Czeskie rozwiązania prawne dotyczące kar administracyjnych w kontekście potrzeby reformy w Polsce

• Autorzy: Agnieszka Ziółkowska , Anna Gronkiewicz

Warianty tytułu

Czech Legal Solutions Regarding Administrative Penalties in the Context of the Need for Reforms in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W krajowej praktyce stosowania prawa dokonanie ścisłego rozgraniczenia deliktów administracyjnych i wykroczeń bywa problematyczne. Źródłem trudności jest z jednej strony brak jednolitej nomenklatury normatywnej w zakresie określenia czynów naruszających normy prawa administracyjnego, a z drugiej rozproszenie regulacji prawnych przy jednoczesnym braku określenia wspólnych aksjomatów nakładania kar administracyjnych. Regulacje dotyczące wymierzania administracyjnych kar pieniężnych zawarte w obowiązującym Kodeksie postępowania administracyjnego mają przy tym charakter porządkujący, lecz niepełny. Pominięto w nich między innymi administracyjne kary niepieniężne. Co więcej, w doktrynie prawa administracyjnego oraz karnego zgłaszane są rozliczne uwagi dotyczące regulacji przyjętej w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz uwagi o charakterze ogólnym. Z tych powodów zarówno ze względów praktycznych, jak i prawnych należałoby - jak się wydaje - poszukiwać dalszych rozwiązań, które mogłyby w tym zakresie stanowić swoistego rodzaju remedium. Godnymi uwagi są regulacje przyjęte w Czechach, gdzie do czasu reformy doktryna sygnalizowała zbliżone problemy do tych, które obecnie sygnalizują polscy autorzy w odniesieniu do aktualnego stanu prawnego zarówno względem kar administracyjnych, jak i wykroczeń. (abstrakt oryginalny)

EN

In the domestic practice of applying the law, making a strict distinction between administrative offences and misdemeanours is sometimes problematic. The source of the difficulties is, on the one hand, the lack of uniform normative nomenclature for defining acts breaching the norms of administrative law, and on the other, the fragmentation of the legal regulations with the simultaneous lack of definition of common axioms for imposing administrative penalties. The regulations on the imposition of administrative fines contained in the applicable Administrative Procedures Code are of a housekeeping, but incomplete nature. They omit, among other things, administrative non-monetary penalties. Furthermore, the doctrine of administrative and criminal law has numerous comments regarding the regulation adopted in the Administrative Procedures Code, as well as comments of a general nature. For these reasons, both for practical and legal reasons, it seems that it would be advisable to look for further solutions that could constitute a kind of remedy for this. It is worth drawing attention to the regulations adopted in the Czech Republic, where, until the reform, the legal doctrine mentioned similar problems to those currently mentioned by Polish authors regarding the current legal status of both administrative penalties and misdemeanours. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo administracyjne; Kara administracyjna

