Regional Determinants of Agricultural Production Development in Poland

• Autorzy: Benedykt Pepliński

Warianty tytułu

Regionalne uwarunkowania rozwoju produkcji rolnej w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The aim of the analysis was to determine changes in the level of spatial concentration of production in Poland in the years 1990-2020. The analysis includes output and commodity production, the production of basic agricultural raw materials, the livestock of cattle, cows, pigs, hens and animals converted to LU, and changes in the level of yield and milk yield of cows. The study used data from the Central Statistical Office and the Local Data Bank. In order to limit short-term variability, especially in crop production, five-year averages for the beginning and end of the period were used in most of the analyses. The analysis was carried out for the currently binding administrative division including 16 voivodships. The research has shown large changes in the spatial distribution of agricultural production in Poland. First of all, the Wielkopolskie Voivodship gained in the production of agricultural raw materials, as it increased its share in the majority of plant and animal agricultural products, the Mazowieckie Voivodship, which specialized in animal production (except pork), and the Podlaskie Voivodship, with the production of milk and beef livestock, developed above average. On the other hand, the importance of voivodeships from South-Eastern Poland decreased, as animal production was marginalised, and plant production declined as a result of the greater exclusion of land from agricultural production and a higher decline in crop yield. In the case of the provinces of Western Poland, there was also a significant reduction in the livestock production, but the importance of that region in crop production increased, mainly due to a higher-than-average increase in crop yield in Poland.(original abstract)

Celem badań było określenie zmian w poziomie przestrzennej koncentracji produkcji w Polsce w latach 1990-2020. Analiza obejmowała produkcję globalną i towarową, produkcję podstawowych surowców rolnych, pogłowie bydła, krów, trzody chlewnej, kur i zwierząt przeliczonych na DJP oraz zmiany poziomu plonów i mleczności krów. W badaniach korzystano z danych pochodzących z GUS oraz Banku Danych Lokalnych. W celu ograniczenia krótkookresowych zmienności, szczególnie w produkcji roślinnej, w większości analiz przyjęto do badań pięcioletnie średnie dla początku i końca okresu. Analizę przeprowadzono dla aktualnie obowiązującego podziału administracyjnego obejmującego 16 województw. Badania wykazały duże zmiany w przestrzennym rozmieszczeniu produkcji rolniczej w Polsce. Na znaczeniu w produkcji surowców rolnych zyskały przede wszystkim województwa: wielkopolskie, które zwiększyło swój udział w większości produktów rolnych roślinnych i zwierzęcych; mazowieckie, które wyspecjalizowało się w produkcji zwierzęcej (z wyjątkiem wieprzowiny) i podlaskie, w którym ponadprzeciętnie rozwinęła się produkcja mleka i żywca wołowego. Spadło natomiast znaczenie województw z południowo-wschodniej Polski, gdzie zmarginalizowaniu uległa produkcja zwierzęca i zmalało znaczenie produkcji roślinnej, wskutek większego wyłączania UR z produkcji rolnej i wolniejszego spadku plonów. W przypadku województw położonych w zachodniej Polsce, nastąpiła znaczna redukcja produkcji zwierzęcej, wzrosło jednak znaczenie tego regionu w produkcji roślinnej, głównie dzięki wyższemu niż przeciętnie w Polsce przyrostowi plonów.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Regional development; Crop production; Animal production; Productivity; Spatial concentration

PL

Rozwój regionalny; Produkcja roślinna; Produkcja zwierzęca; Produktywność; Koncentracja przestrzenna

• Czasopismo: Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
• Rocznik: 2022
• Tom: 24
• Numer: z. 1
• Strony: 225--242

