Świadomość ekonomiczna młodzieży z regionu Podkarpacia w świetle badań bezpośrednich

• Autorzy: Anna Miarecka , Elżbieta Wolanin-Jarosz

Warianty tytułu

Economic Awareness of Young People from the Podkarpacie Region on the Basis of Direct Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Świadomość ekonomiczna młodzieży jest bardzo ważnym zagadnieniem mającym znaczący wpływ na ich decyzje konsumenckie (rynkowe). Według opinii Polaków, wśród czynników kształtujących świadomość ekonomiczną młodzieży istotną rolę przyjmuje edukacja formalna, tj. szkoła i nauczyciele. W systemie edukacji formalnej w Polsce, młodzież do 16. roku życia nie ma możliwości edukacji ekonomicznej, gdyż w programie nauczania nie ma wyodrębnionego przedmiotu z zakresu mechanizmów rynkowych, ekonomii i finansów. Właściwa edukacja w tym obszarze odbywa się na etapie szkoły ponadpodstawowej. W takich warunkach istotnego znaczenia nabiera edukacja nieformalna, polegająca m.in. na rozmowach w rodzinie na tematy gospodarowania środkami pieniężnymi i budżetem domowym. Wyniki badań wykazały, że tylko 30% badanych wskazuje, iż w domu odbywają się rozmowy na tematy ekonomiczne. Warto także podkreślić znaczący wpływ dostępności inicjatyw edukacji ekonomicznej w szkołach z utrudnionym dostępem do takich form aktywności, a zwłaszcza zastosowanych narzędzi i metod na wzrost wiedzy i umiejętności ekonomicznych młodzieży. (abstrakt oryginalny)

EN

The economic awareness of young people is a very important issue having asignifi-cant impact on their consumer (market) decisions. According to Poles, formal education, ie school and teachers, plays an important role among the factors shaping the economic awareness of young people. In the formal education system in Poland, young people up to 16 years of age do not have the option of economic education, because the curriculum does not include a separate subject in the field of market mechanisms, economics and finance. Proper education in this area takes place at the stage of postprimary school. In such conditions, informal education is gaining importance. during family talks on cash management and household budget. The results of the research showed that only 30% of respondents indicate that econo-mic talks are held at home. It is also worth emphasizing the significant impact of the availability of economic education initiatives in schools with difficult access to such forms of activity, especially the tools and methods used, on the increase of knowledge and economic skills of young people. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Świadomość ekonomiczna; Decyzje konsumenckie; Budżet rodzinny; Młodzież

EN

Economic awareness; Consumer decision; Family budget; Youth

• Czasopismo: Współczesne problemy zarządzania
• Rocznik: 2021
• Numer: vol 9, nr 2(19)
• Strony: 123--136

Twórcy

autor

Anna Miarecka

• Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu

autor

Elżbieta Wolanin-Jarosz

• Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu

Bibliografia

• Fundacja Citi Handlowy. (2021). Młodzi a przedsiębiorczość. https://www.citibank.pl/poland/kronenberg/polish/10199.htm (dostęp: 10.12.2021).
• Goszczyńska, M. (2010). Transformacja ekonomiczna w umysłach i zachowaniach Polaków. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Ipsos Polska. (2010). Dzieci i pieniądze: kieszonkowe nie poddaje się kryzysowi. http://www.ipsos.pl/kieszonkowe-dzieci-2010 (dostęp: 04.12.2021).
• Kilar, W., Rachwał, T. (2019). Przedsiębiorczość w edukacji przedszkolnej i szkole podstawowej w warunkach zmian podstawy programowej. W: T. Rachwał (red.), Kształtowanie kompetencji przedsiębiorczych (ss. 122-141). Wydawnictwo Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.
• Kim, Ch., Yang, Z., Lee, H. (2015). Parental style, parental practices, and socialization outcomes: An investigation of their linkages in the consumer socialization context. Journal of Economic Psychology, 49, 15-33. https://doi.org/10.1016/j.joep.2015.03.006
• Kołodziej, S. (2014). Dzieci i młodzież w świecie ekonomii - wiedza oraz aktywność ekonomiczna młodych Polaków. W: A. M. Zawadzka, M. Niesiobędzka, D. Godlewska-Werner (red.), Kultura konsumpcji - wartości, cele, dobrostan: psychologiczne aspekty zjawiska (ss. 79-97). Wydawnictwo Stowarzyszenia Filomatów.
• Kołodziej, S. (2014). Edukacja ekonomiczna dzieci i młodzieży w Polsce. Studia Ekonomiczne, 167, 87-105.
• Majewski, B. (2010). Badanie świadomości i podstaw wiedzy ekonomicznej wśród uczestników programów edukacyjnych skierowanych do najmłodszych. E-mentor, 2(34).
• Miarecka, A., Wolanin-Jarosz, E., Wojtowicz-Żygadło, J., Pukała, R. (2020). Raport ewaluacyjny projektu: Uczelnie szkołom - o finansach z NBP. Państwowa Wyższa Szkoła Techniczno-Ekonomiczna w Jarosławiu. Niepublikowany.
• Narodowy Bank Polski. (2018). Diagnoza stanu wiedzy i świadomości ekonomicznej dzieci i młodzieży w Polsce. https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/edukacja/badania/diagnoza-dzieci-mlodziezy.html (dostęp: 05.12.2021).
• Narodowy Bank Polski. (2020). Badanie świadomości i wiedzy ekonomicznej Polaków. https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/edukacja/badania/wiedza-ekonomiczna-polakow.html (dostęp: 06.12.2021).
• Niesiobędzka, M. (2014). Dzieci i młodzież jako konsumenci. Wyzwania i zagrożenia. W: A. M. Zawadzka, M. Niesiobędzka, D. Godlewska-Werner (red.), Kultura konsumpcji - wartości, cele, dobrostan: psychologiczne aspekty zjawiska (ss. 99-117). Wydawnictwo Stowarzyszenia Filomatów.
• Polak, M. (2008). Świadomość ekonomiczna a edukacja. edunews.pl. https://www.edunews.pl/badania-i-debaty/opinie/14-swiadomosc-ekonomiczna-a-edukacja (dostęp: 04.12.2021).
• Roland-Levy, Ch. (2004). W jaki sposób nabywamy pojęcia i wartości ekonomiczne? W: T. Tyszka (red.), Psychologia ekonomiczna (ss. 277-296). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Roszkowska-Hołysz, D., Gąsiorek-Kowalewicz, A. (2019). Socjalizacja ekonomiczna dzieci w ujęciu ekonomii behawioralnej. Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów, 176, 25-45.
• Sobieraj, W. (2013). Socjalizacja ekonomiczna dzieci jako czynnik rozwoju kapitału ludzkiego. Nauki Społeczne, 2(8), 183-193.
• Stańdo, J., Spławska-Murmyło, M. (2017). Jak rozwijać kompetencje ekonomiczne u najmłodszych? Ośrodek Rozwoju Edukacji.
• Trzcińska, A. (2012). Socjalizacja ekonomiczna i cechy indywidualne jako determinanty postaw oraz zachowań oszczędnościowych młodzieży. Rozprawa doktorska. Wydział Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2006/962/WE z dn. 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (Dz.U. L 394 z 30.12.2006). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32006H0962 (dostęp: 04.12.2021).
• Związek Banków Polskich. (2019). Pierwsze konto bankowe jeszcze przed "osiemnastką". https://www.zbp.pl/aktualnosci/komunikaty/Pierwsze-konto-bankowejeszcze-przed-osiemnastka (dostęp: 10.12.2021).

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.52934/wpz.155