EN

Administrative law; Administrative penalty

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3
• Strony: 95--111

Twórcy

autor

Agnieszka Ziółkowska

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

autor

Anna Gronkiewicz

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bąkowski T., Zasady nakładania kary administracyjnej i udzielania ulg w jej wykonaniu według projektu nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego, "Gdańskie Studia Prawnicze" 2017/37.
• Bogusz M., Kodyfikacja postępowania administracyjnego a pojęcie postępowania administracyjnego [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018.
• Bogusz M., Zalewski W., Wstęp [w:] "Administratywizacja" prawa karnego czy "kryminalizacja" prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021.
• Bohadlo D., Brož J., Kadečka S., Průcha P., Rigel F., Šťastný V., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich (250/2016 Sb.) - komentář, Praga 2018.
• Bojarski M., Radecki W., Spory na tle zróżnicowania wykroczeń i przestępstw [w:] Problem spójności prawa karnego z perspektyw jego nowelizacji, Materiały Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr Prawa Karnego, Toruń 20-22 września 2010 r., red. T. Oczkowski, Warszawa 2011.
• Cebera A., Firlus J.G., Jakość techniczno-legislacyjna regulacji kodeksowej na przykładzie przepisów normujących nakładanie lub wymierzanie administracyjnych kar pieniężnych oraz tryb europejskiej współpracy [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019.
• Czichy K., O niestosowaniu gwarancji karnych do administracyjnych kar pieniężnych, "Prokuratura i Prawo" 2017/12.
• Daniluk P., Reforma prawa wykroczeń w opinii sędziów orzekających w sprawach o wykroczenia w I i II instancji [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 1, red. P. Daniluk, Warszawa 2019.
• Filipek J., Sankcja administracyjna w prawie administracyjnym, "Państwo i Prawo" 1963/12.
• Gregorczyk D., Administracyjne kary pieniężne w nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego [w:] Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2017 r., red. A. Gronkiewicz, A. Ziółkowska, Katowice 2017.
• Gronkiewicz A., Ziółkowska A., Sankcje administracyjne w korporacjach zawodowych w odniesieniu do samorządów zaufania publicznego - wybrane zagadnienia [w:] Sankcje administracyjne, red. M. Stahl, R. Lewicka, M. Lewicki, Warszawa 2011.
• Hauser R., Piątek W., Skoczylas A., Przedawnienie administracyjnych kar pieniężnych [w:] Fenomen prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa Profesora Jana Zimmermanna, red. W. Jakimowicz, M. Krawczyk, I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2019.
• Iżycki P., Wpływ nowelizacji kodeksu postępowania administracyjnego na instytucję materialnych kar administracyjnych, "Administracja. Teoria - Dydaktyka - Praktyka" 2017/3.
• Jakubowska-Hara J., Kilka uwag w kwestii alternatywnych form reakcji na wykroczenia (w kontekście reformy prawa wykroczeń) [w:] Na styku prawa karnego i prawa o wykroczeniach. Zagadnienia materialnoprawne oraz procesowe. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Markowi Bojarskiemu, t. 1, red. J. Sawicki, K. Łucarz, Wrocław 2016.
• Jemelka L., Vetešník P., Zákon odpovědnosti za přestupky a řízení o nich. Zákon o některých přestupcích. Komentar, Praga 2017.
• Kardas P., Sławiński M., Przenikanie się odpowiedzialności wykroczeniowej i administracyjnej - problem podwójnego karania [w:] Węzłowe problemy wykroczeń - czy potrzebna jest reforma?, red. M. Kolendowska-Matejczuk, V. Vachev, Warszawa 2016.
• Kisielowska M., Kilka uwag na temat pojęcia sankcji administracyjnej [w:] "Administratywizacja" prawa karnego czy "kryminalizacja" prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021.
• Kisilowska H., Zieliński G., Administracyjne kary pieniężne - funkcja prewencyjna i represyjna, "Prawo w Działaniu. Sprawy Karne" 2020/43.
• Kmieciak Z., Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa 2000.
• Król-Bogomilska M., Kary pieniężne w prawie antymonopolowym, Warszawa 2001.
• Król-Bogomilska M., Współczesne oblicze penalizacji deliktów administracyjnych. Czy warto przekształcać wykroczenia w delikty administracyjne? [w:] Węzłowe problemy wykroczeń - czy potrzebna jest reforma?, red. M. Kolendowska-Matejczuk, V. Vachev, Warszawa 2016.
