Are Foreigners' Human Rights Protected if Foreigners are Employed under the Polish Facilitated Access to Labor Market Scheme?

• Autorzy: Piotr Sadowski

Warianty tytułu

Czy uproszczony system zatrudniania cudzoziemców w Polsce należycie chroni prawa cudzoziemców?

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Civil-law non-employment contracts are abused when employing Polish citizens and foreigners. Contrary to Poles, non-Polish citizens are exposed to linguistic difficulties (the law does not specify a standard of a translation of their contracts), and an application for Polish short-term simplified immigration employment system (a declaration on entrusting work to a foreigner in the territory of the Republic of Poland) does not contain information about differences between civil law and employment contracts. Based on a synthetic theoretical-conceptual analysis the author claims that Polish law exposes foreigners to a higher risk of discrimination. The article aims to prove that mismatch between excessively long court proceedings and short validity of residence permits, as well as linking validity of a visa with employment in a specific employer deprive foreigners from a possibility to effectively personally participate in court proceeding in their employment case. Previous analysis related to seasonal works performed by foreigners had not focused on the nature of the contracts. This article is, therefore, innovative research. It verifies if Polish law discourages employers from abusing civil contracts with such foreigners, if it is in line with the ILO Recommendation No. 198, and if it meets Polish constitutional standard regarding legal clarity. The innovativeness of the research theme can also be derived from the fact that although declarations are the most popular foreigner's employment scheme in Poland and in the European Union, previous research have not focused on human rights of beneficiaries of the declaration scheme. (original abstract)

Niepracownicze stosunki zatrudnienia cywilnoprawnego są nadużywane podczas zatrudniania obywateli polskich i cudzoziemców. W przeciwieństwie do Polaków obywatele państw poza-unijnych eksponowani są na trudności językowe (prawo nie określa standardu tłumaczenia ich umów), a wniosek o zezwolenie na pobyt w ramach polskiego krótkoterminowego uproszczonego systemu zatrudnienia cudzoziemców (oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej) nie zawiera informacji o różnicach między umowami cywilnymi i umowami o pracę. Opierając się na wynikach syntetycznej analizy teoretyczno-koncepcyjnej, autor stwierdza, że polskie prawo naraża cudzoziemców na podwyższone ryzyko dyskryminacji. Celem artykułu jest wykazanie, że różnica między długotrwałymi postępowaniami sądowymi i krótką ważnością zezwoleń na pobyt, a także powiązanie ważności wizy z zatrudnieniem u konkretnego pracodawcy pozbawiają cudzoziemców możliwości skutecznego osobistego udziału w postępowaniu sądowym w sprawach pracowniczych. Dotychczas w analizach dotyczących prac sezonowych wykonywanych przez cudzoziemców nie skupiano się na badaniu charakteru umów zawieranych z cudzoziemcami. Nowatorskim celem badania jest ustalenie, czy prawo polskie zniechęca pracodawców do nadużywania umów cywilnoprawnych zawieranych z cudzoziemcami czy też jest zgodne z Zaleceniem Międzynarodowej Organizacji Pracy nr 198, a także czy spełnia konstytucyjny standard dotyczący jasności prawa. Nowatorstwo poruszonej w artykule problematyki podkreśla fakt, że choć oświadczenia są najpopularniejszym mechanizmem zatrudniania cudzoziemców w Polsce i w Unii Europejskiej, to w dotychczasowych badaniach nie koncentrowano się na prawach człowieka beneficjentów tego systemu. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Foreigners; Foreigners' rights; Employment of foreigners

PL

Cudzoziemcy; Prawa cudzoziemców; Zatrudnienie cudzoziemców

• Czasopismo: Studia Iuridica Lublinensia
• Rocznik: 2022
• Numer: Vol. 31, nr 1
• Strony: 149--168

Twórcy

autor

Piotr Sadowski

• Nicolaus Copernicus University in Toruń, Poland

Bibliografia

• Brońska-Matula U., Umowa o dzieło jako podstawa zatrudnienia, "Polityka Społeczna" 2011, no. 10.
• Chmieliński M., Rupniewski M., In Search for a Model of Neutrality, "Studia Iuridica Lublinensia" 2021, vol. 30(5), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2021.30.5.123-138.
• Demendecki T., Kilka uwag o zwolnieniu z opłaty od skargi na przewlekłość postępowania skarżącego w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2006 r. (III SPZP 2/06), "Studia Iuridica Lublinensia" 2019, vol. 28(4), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2019.28.4.155-163.
• Eurostat, Residence permits for non-EU citizens, "Eurostat News Release" 2019, no. 164.
• Florczak I., Zatrudnianie cudzoziemców z krajów trzecich z perspektywy prawa krajowego i realiów rynku pracy - panorama zjawiska, "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 2019, no. 2, DOI: https://doi.org/10.33226/0032-6186.2019.2.1.
• Gersdorf M., Nowe trendy gospodarcze a reguła domniemania zawarcia umowy o pracę, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica" 2019, vol. 88, DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.88.04.
• International Labour Organization, Report of the Director-General: Decent Work, Geneva 1999.
• International Labour Organization, Food and Agriculture Organization of the United Nations, International Union of Food and Allied Workers' Associations, Agricultural Workers and Their Contribution to Sustainable Agriculture and Rural Development, Geneva 2007.
• Internationale Arbeitsorganisation, Non-standard Employment around the World: Understanding Challenges, Shaping Prospects, Geneva 2016.
• Klaus W., Karanie za pomoc - jak rządy zniechęcają organizacje społeczne wspierające migrantów i ich aktywistów do działania, "Trzeci Sektor" 2018, vol. 4.
• Kodeks karny. Komentarz, ed. R. Stefański, Warszawa 2019.
• Kordela M., Wewnętrzna i zewnętrzna aksjologia prawna, "Studia Iuridica Lublinensia" 2020, vol. 29(5), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2020.29.3.29-38.
• Kotulovski K., Laleta S., The Abuse and Exploitation of Foreign Seasonal Workers: Did the Coronavirus Emergency Worsen Already Precarious Working Conditions in the Agricultural Sector, "EU and Comparative Law Issues and Challenges Series (ECLIC)" 2021, vol. 5, DOI: https://doi.org/10.25234/eclic/18310.
• Ludera-Ruszel A., Umowy prawa cywilnego jako podstawa zatrudnienia - wybrane zagadnienia, "Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica" 2019, vol. 88, DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6069.88.03.
• Muszalski W., Art. 22 KP, [in:] Kodeks pracy. Komentarz, ed. G. Goździewicz, Warszawa 2019.
• Piątkowski J., Umowa o pracę na czas określony w kodeksie pracy - nowa jakość czy powolny zmierzch tożsamości?, "Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej" 2016, vol. 23.
• Rycak A., Charakterystyka stosunku pracy, [in:] Prawo pracy, ed. J. Stelina, Warszawa 2016.
• Sadowski P., Prawne, polityczne i społeczne konsekwencje rozdźwięku między uzusem a definicjami zawartymi w tekstach prawnych dotyczących imigracji, "Ius Novum" 2016, no. 4.
• Sadowski P., Wspólny Europejski System Azylowy - historia, stan obecny i perspektywy rozwoju, Toruń 2019.
• Śledzińska-Simon A., Wolność pracy, [in:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim porządku prawnym, ed. M. Jabłoński, Wrocław 2014.
• Świątkowski A., Komentarz do art. 25, [in:] Kodeks pracy. Komentarz, Legalis 2018.
• Wagner B., Stosunek pracy i jego treść, [in:] Prawo pracy RP w obliczu przemian, eds. M. Matey-Tyrowicz, T. Zieliński, Warszawa 2006.
• Walczak K., Art. 296-305, [in:] Kodeks pracy. Komentarz, eds. W. Muszalski, K. Walczak, Legalis 2021.
• Wieczorek M., Some Aspects of Labour Law's Protective Function at the Time of COVID-19, "Studia Iuridica Lublinensia" 2021, vol. 30(1), DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2021.30.1.339-355.
• Zieliński T., Problemy części ogólnej prawa pracy, [in:] Prawo pracy RP w obliczu przemian, eds. M. Matey-Tyrowicz, T. Zieliński, Warszawa 2006.
• Żołyński J., Prawo pracy - prawo prywatne czy prawo publiczne. Rozważania na tle charakteru umowy o pracę, "Studia z Zakresu Prawa Pracy i Polityki Społecznej" 2016, no. 23.
• ONLINE SOURCES
• Eurostat, Residence permits - statistics on first permits issued during the year, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Residence_permits_-_statistics_on_first_permits_issued_during_the_year&oldid=541659

Identyfikatory

DOI

10.17951/sil.2022.31.1.149-168