Spółdzielnie mieszkaniowe w historii prawa polskiego

• Autorzy: Piotr Stępień

Warianty tytułu

Housing Cooperatives in the History of Polish Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Tematem niniejszego artykułu jest próba przybliżenia czytelnikom historii istnienia i funkcjonowania spółdzielni mieszkaniowych w prawie polskim. Spółdzielnie mieszkaniowe pełnia ważną funkcje społeczną. Podstawowym celem spółdzielni mieszkaniowych 1 wskazanym przez ustawodawcę w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych i innych potrzeb poprzez dostarczanie lokali lub domów jednorodzinnych, a także lokali o innym przeznaczeniu. Ustawodawstwo z zakresu spółdzielni ma w prawie polskim blisko 100-letnią tradycję, jednakże już pierwsze spółdzielnie na terenach dzisiejszej Polski pojawiły się pod koniec XIX wieku, a ich próby tworzenia można doszukiwać się w XVIII w. Rozwój spółdzielni nastąpił w czasach dwudziestolecia międzywojennego. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 roku spółdzielnie mieszkaniowe zaczęły zyskiwać coraz większe znaczenie wśród mieszkańców miast, jednak ich rozkwit przypada na czasy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Zmiana ustroju oraz słaba sytuacja gospodarcza Polski po II wojnie światowej spowodowała, że potrzeby mieszkaniowe Polaków, głównie były realizowane poprzez spółdzielnie mieszkaniowe. Po 1989 r. i zerwaniu z ustrojem PRL, udział spółdzielni mieszkaniowych w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych został ograniczony. Mimo mniejszej roli spółdzielni mieszkaniowych, to w dalszym ciągu do spółdzielni mieszkaniowych należy ok. 4 mln. członków.(abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of this article is to familiarize the readers with the history of the existence and functioning of housing cooperatives in Polish law. Housing cooperatives perform an important social function. The primary purpose of housing cooperatives indicated by the legislator in the Act of 15 December 2000 on housing co-operatives is to meet housing needs and other needs by supplying premises or single-family houses. Legislation on housing cooperatives has a nearly 100-year tradition in Polish law. However, the first housing cooperatives appeared in present-day Polish territory in the late nineteenth century, and their attempts to create can be traced even in the eighteenth century. The development of the housing cooperative occurred in the interwar period. After Poland regained its independence in 1918, housing cooperatives began to gain more and more importance among the urban population but their true boom was noticed in the era of the Polish People's Republic of Poland. The change of the Polish political system and Polish poor economic situation after the Second World War caused that Poles private residential purposes were mostly ensured by housing cooperatives. After 1989 and the break with the regime of the Polish People's Republic, the participation of housing co-operatives in meeting housing needs was limited. Despite the smaller role of housing co-operatives, there are still about 4 million housing cooperatives members.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Spółdzielnie mieszkaniowe; Prawo spółdzielcze

EN

Housing cooperatives; Cooperative law

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3
• Strony: 240--244

Twórcy

autor

Piotr Stępień

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bierzanek, R. (1960). Prawo spółdzielcze (w zarysie). Kraków: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne.
• Bończyk-Kucharczyk, E. (2018). Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz (wyd. 4). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Brzozowski, A., Kocot, W. J., Opalski, W. (2016). Prawo rzeczowe, Zarys wykładu (wyd. 2). Warszawa: Wydawnictwo Wolters Kluwer.
• Dadańska, K. A. (2017). Prawo rzeczowe (skrypt, wyd. 4). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Główny Urząd Statystyczny 2017 r. Gospodarka mieszkaniowa w 2016 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
• Krzekotowska, K. (1983). Spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego . Warszawa: Wydawnictwo spółdzielcze.
• Krzekotowska, K., Krzekotowski, J. (1993). Spółdzielcze prawo mieszkaniowe. Centralny ośrodek informacji budownictwa
• Nowakowski, Z. K. (1961). Niektóre zagadnienia cywilnoprawne budownictwa mieszkaniowego ze środków własnych ludności. Państwo i Prawo, (8-9).
• Osajda, K. (red.). (2018). Prawo spółdzielcze i mieszkaniowe. Komentarz Prawa Prywatnego (Tom VIB). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Pietrzykowski, K. (2016). Spółdzielnie mieszkaniowe. Komentarz (wyd. 8). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Rozwadowski, A. (1944). Spółdzielczość w Polsce. Londyn: Ministerstwo przemysłu, handlu i żeglugi.
• Uchwała nr 81 Rady Ministrów z dnia 15 marca 1957 r. w sprawie pomocy Państwa dla budownictwa mieszkaniowego ze środków własnych ludności. M. P. 1957 nr 22, poz. 157.
• Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach, Dz. U. 1920 nr 111, poz. 733 ze zm.
• Ustawa z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach, Dz. U. 1961 nr 12, poz. 61 ze zm.
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, Dz. U. z 2018 poz. 1025, 1104, 1629 ze zm.
• Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych Dz. U. z 2018 poz. 845, 1230 ze zm.
• Ustawa z dnia 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze Dz. U. z 2018 poz. 1285 ze zm.
• Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2017 poz. 1596).
• Wyrok z dnia 14 lutego 2012r., P 17/10, OTK-A 2012, nr 2, poz. 14.
• Wyrok z dnia 27 czerwca 2013r., K 36/12, OTK-A 2013, nr 5, poz. 64.
• Wyrok z dnia 5 lutego 2015 r., K 60/13, OTK-A 2015, nr 2, poz. 11.
• Wyrok z dnia 14 lutego 2012 r., s 1/12, OTK-A 2012, nr 2 poz. 19.
• Wyrok z dnia 30.3.2004 r., K 32/3 OTK-A 2004, Nr 3, poz 22.
• Wyrok z dnia 20.4.2005 r., K 42/02 OTK-A 2005, Nr 4, poz. 38.
• Wyrok z dnia 5.9.2006r., K 51/05, OTK-A 2006, Nr 8, poz. 100.
• Wyrok z dnia 17.12.2008 r. P 16/08, OTK-A 2008 r., nr 10, poz. 181.

Identyfikatory

DOI

DOI 10.33226/0137-5490.2019.3.38