• Kučerová H., Horzinková E., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich a zákon o některých přestupcích skomentářem a judikaturou, Praga 2017.
• Majchrzak B., Problematyka prawna administracyjnych kar pieniężnych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego i sądów administracyjnych [w:] Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, red. M. Błachucki, Warszawa 2015.
• Majczak P., Refleksje na temat kodeksowej regulacji kar administracyjnych, "Ius Novum" 2020/1.
• Michór A., O charakterze odpowiedzialności administracyjnej, "Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji" 2004/60.
• Münnich M., Charakterystyka opłaty legalizacyjnej jako daniny publicznej, "Przegląd Prawa Publicznego" 2015/10.
• Nadolska A., Nakładanie przez Komisję Nadzoru Finansowego kary pieniężnej, "Monitor Prawa Bankowego" 2020/7-8.
• Nowicki D.K., Peszkowski S., Kilka uwag o szczególnym charakterze administracyjnych kar pieniężnych [w:] Administracyjne kary pieniężne w demokratycznym państwie prawa, red. M. Błachucki, Warszawa 2015.
• Ondruš R., Ondrušová M., Vytopil P., Zákon o odpovědnosti za přestupky a řízení o nich. Praktický komentář k zákonu č. 250/2016 Sb. (přestupkový řád)s důvodovou zprávou a základní judikaturou, Praga 2018.
• Lewicki M., Pojęcie sankcji administracyjnej w prawie administracyjnym, "Państwo i Prawo" 2002/8.
• Piątek W., Przedawnienie w prawie administracyjnym, Poznań 2018.
• Radecki G., Stosowanie przepisów o administracyjnych karach pieniężnych do opłat podwyższonej i dodatkowej uregulowanych prawem geologicznym i górniczym, "Roczniki Administracji i Prawa" 2020/20, z. 3.
• Radecki W., Delikty administracyjne w prawie czeskim po reformie prawa wykroczeń z polskiej perspektywy, "Prokuratura i Prawo" 2020/1.
• Radecki W., Dezintegracja polskiego prawa penalnego, "Prokuratura i Prawo" 2014/9.
• Radecki W., Kary pieniężne w ochronie środowiska, Bydgoszcz 1995.
• Radecki W., Kary pieniężne w polskim systemie prawa, czy nowy rodzaj odpowiedzialności karnej?, "Przegląd Prawa Karnego" 1996/14-15.
• Radecki W., Reakcja na wykroczenia w prawie Republiki Czeskiej [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 2, red. P. Daniluk, Warszawa 2020.
• Radecki W., Recenzja książki Davida Bohadlo, Lukaša Potěšila, Jana Potměšila, Spravni trestani z hlediska praxe a judikatury (Karanie administracyjne z punktu widzenia praktyki i orzecznictwa), Wydawnictwo C.H. Beck, seria "Pravni praxe", Praha 2013, s. 206, "Prokuratura i Prawo" 2015/11.
• Radecki W., Wprowadzenie do rozważań nad reformą wykroczeń [w:] Reforma prawa wykroczeń, t. 1, red. P. Daniluk, Warszawa 2019.
• Staniszewska L., Dostosowanie administracyjnych kar pieniężnych do wymogów demokratycznego państwa prawa [w:] Nowe instytucje procesowe w postępowaniu administracyjnym w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania administracyjnego z dnia 7 kwietnia 2017 r., red. A. Gronkiewicz, A. Ziółkowska, Katowice 2017.
• Stefański R.A., Prawo karne materialne. Część ogólna, Warszawa 2008.
• Szumiło-Kulczycka D., Prawo administracyjno-karne, Kraków 2004.
• Szydło M., Charakter i struktura prawna administracyjnych kar pieniężnych, "Studia Prawnicze" 2003/4.
• Tyszkiewicz L., Wilk L., Ogólne spojrzenie na różne sankcje w systemie prawnym [w:] Sankcje w systemie prawa, red. J. Ciemieniewski, L. Tyszkiewicz, H. Żakowska-Henzler, Bielsko-Biała 2013.
• Wierzbowski M., Kraczkowski A., Kilka uwag o administracyjnych karach pieniężnych w ujęciu klasyfikacji postępowań administracyjnych profesora Janusza Borkowskiego [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018.
• Winceniak M., Sankcje w prawie administracyjnym i procedura ich wymierzania, Warszawa 2008.
• Wronkowska S., Podstawowe pojęcia prawa i prawoznawstwa, Poznań 2005.
• Zalewski W., Administratywizacja prawa karnego [w:] "Administratywizacja" prawa karnego czy "kryminalizacja" prawa administracyjnego?, red. M. Bogusz, W. Zalewski, Gdańsk 2021.
• Ziemski K., Próba oceny trafności objęcia kodeksem postępowania administracyjnego możliwości stosowania sankcji karnych przez administrację [w:] Idea kodyfikacji w nauce prawa administracyjnego procesowego. Księga pamiątkowa Profesora Janusza Borkowskiego, red. Z. Kmieciak, W. Chróścielewski, Warszawa 2018.
• Zimmermann J., Opinia o projekcie ustawy - Przepisy ogólne prawa administracyjnego, Kraków 2010.