Wpływ środowiska na zróżnicowanie kierunków rozwoju obszarów wiejskich

• Autorzy: Jerzy Solon

Warianty tytułu

EnvironmentaI Impact to Differentiation of Directions of the Rural Areas Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Obszary wiejskie podlegają i będą podlegać w najbliższych latach daleko idącej transformacji. Wynika to ze zmiany roli rolnictwa w gospodarce i życiu społecznym oraz z ogólnej tendencji planowania rozwoju obszarów wiejskich jako obszarów wielofunkcyjnych. Nakładają się na to również liczne, wcześniej niedostrzegane funkcje dotyczące ochrony przyrody, krajobrazu i dziedzictwa kulturowego poszczególnych regionów. Te uwarunkowania wymagają przemyślenia na nowo kierunków rozwoju obszarów wiejskich z uwzględnieniem zaleceń, ograniczeń i narzędzi wynikających z licznych aktów prawa międzynarodowego. (fragment tekstu)

EN

Spatial structure of habitat differentiation and land cover within the basic administrative units (gmina) were analyzed from the point of view of landscape ecology. The analyses have shown that: for Poland as a whole land use intensity and anthropogenic transformation of landscapes is generally proportional to habitat fertility and elasticity, land cover fragmentation is proportional to habitat fragmentation, but land cover diversity is only weakly connected with habitat diversity. There are different types of landscape mosaic pattern in Poland. According to domination of a given type of landscape mosaic Poland can be divided into two parts (S and E on the one hand and central and NW on the other). The present landscape structure is also an effect of a very complicated Polish history. The influence of history is not even; it is visible mainly in the part of the region of Wielkopolska and in the SE part of Poland. It is worth to underline that these two regions are completely different from the point of view of values of landscape metrics. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Rozwój obszarów wiejskich; Środowisko przyrodnicze; Rolnictwo; Zróżnicowanie przestrzenne

EN

Rural areas; Rural development; Natural environment; Agriculture; Spatial differentiation

• Czasopismo: Biuletyn Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
• Rocznik: 2007
• Numer: nr 234 Dylematy przestrzennego rozwoju wsi polskiej na tle Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013/15 : materiały z konferencji w Radzikowie k. Warszawy (29-30 05 2007) = Dilemmas of Polish Villages' Spatial Development and Programme of Rural Areas' Development 2007-2013/15
• Strony: 103--117

