Fiscal Sustainability in Poland: How Did the Public Policy Shift of 2016-2019 Impact the Country's Long-Term Sustainability?

• Autorzy: Maciej Wysocki , Cezary Wójcik

Warianty tytułu

Stabilność fiskalna w Polsce: jak zmiana polityki publicznej w latach 2016-2019 wpłynęła na długoterminową stabilność?

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

W latach 2016-2019 Polska doświadczyła dużej zmiany polityki społecznej i fiskalnej: nowy rząd obniżył ustawowy wiek emerytalny i wprowadził kilka nowych programów socjalnych, w tym szeroko zakrojony program "Rodzina 500+", w ramach którego wydatki socjalne na utrzymanie rodziny i dzieci gwałtownie wzrosły z 1,5% do prawie 3% PKB. Ponadto szybko wdrożono politykę zmniejszania luki w podatku VAT. Nowa polityka rządu wzbudziła dużo kontrowersji. Wielu ekonomistów argumentowało, że w konsekwencji może to doprowadzić do znaczącego pogorszenia długookresowej stabilności fiskalnej państwa. Rząd argumentował z kolei, że nowe programy są dobrze zbilansowane dzięki polityce zmniejszania luki w podatku VAT i nie widział zagrożenia dla stabilności fiskalnej kraju. Niniejszy artykuł przedstawia jeden z pierwszych dowodów na negatywny wpływ zmiany polityki rządu na długoterminową stabilność fiskalną państwa. Analiza pokazuje, że parametry stabilności fiskalnej znacznie się pogorszyły po 2016 r. Ogólnie biorąc, szacunki przedstawione w artykule wskazują, że w latach 2016-2019 parametry stabilności fiskalnej mogły być najniższe od czasu przystąpienia Polski do UE w 2004 r. Chociaż wyniki te należy traktować z ostrożnością, ponieważ opierają się na bardzo świeżych szeregach czasowych, pogorszenie stabilności fiskalnej Polski rodzi istotne pytanie polityczne dotyczące zdolności kraju do zareagowania na pandemię COVID-19, w szczególności w zakresie zdolności do wykorzystania standardowych i niestandardowych instrumentów polityki fiskalnej oraz pieniężnej w odpowiedzi na szok. (original abstract)

In 2016-2019 Poland experienced a major social and fiscal policy shift: new government decreased the statutory retirement age and launched several new social programs, including the sweeping Family 500+ program under which social expenditure on family and children support increased suddenly from 1.5% to nearly 3% of GDP. Moreover, VAT gap reduction policies have been implemented swiftly. The new policy move became highly controversial. Many economists argued that overall it would lead to a significant deterioration of long-term fiscal sustainability. The government argued in turn that the new program was well financed by a complementary policy of VAT gap reduction and saw no risk to country's fiscal sustainability. This paper provides one of the first evidence of the adverse effect of the policy shift on long-term fiscal sustainability. The analysis reveals that fiscal sustainability parameters have deteriorated significantly after 2016. Overall, the estimations presented in the paper show that in the period of 2016-2019 fiscal sustainability parameters may have been the lowest since Poland joined the EU in 2004. While these results should be treated with caution as they draw on very recent time series, the deterioration of Poland's fiscal sustainability raises a pertinent policy question related to country's capacity to respond to the COVID-19 pandemic, in particular in terms of the ability to use standard and non-standard fiscal policy instruments and monetary policy tools in response to the shock. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Fiscal stability; Fiscal policy; Societal policy; Public finance

PL

Stabilność fiskalna; Polityka fiskalna; Polityka społeczna; Finanse publiczne

• Czasopismo: Ekonomista
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 6
• Strony: 777--798

Twórcy

autor

Maciej Wysocki

• SGH Warsaw School of Economics

autor

Cezary Wójcik

• SGH Warsaw School of Economics

Bibliografia

• Baldi G., Staehr K. (2016), The European debt crisis andfiscal reactions in Europe 2000-2014, "International Economics and Economic Policy", no. 13(2), pp. 207-317.
• Blanchard OJ. (1990), Suggestions for a New Set of Fiscal Indicators, OECD Department of Economics and Statistics Working Papers, no.79, Paris.
• Bohn H. (1991), The Sustainability of Budget Deficits in a Stochastic Economy, Rodney White Center for Financial Research, The Wharton School, University of Pennsylvania, Philadelphia, PA.
• Bohn H. (1995), The Sustainability of Budget Deficits in a Stochastic Economy, "Journal of Money, Credit and Banking", no. 27(1), pp. 257-271.
• Bohn H. (1998), The Behavior of U. S. Public Debt and Deficits, "The Quarterly Journal of Economics", no. 113(3), pp. 949-963.
• Bohn H. (2007), Are Stationary and Cointegration Restrictions Really Necessary for the Intertemporal Budget Constraint?, "Journal of Monetary Economics", no. 57(7), pp. 1837-1847.
• Bökemeier B. (2017), Fiscal Sustainability: Does EU Membership Change Policy Behavior? Empirical Evidence from Central and Eastern Europe, "European Journal of Comparative Economics", no. 14(2), pp. 161-175.
• Canzoneri M., Cumby R., Diba B.T (2001), Is the price level determined by the needs of fiscal solvency?, "American Economic Review", no. 91, pp. 1221-1238.
• CASE (2019), Study and Reports on the VAT Gap in the EU-28 Member States: 2019 Final Report, CASE - Center for Social and Economic Research and Institute for Advanced Studies; https://ec.europa.eu/taxation_customs/sites/taxation/files/vat-gap-full-report-2019_en.pdf
• Działo J. (2012), Fiscal Rules and Effective Fiscal Policy, "Comparative Economic Re-search" 2012, no. 15(2), 65-78.
• Eueopean Commission (2018), First results of Poland's Family 500+ programme released, Brussels; https://ec.europa.eu/social/main.jsp71angId=enandcatld=1246andnewsld=9104andfurtherNews=yes
• Ghosh A. et al. (2013), Fiscal Fatigue, Fiscal Space and Debt Sustainability in Advanced Economies, "The Economic Journal", no. 123(566), pp. 4-30.
• Greiner A., Fincke B. (2009), Public Debt and Economic Growth, Springer-Verlag.
• Greiner A., Fincke B. (2015), Public Debt, Sustainability and Economic Growth, Springer-Verlag.
• Hakkio G.S., Rush M. (1991), Is the Budget Deficit Too Large?, "Economic Inquiry", no. 29, pp. 429-445.
• Hamilton J.D., Flavin M.A. (1986), On the Limitations of Government Borrowing: A Framework for Empirical Testing, "American Economic Review", no. 76, pp. 808-819.
• Hamilton J.D. (2018), Why you should never use the Hodrick-Prescott filter, "Review of Economics and Statistics", no. 100(5), pp. 831-843.
• Hodrick R., Prescott E.C. (1997), Postwar U.S. Business Cycles: An Empirical Investigation, "Journal of Money, Credit, and Banking", no. 29(1), pp. 1-16.
• Johansen S. (1991), Estimation and Hypothesis Testing of Cointegration Vectors in Gaussian Vector Autoregressive Models, "Ecoriometrica", no. 59(6), pp. 1551-1580.
• Krajewski R, Mackiewicz M., Szymańska A. (2016), Fiscal Sustainability in Central andEastern European Countries - A Post-Crisis Assessment, "Prague Economic Papers", no. 25(2), pp. 175-188.
• Lee J., Strazicich M.C. (2003), Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test with Two Structural Breaks, "Review of Economics and Statistics", no. 85(4), pp. 1082-1089.
• Lee K., Kim J., Sung T. (2018), A test of fiscal sustainability in the EU countries, "International Tax Public Finance", no. 25, pp. 1170-1196.
• Lütkepohl H., Saikkonen R, Trenkler C. (2004), Testing for the Cointegrating Ranko fa VAR Process with Level Shift at Unknown Time, "Econometrica", no. 72(2), pp. 647-662.
• Marchewka-Bartkowiak K. (2008), Zarządzanie długiem publicznym. Teoria i praktyka państw Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Mussons Olivella J.M. (2020), Fiscal Responsiveness to public debt: An analysis of regional debt limit uncertainty in Spain, "Review of Public Economics", no. 233(2), pp. 55-83.
• Özkaya A. (2013), Public Debt Stock Sustainability in Selected OECD Countries, "Central Bank Review", no. 13, pp. 31-49.
• Pączek-Jarmulska B. (2016), Analiza stabilności fiskalnej w Polsce w latach 1995-2014, "Studia i Prace Kolegium Zarządzania i Finansów" (SGH), no. 151, pp. 47-70.
• Pesaran M.H., Shin Y., Smith R.J. (2001), Bounds testing approaches to the analysis of level relationships, "Journal of Applied Econometrics", no. 16(3), pp. 289-326.
• Quintos C. (1995), Sustainability of the Deficit Process with Structural Shifts, "Journal of Business and Economic Statistics", no. 13, pp. 409-417.
• Rubaszek M. (2012), Modelowanie polskiej gospodarki z pakietem R, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Saikkonen P, Lütkepohl H. (2000), Testing for the Cointegrating Rank of a VAR Process with Structural Shifts, "Journal of Business and Economic Statistics", no. 18(4), pp. 451-464.
• Sawulski J. (2017), Is Poland a Welfare State?, IBS Policy Paper, Instytut Badań Strukturalnych, Warszawa; https://ibs.org.pl/en/publications/is-poland-a-welfare-state/
• Staehr K. (2010), The Global Financial Crisis and Public Finances in the New EU Countries from Central and Eastern Europe, "Working Papers of Eesti Pank", no. 2, pp. 1-47.
• Stoian A., Campeanu E. (2010), Fiscal policy reaction in the short term for assessing fiscal sustainability in the long run in Central and Eastern European countries, "Czech Journal of Economics and Finance", no. 60(6), pp. 501-518.
• Trenkler C. (2003), A New Set of Critical Values for Systems Cointegration Tests with a Prior Adjustment for Deterministic Terms, "Economics Bulletin", no. 3(11), pp. 1-9.
• Uctum M., Wickens M. (2000), Debt and Deficit Ceilings, and Sustainability of Fiscal Policies: An Intertemporal Analysis, "Oxford Bulletin of Economics and Statistics", no. 62(2), pp. 197-222.
• Wilcox D.W. (1989), The Sustainability of Government Deficits: Implications of the Present-Value Borrowing Constraint, "Journal of Money, Credit and Banking", no. 21(3), pp. 291-306.
• Włodarczyk P. (2011), Stabilność fiskalna - koncepcja teoretyczna i jej znaczenie praktyczne. Analiza na przykładzie państw Grupy Wyszehradzkiej w latach 1995-2009, "Materiały i Studia NBP", no. 256.
• Wysocki M. (2017), Sustainability of Public Debt Stock in Transition Economies in Central and Eastern Europe Countries in Terms of Solvency, "Studia Ekonomiczne", no. 1(92), pp. 61-83.
• Wysocki M., Wójcik C. (2018), Sustainability of fiscal policy in Poland in the period 2004-2017, "International Journal of Management and Economics", no. 54(3), 219-226.
• Zivot E., Andrews D.K. (1992), Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit-Root Hypothesis, "Journal of Business and Economic Statistics", no. 10(3), pp. 251-270.

Identyfikatory

DOI

10.52335/dvqigjykff42