Agresja jako zachowanie społeczne

• Autorzy: Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz:

Warianty tytułu

Aggression as a Social Behaviour

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Agresja jest zjawiskiem coraz powszechniejszym w kontaktach rówieśniczych. Zarówno dane z badań (Smith, Sharp, 1994; Smith, 1991, s. 243-248; Olweus, 1993; Surzykiewicz, 2000), jak i doniesienia ze środków masowego przekazu wskazują, że duży odsetek (ok. 30%) dzieci i młodzieży w wieku szkolnym deklaruje doświadczanie jakiejś formy przemocy w relacjach z rówieśnikami, nieco mniejsza grupa (ok. 10-20%) przyznaje się do jej stosowania. Tymczasem dowiedziono (Smith, Sharp, 1994; Smith, 1991, s. 243-248; Olweus, 1993), że uczestniczenie w prześladowaniu wywiera długotrwały negatywny wpływ na stan zdrowia zarówno ofiary, jak i prześladowców. Wśród destrukcyjnych konsekwencji występujących u ofiar najczęściej wymienia się zaburzenia natury somatycznej i psychospołecznej, tj. obniżenie poczucia własnej wartości, trudności w koncentracji, problemy ze snem, moczenie nocne, bóle głowy i brzucha, akty autoagresji. Stwierdzono, że aktywny udział młodych ludzi w dręczeniu słabszych skutkuje w wieku dorosłym o wiele częstszym angażowaniem się w działania aspołeczne, w tym także przestępcze. Konsekwencje dotyczące agresorów można zatem utożsamiać z zaburzeniami w zakresie zdrowia społecznego, definiowanego jako "stan, w którym jednostka wykazuje optymalne umiejętności normalnego, sprawnego wywiązywania się z ról i zadań wyznaczonych jej przez proces socjalizacji". W tym rozumieniu człowiek jest w pełni zdrowy, jeśli jest zdolny do wykonywania zadań, które sam sobie wyznacza lub które są mu narzucone przez społeczność i dotyczą wypełniania obowiązków w rodzinie lub grupach nieformalnych, oraz wykazywania się umiejętnościami związanymi z pełnieniem tych ról (Tobiasz-Adamczyk, 2000, s. 30-31).(fragment tekstu)

EN

The author analyses aggressive behaviours in the context of social behaviours. The consequences of aggressive behaviours, though, have a dimension of disorders within the scope of the social health(fragment of text)

Słowa kluczowe

PL

Agresja; Rodzina; Dzieci szkolne; Zachowania społeczne

EN

Aggression; Family; School children; Social behaviour

• Czasopismo: Chowanna
• Rocznik: 2008
• Tom: 2(31)
• Strony: 191--201

Twórcy

autor

Katarzyna Borzucka-Sitkiewicz:

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Coie J.D., Cillessen A.H.N., D odge K.A., Hubbard J.A., Schwartz D., Lemerise E.A., Bateman H., 1999: It takes two to figtht: A test of relational factors and a method for assessing aggressive dyads. "Developmental Psychology", Vol. 35.
• Dodge K.A., 1985: A social information processing model of social competence in children. In: Cognitive Perspectives on Children's Social and Behavioral Development: Minnesota Symposium on Child Psychology. Vol. 18. Ed. M. Perlmutter. New York.
• Geller S., 1989: Funkcje mechanizmów poznawczych w regulacji agresji. W: Z zagadnień psychologii agresji. Red. A. Frączek. Warszawa.
• Guerin S., Hennessy E., 2004: Przemoc i prześladowanie w szkole. Skuteczne przeciwdziałanie agresji wśród młodzieży. Gdańsk.
• Herbert M., 2004: Rozwój społeczny ucznia. Poznanie potrzeb i problemów dzieci w okresie dorastania. Gdańsk.
• Izdebska J., 1996: Rodzina, dziecko, telewizja. Szanse wychowawcze i zagrożenia telewizji. Białystok.
• Izdebski R., 2005: Od psychoanalizy do socjoterapii. Materiały z konferencji szkoleniowej "Trudna gra wychowawcza - perspektywa ponowoczesna", 24-25 listopada. Chorzów.
• Krahe B., 2005: Agresja. Gdańsk.
• Kwieciński Z., 1992: Socjopatologia edukacji. Warszawa.
• Lau b J.H., L auritsen J.L., 1995: Violent criminal behavior over the life - course: A review of the longitudinal and comparative research. In: Interpersonal violant behaviors. Eds. B.R. Ruback,N.A. Weiner. New York.
• McWhirter J.J., McWhirter B.T., McWhirter A.M., McWhirter E.H., 2005: Zagrożona młodzież. Warszawa.
• Nalaskowski A., 2006: Dzikość i zdziczenie jako kontekst edukacji. Kraków.
• Olechnicki K., Załęcki P, 2002: Słownik socjologiczny. Toruń.
• Olweus D., 1993: Bullying: What We Know and What We Can Do. Oxford.
• Patterson G.R., Bank C.L., 1989: Some amplfying mechanisms for pathological processes in families. In: Systems and Development: Symposia on Child Psychology. Eds. M. Gunnan, E. Thelen. New York.
• Smith P.K., 1991: Bullying: The silent nightmare. "The Psychologist", Vol. 4.
• Smith P.K., Sharp S., 1994: The problem of school bullying. In: School Bullying: Insights and Perspectives. Eds. P.K. Smith, S. Sharp. London.
• Surzykiewicz J., 2000: Agresja i przemoc w szkole. Uwarunkowania socjoekologiczne. Warszawa.
• Tobiasz-Adamczyk B., 2000: Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby. Kraków.
• Urban B., 2000: Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków