L'independance Politique et Creatrice les Artistes Polonaises Aparis S'affirment

• Autorzy: Ewa Bobrowska

Warianty tytułu

Artystki polskie w Paryżu wobec odzyskanej niepodległości Polski

• Języki publikacji: FR

Abstrakty

Odzyskanie przez Polskę niepodległości w 1918 roku zmienia zasadniczo sytuację polskiej kolonii artystycznej w Paryżu, w tym również twórczyń. Szereg przyczyn artystycznej emigracji straciło rację bytu, jak choćby afirmacja polskiej tożsamości narodowej, potrzeba swobodnego wyrażania uczuć patriotycznych, propaganda na rzecz odzyskania niezależnego bytu państwowego. Także palący w okresie rozbiorowym problem wyższego wykształcenia artystycznego dla kobiet znajdował stopniowo rozwiązanie w odrodzonym państwie. Liczba artystek polskich w Paryżu wy-raźnie zmalała w okresie bezpośrednio powojennym. Te, które pozostały, jak Olga Boznańska, Mela Muter, Alicja Halicka czy Stefania Łazarska, koncentrowały się na rozwoju swojej kariery jako profesjonalnych artystek. W naszym artykule proponujemy analizę profesjonalizacji artystycznej Polek, bądź to w tradycyjnie uznanej jako specjalność kobiet domenie malarstwa portretowego, bądź to w sztukach dekoracyjnych. Dramatyczna sytuacja twórców w czasie wojny, spowodowana m.in. załamaniem się rynku sztuki, doprowadziła bowiem do gwałtownego rozwoju tej dziedziny,w której mistrzostwo osiągnęły właśnie kobiety, jak wykazała Wystawa Sztuk Dekoracyjnych w Paryżu w 1925 roku.(abstrakt oryginalny)

EN

Le recouvrement de l'indépendance de la Pologne en 1918 a fondamentalement changé la situation de la colonie artistique polonaise à Paris, y compris celle des femmes artistes. Un certain nombre de motifs d'émigration artistique ont perdu leur raison d'être, comme l'affirmation de l'identité nationale polonaise, la nécessité d'une libre expression des sentiments patriotiques ou la propagande pour la restauration d'un État indépendant. Le problème de l'enseignement artistique supérieur pour les femmes, qui était pressant pendant la période des Partitions, a également trouvé progressivement une solution dans l'État renaissant. Le nombre de femmes artistes polonaises à Paris a visiblement diminué dans l'immédiat après-guerre. Celles qui y sont restées, comme Olga Boznańska, Mela Muter, Alicja Halicka ou Stefania Łazarska, se sont concentrées sur le développement de leur carrière d'artistes professionnelles. Notre article propose une analyse de laprofessionnalisation des femmes artistes polonaises, soit dans le domaine de la peinture deportraits traditionnellement reconnue comme spécialité féminine, soit dans les arts décoratifs. La situation dramatique des artistes pendant la guerre, causée, entre autres, par l'effondrement du marché del'art, a entraîné un développement rapide de ce domaine, dans lequel les femmes ont atteint la maîtrise, comme en témoigne l'Exposition des arts décoratifs de Paris de 1925.(original abstract)

Słowa kluczowe

EN

Art

PL

Sztuka

• Czasopismo: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 80 Socjologia artystki
• Strony: 95--104

Twórcy

autor

Ewa Bobrowska

• Chercheuse indépendante et Terra Foundation for American Art, Paris

Bibliografia

• Birnbaum P.J. (2011), Women Artists in Interwar France. Framing Femininities, Ashgate, Farnham-Burlington.
• Bobrowska E. (2012), Emancypantki ? Artystki polskie w Paryżu na przełomie XIX i XX wieku, « Archiwum Emigracji », nos 1-2, p. 11 https://doi.org/10.12775/AE.2012.001
• Bobrowska E. (2019), Les Polonaises s'organisent: les premières expositions de femmes artistes polonaises au tournant du XXe siècle, « Artl@s Bulletin », vol. 8, n° 1, pp. 56-69.
• Bobrowska E. (2021), Munich ou Paris ? Les artistes polonaises cherchent à s'instruire au tournant du XXe siècle, à paraître.
• Bobrowska-Jakubowska E. (2004), Artyści polscy we Francji w latach 1980-1928. Wspólnoty i indywidualności, Wydawnictwo DiG, Varsovie.
• Goth M. (1913), Au Salon de la Nationale. Le portrait, « Les Hommes du jour », no 278 https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k65525145/f13.item (accès: 5.11.2021).
• Gross J.R. (dir.) (2006), The Société Anonyme: modernism for America, cat. exp. (Los Angeles, Hammer Museum, 23 avril-20 août 2006; Washington, D.C., The Phillips Collection, 14 octobre 2006-21 janvier 2007; Dallas, The Dallas Museum of Art, 10 juin-16 septembre 2007; Nashville, The Frist Center for Visual Arts, 26 octobre 2007-3 février 2008, et à Yale University Art Gallery en 2010), Yale University Press, New Haven.
• Millers A. (2017), Romances capitonnées: Alice Halicka (1894-1975), l'étoffe d'un peintre, mémoire d'étude sous la direction de M. Gherghescu et D. Schulmann, Paris.
• Murat Princesse L. (1925), Mme Halicka, « Comoedia », no 4739, p. 3.
• Myśliński M. (2017), Salonik Zabaw Dziecięcych na transatlantyku Île-de-France. Zapomniany projet Stefanii Łazarskiej z 1927 roku, [dans:] Polskie art déco: materiały szóstej sesji naukowej « Polskie art déco. Wnętrza mieszkalne » pod przewodnictwem prof. Anny Sieradzkiej, prof. Andrzeja K. Olszewskiego i dr Anny Kostrzyńskiej-Miłosz w Muzeum Mazowieckim w Płocku 8-9 czerwca 2015 roku, Muzeum Mazowieckie, Płock, pp. 65-70.
• Potocki A. (1904), Kolonia paryska, « Sztuka » (Paris), novembre-décembre 1904, p. 393.
• Spis wykładów i skład uniwersytetu w roku akademickim 1920-21, 3 (1921), Universitas Vilnensis Batoreana, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, istnienia wszechnicy rok 256, Wilno, np [p. 42].
• Spis wykładów i skład uniwersytetu w roku akademickim 1921/22, 4 (1922), Universitas Vilnensis Batoreana, Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie, istnienia wszechnicy rok 257, Wilno, np [p. 60].
• Susak V. (2012), Les Artistes ukrainiens à Paris 1900-1939, Rodovid, Kiev.
• Syndykat Artystów (1922), « Polonia », n° 3 bis, 18 janvier.
• Warnod J. (1974), Alice Halicka et ses souvenirs, « Terre d'Europe », no 48, mai 1974, p. 1.
• Ze świata artystycznego (1920), « Polonia », n° 16, 8 mai, p. 8.
• Ziembińska E. (2012), Sara Lipska - artystka wszechstronna. Wyjątkowa uczennica Dunikowskiego, « Archiwum Emigracji », nos 1-2, p. 82 https://doi.org/10.12775/AE.2012.007

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.18778/0208-600X.80.07