Ochrona sygnalistów przewidziana w projekcie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii oraz projekcie ustawy o jawności życia publicznego oraz projekcie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych

• Autorzy: Paulina Trzaskowska-Machalska

Warianty tytułu

Whistleblowers Protection Provided for the by the Proposal of the Directive of the European Parliament and of the Council on the Protection of Persons Reporting on Breaches of Union and the Draft of Act on Transparency of Public Life as Well as Draft of Act on the Liability of Collective Entities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W artykule opiszę temat ochrony sygnalistów w świetle projektu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób zgłaszających przypadki naruszenia prawa Unii, projektu ustawy o jawności życia publicznego, projektu ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych oraz międzynarodowych rozwiązań. Omówię w nim zagadnienia takie, jak zakres podmiotowy ochrony sygnalistów - jakie podmioty objęte są ochroną, wymóg dobrej wiary sygnalisty, jako warunek uzyskania statusu sygnalisty, zakres przedmiotowy zgłoszeń - zakres spraw jakie mogą zostać zgłoszone przez sygnalistę, zakres ochrony gwarantowanej sygnalistom - zakazane środki odwetowe, procedura zgłaszania nieprawidłowości - kanały jakimi sygnalista może dokonać zgłoszenia oraz poufność - zapewnienie anonimowości sygnaliście. Oprócz rozwiązań zaproponowanych w Dyrektywie i projektach ustaw przedstawię również rozwiązania proponowane przez organizacje międzynarodowe takie jak Transparency International, International Chamber of Comerce (ICC), czy Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) oraz rozwiązania zaproponowane przez Francję oraz Wielką Brytanię. Porównam propozycje rozwiązań zaproponowanymi w ramach Dyrektywy, z rozwiązaniami międzynarodowymi oraz zaproponowanymi w ramach projektów ustaw, a także rozwiązaniami sugerowanymi w ramach projektu obywatelskiego. Przedstawię również propozycję niezbędnych zmian do projektów ustaw.(abstrakt oryginalny)

EN

The subject of my article is protection of whistleblowers under the regulations of proposal of the Directive of the European Parliament and of the Council on the protection of persons reporting on breaches of Union, draft of act on transparency of public life and draft of act on the liability of collective entities and international regulations. I will describe issues such as the scope of whistleblowers' protection - which entities are protected, the whistleblower's good faith as a condition for obtaining the whistleblower status, the scope of applications - the scope of matters that can be reported by a whistleblower, the scope of protection guaranteed to whistleblowers, - forbidden retaliatory measures, procedure on reporting of improper behaviors - establishing safe channels for reporting and confidentiality - ensuring whistleblowers anonymity. Except solutions provided for by the proposal of the Directive and the above-mentioned acts, I will also describe solutions proposed by the international organizations such as Transparency International, International Chamber of Comerce (ICC) or the Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) as well as propositions of whistleblowers protection and regulations of France and the United Kingdom. I will compare the proposed regulations under the Directive with international standards of protection and drafts of Polish legislation as well as a draft proposed by the citizens under the civic draft law procedure. I will also present the proposal of necessary changes to the drafts of Polish draft laws.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Efekt sygnalizacji; Prawo do informacji; Standardy UE; Sygnaliści

EN

Signalling effect; Right to Information (RTI); EU standards; Whistleblowers

• Czasopismo: Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
• Rocznik: 2019
• Numer: nr 3
• Strony: 258--264

Twórcy

autor

Paulina Trzaskowska-Machalska

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Department for Business, Energy and Industrial Strategy, Whistleblowing prescribed persons guidance, 2017, https://assets.publi shing.servi- ce.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/604935/whistleblowing-prescribed-persons-guidance.pdf; (15.01.2019).
• ETUC, Position on the EU Commission Proposal for a Directive of the European Parliament and of the Council on the protection of persons reporting on breaches of Union law - Whistleblowing, 2018 https://www.etuc.org/sites/default/files/document/file/2018-08/ETUC%20position%20on%20the%20EU%20Commission%20Proposal%20for%20a%20Directive%20of%20the%20European%20Parliament%20and%20of%20the%20Council%20%281%29.pdf; (15.01.2019).
• ICC, ICC Guidelines on Whistleblowing, 2008 https://cdn.iccwbo.org/content/uploads/sites/3/2008/06/ICC-Whistleblowing-Guideline s.pdf; (15.01.2019).
• Komisja Europejska, komunikat: Ochrona osób sygnalizujących naruszenia - Komisja określa nowe ogólnounijne zasady, 2018 http:// europa.eu/rapid/press-release_IP-18-3441_pl.htm; (15.01.2019).
• OECD, Committing to Effective Whistleblower Protection, 2016, http://www.oecd.org/corporate/committing-to-effective-whistleblow er-protection-9789264252639-en.htm; (15.01.2019).
• OECD, Convention on Combating Bribery of Foreign Public Officials in International Business Transactions, Recommendation for Further Combating Bribery of Foreign Public Officials in International Business Transactions, Recommendation, 2011 http://www.oecd.org/inves tment/anti-brib- ery/anti-briberyconvention/oecdantibriberyrecommendation2009.htm; (15.01.2019).
• Public Interest Disclosure Act 1998, C. 23 Transparency International, Zalecane zasady robocze dla przepisów dotyczących inform owania o nieprawidłowościach w miejscu pracy, 2009 http://www.sygnalista.pl/wp-content/uploads/2015/01/TI_rekomendacje-dobrej-legislacji.pdf; ( 15.01.2019).
• Projekt ustawy przygotowany przez Fundację im. Stefana Batorego, Helsińską Fundację Praw Człowieka, Forum Związków Zawodowych i Instytut Spraw Publicznych http://www.sygnalista.pl/projekt-ustawy/1076/; (15.01.2019).
• Rekomendacja Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie ochrony sygnalistów CM/Rec (2014) z 30 kwietnia 2014.
• Raport Specjalnego Sprawozdawcy ONZ ds. promocji oraz ochrony prawa do wolności wyrażania opinii oraz wolności wypowiedzi dotyczący ochrony dziennikarskich źródeł informacji i praw sygnalistów (sygn. dokumentu A/70/361).
• Rezolucja Parlamentu. Europejskiego z dnia 24 października 2017 r. W sprawie uzasadnionych środków ochrony sygnalistów działających w interesie publicznym podczas ujawniania poufnych informacji posiadanych przez przedsiębiorstwa i organy publiczne (2016/2224 - INI).
• Wojciechowska-Nowak, wystąpienie na konferencji pt. Whistleblowing - ochrona prawna osób informujących o nieprawidłowościach w miejscu pracy: skuteczność polskiego prawa pracy na tle regulacji anglosaskich oraz prac Grupy Państw Przeciwko Korupcji, 2009, Whistleblo wing - ochrona prawna osób informujących o nieprawidłowościach w miejscu pracy: skuteczność polskiego prawa pracy na tle regulacji anglosaskichoraz prac Grupy Państw Przeciwko Korupcji (GRECO); (15.01.2019).

Identyfikatory

DOI

DOI 10.33226/0137-5490.2019.3.41