Twórcy

autor

Benedykt Pepliński

• Poznań University of Life Sciences, Poland

Bibliografia

• 1. BDL (Local Data Bank - LDB), www.bdl.stat.gov.pl/BDL, access: 12-30.08.2021.
• 2. Dzun Piotr. 2012. Regionalne zróżnicowanie zmian w chowie krów i produkcji mleka w Polsce w latach 1990-2010 (Regional diversity of changes in cows breeding and milk production in Poland in 1990-2010). Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 4: 84-99.
• 3. GUS (Central Statistical Office - CSO). Rocznik statystyczny 1991-2021 (Statistical Yearbook 1991-2021 -2021), www.stat.gov.pl, access: 12-30.08.2021.
• 4. Kopiński Jerzy. 2018. Regional variation in changes in agricultural production in Poland in the context of environmental impact. Economic and Regional Studies 11 (1): 59-75. DOI: 10.29316/ers-seir.2018.05.
• 5. Krasowicz Stanisław. 2009. Regionalne zróżnicowanie polskiego rolnictwa a możliwości wdrażania polityk wspólnotowych (Regional differentiation of agriculture in Poland and possibilities for the implementation of community policies). Zeszyty Naukowe SGGW. Polityki Europejskie, Finanse i Marketing 1 (50): 21-31.
• 6. Matyka Mariusz. 2012. Analiza regionalnego zróżnicowania zmian w użytkowaniu gruntów w Polsce (Analysis of regional differences of changes in land use in Poland). Polish Journal of Agronomy 10: 16-20.
• 7. Musiał Wiesław. 2019. Przyrodnicze, ekonomiczne i społeczne uwarunkowania przemian w rolnictwie obszarów górzystych na przykładzie polskich Karpat. [W] Struktura polskiego rolnictwa na tle Unii Europejskiej (Environmental, economic and social determinants of transformations in agriculture of mountainous areas on the example of the Polish Carpathians. [In] The Structure of Polish Agriculture Compared to the European Union), ed. Walenty Poczta, Janusz Rowiński, 247-272. Warszawa, CeDeWu.
• 8. Olszańska Anna. 2012. Rynek żywca w Polsce (1955-2010) - zmiany strukturalne, koncentracja produkcji i wahania podaży (Animals for Slaughter Market in Poland (1955-2010) - Structural changes, concentration of production and shifts in demand). Wrocław: Uniwersytet Ekonomiczny.
• 9. Parzonko Andrzej. 2014. Regionalne zmiany produkcji mleka w Polsce - stan i przyczyny. (Regional changes in milk production in Poland - state and reasons). Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy 7: 218-233.
• 10. Pepliński Benedykt. 2017. Analiza regionalna zmian pogłowia trzody chlewnej w Polsce w latach 1960-2015. (Regional analysis of changes in the pig population in Poland in 1960-2015). RN SERiA XIX, (3): 224-230 DOI: 10.5604/01.3001.0010.3253.
• 11. Pepliński Benedykt. 2019a. Determinanty regionalnych zmian w sektorze produkcji trzody chlewnej w Polsce (Determinants of Regional Changes in the Pig Production Sector in Poland). Poznań: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
• 12. Pepliński Benedykt. 2019b. Rewolucja ekologiczna. (The ecological revolution). Przedsiębiorca rolny 12 (62): 48-49.
• 13. Pepliński Benedykt. 2020. Animal production location in suburban areas of Polish metropolitan centres. Sustainability 12 (7): 1-20. DOI: 10.3390/su12072619.
• 14. Pepliński Benedykt. 2021. External costs for agriculture from lignite extraction from the Złoczew deposit. Energies 14 (9): 2660. DOI: 10.3390/en14092660.
• 15. Pinke Zsolt, Benke Decsi, Zsolt Kozma, Agnes Vári, Gabor L. Lövei. 2020. A spatially explicit analysis of wheat and maize yield sensitivity to changing groundwater levels in Hungary, 1961-2010. Science of The Total Environment 715: 136555. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2020.136555.
• 16. Poczta Walenty, Benedykt Pepliński, Arkadiusz Sadowski, Wawrzyniec Czubak. 2017. Wpływ planowanej kopalni Oczkowice na ekonomiczny, produkcyjny i społeczny potencjał rolnictwa i jego otoczenia na Południowo-Zachodni Obszar Funkcjonalny województwa wielkopolskiego (Impact of the planned oczkowice mine on the economic, productive and social potential of agriculture and its surroundings in the South-Western Functional Area of the Wielkopolskie Voivodeship). Poznań: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu.
• 17. Pyrgies Józef. 2019. Rynek ziemi rolnej w Polsce. [W] Struktura polskiego rolnictwa na tle Unii Europejskiej (Environmental, economic and social determinants of transformations in agriculture of mountainous areas on the example of the Polish Carpathians. [In] The Structure of Polish Agriculture Compared to the European Union), ed. Walenty Poczta, Janusz Rowiński, 181-216. Warszawa: CeDeWu.
• 18. Runowski Henryk. 2014. Ekonomika rolnictwa - przemiany w gospodarstwach rolnych. [W] Rolnictwo, gospodarka żywnościowa, obszary wiejskie - 10 lat w Unii Europejskiej (Economics of agriculture - transformations in farms. [In] Agriculture, food economy, rural areas - 10 years in the European Union), ed. Nina Drejerska, 31-48. Warszawa: SGGW.
• 19. Rydałowski Mariusz. 2016. Wpływ poziomu zwierciadła wody gruntowej oraz warunków roku badań na wielkość ewapotranspiracji wierzby wiciowej (Salix viminalis L.) w świetle badań lizymetrycznych (The influence of groundwater level and year conditions on the evapotranspiration of Salix viminalis L. in view of lysimetric analyses). Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 16 (4): 73-84.
• 20. Sroka Wojciech. 2019. Uwarunkowania rozwoju rozdrobnionego rolnictwa małopolskiego. [W] Struktura polskiego rolnictwa na tle Unii Europejskiej (Determinants of the development of Małopolska's fragmented agriculture. [In] The Structure of Polish Agriculture Compared to the European Union), ed. Walenty Poczta, Janusz Rowiński, 273-295. Warszawa, CeDeWu.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0015.7353