Twórcy

autor

Jerzy Solon

• Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN

Bibliografia

• Bański J., 1999, Obszary problemowe rolnictwa w Polsce. Prace Geograficzne 172.
• Bański J., 2007, Geografia rolnictwa Polski. PWE, Warszawa.
• Bański J., Stola W., 2002, Przemiany struktury przestrzennej i funkcjonalnej obszarów wiejskich w Polsce. Studia obszarów wiejskich 3. IGiPZ PAN, PTG. Warszawa.
• Borowiec S., 1972a, Przydatność i możliwość stosowania dla potrzeb rolnictwa ekologicznej oceny czynników siedliskowych metodą Ellenberga. Biuletyn KPZK PAN, z. 71, s. 65-94.
• Borowiec S., 1972b, Ocena ekologicznej treści kompleksów przydatności rolniczej gleb przy pomocy roślin. Biuletyn KPZK PAN, z. 71, s. 96-110.
• Borowiec S., Kutyna I., Skrzyczyńka J., 1975, Przestrzenne rozmieszczenie zbiorowisk chwastów na Pomorzu Zachodnim jako wyraz zróżnicowania warunków siedliskowych. Zeszyły Naukowe AR w Szczecinie 50, s. 49-62.
• Ellenberg H" 1974, Zeigerwerte der Gefaspflanzen Mitteleuropas - Verlag Erich Goltze KG Gottingen, 97.
• Farina A., 2000, Landscape Ecology. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
• Gonzalez Bernaldez F., 1981 , Ecologiay Paisaje. H. Błume Ediciones. Madrid.
• Kostrowicki A. S., 1972, Zagadnienia teoretyczne i metodyczne oceny synantropizacji szaty roślinnej. Phytocoenosis 1,3, Warszawa- Białowieża, s. 171-191.
• Kowalski M., 2003, Polaryzacja zachowań wyborczych w Polsce jako rezultat cywilizacyjnego rozdarcia kraju, [w:] Przestrzeń wyborcza Polski, M. Kowalski (red.). PTG i IGiPZ PAN, Warszawa, s. 11-48.
• Kulikowski R., 2005a, Rolnicze użytkowanie ziemi w Polsce w świetle wyników RSP z 2002 roku, [w:] Struktura przestrzenna rolnictwa Polski u progu XXI wieku, B. Głębocki (red.). Uniwersytet AM w Poznaniu, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań, s. 159-192.
• Kulikowski R., 2005b, Dorobek Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN w zakresie geografii rolnictwa, [w:] Dorobek naukowy geografii rolnictwa w Polsce, K. Czapiewski, R. Kulikowski (red.). Studia obszarów wiejskich 7, IGiPZ PAN, PTG. Warszawa, s. 17-52.
• Matuszkiewicz W., Faliński J. B., Kostrowicki A. S., Matuszkiewicz J. M., Olaczek R., Wojterski T., 1995, Potencjalna roślinność naturalna Polski. Mapa przeglądowa 1:300000. IGiPZ PAN, Warszawa.
• McGarigal K., Marks B., 1995, FRAGSTATS: Spatial Pattern Analysis Program for Quantifying Landscape Structure. General Technical Report PNW-GTR-351, USDA Forest Service, Pacific Northwest Research Station, Portland, OR.
• Plit J. (red.), 2006, Granice w krajobrazach kulturowych. Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 5. Sosnowiec.
• Richling A., Solon J., 2002, Ekologia krajobrazu. Wyd. IV, PWN, Warszawa.
• Roo-Zielińska E., 2004, Fitoindykacja jako narzędzie oceny środowiska fizyczno-geograficznego. Podstawy teoretyczne i analiza porównawcza stosowanych metod. Prace Geograficzne IGiPZ PAN nr 199.
• Solon J., 2002, Ocena różnorodności krajobrazu na podstawie analizy struktury przestrzennej roślinności. Prace Geograficzne IGiPZ PAN nr 185.
• Solon J., 2006, Granice mozaiki krajobrazowej a granica kulturowa, [w:] Granice w krajobrazach kulturowych, J. Plit (red.). Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG nr 5, Sosnowiec, s. 64-71.
• Solon J., 2007, Współczesne koncepcje ekologiczno-krajobrazowe i ich przenikanie do innych nauk o środowisku przyrodniczym, [w:] Znaczenie badań krajobrazowych dla zrównoważonego rozwoju. Profesorowi Andrzejowi Richlingowi w 70. rocznicę urodzin i 45-lecie pracy naukowej. Uniwersytet Warszawski, WgiSR, s. 57-74.
• Solon J., Matuszkiewicz J. M., Kulikowski R., 2007, Integrated Emironmental Impact Assessment of Agricultural Land Management and RD Agri-Env Measures in a Region in Poland. Contract number 381534FISC, Finał Report. Warsaw.
• Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski według, gmin, 1981, IUNG Puławy.
• Weigle A., Gardocki J., Haczek K., Jakubowski W., Lenart' W., Nowicki W., Sobczyński L., Solon J., 2006, Program zwiększania lesistości dla Województwa Mazowieckiego do roku 2020. Wersja do konsultacji. Opracowanie na zlecenie Zarządu Województwa Mazowieckiego na podstawie umowy nr 2/OŚ.Ś.I/W/ 06 z 28 kwietnia 2006, Maszynopis.
• Wójcik Z., 1977, Charakterystyka siedlisk polnych na Pogórzu Beskidu Niskiego metodami biologicznymi. Prace Geograficzne IGiPZ PAN nr 121.