Głodkowska J., 1999: Poznanie ucznia szkoły specjalnej. Warszawa.
• Kiepas A., 2005: Bezradność człowieka - w kontekście "mocy" i "niemocy" człowieka jako podmiotu. W: Bezradność. Interdyscyplinarne studium zjawiska w kontekście zmiany społecznej i edukacyjnej. Red. Z. Gajdzica, M. Rembierz. Katowice.
• Kosakowski Cz., 2003: Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej. Toruń. Kwiecińska-Zdrenka M., 2004: Aktywni czy bezradni wobec swojej przyszłości? Toruń.
• Łukaszewski W., Doliński D., 2004: Mechanizmy leżące u podstaw motywacji. W: Psychologia. Psychologia ogólna. T. 2. Red. J. Strelau. Gdańsk.
• Murray Ch., 1994: Losing ground: American social policy, 1950-1980. New York.
• Ossowski R., 2004: Jakość życia - efektywne pełnienie ról rodzinnych i zawodowych jako wskaźnik udanej rehabilitacji. W: Człowiek niepełnosprawny. Rodzina i praca. Red. M. Kościelska, B. Aouilia. Bydgoszcz.
• Po dr ez E., 2005: Bezradność współczesnego stoika. W: Bezradność. Interdyscyplinarne studium zjawiska w kontekście zmiany społecznej i edukacyjnej. Red. Z. Gajdzica, M. Rembierz. Katowice.
• Sędek G., 1983: Przegląd badań i modeli teoretycznych zjawiska wyuczonej bezradności. "Przegląd Psychologiczny", nr 3.
• Sędek G., 1995: Bezradność intelektualna w szkole. Warszawa.
• Speck O., 2005: Społeczeństwo wobec niepełnosprawnych. Gdańsk.
• Tigges K., 1993: Quality of life. Reality or retorics. "Griet and Care", vol. 7. Woźniczka M., 2005: Bezradność jako problem w nauczaniu filozofii. W: Bezradność.
• Interdyscyplinarne studium zjawiska w kontekście zmiany społecznej i edukacyjnej. Red. Z. Gajdzica, M. Rembierz. Katowice.
• Wyczesany J., 2005: Pedagogika osób upośledzonych umysłowo. Kraków. Zaczyński W.P., 1997: Statystyka w pracy badawczej nauczyciela. Warszawa. Zawiślak A., 2006: Koncepcja jakości życia osób z upośledzeniem umysłowym w nie których współczesnych ujęciach teoretycznych. W: Jakość życia a niepełnosprawność. Konteksty psychopedagogiczne. Red. Z. Palak, A. Lewicka, A. Bujnowska. Lublin.