Klastry turystyczne i ich rola w rozwoju obszarów wiejskich

• Autorzy: Brygida Klemens

Warianty tytułu

Tourism Clusters and Their Role in Rural Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem opracowania jest zwrócenie uwagi na ideę klastrów turystycznych funkcjonujących na obszarach wiejskich, wynikających z tego korzyści oraz barier w ich rozwoju. W opracowaniu przedstawiono teoretyczne rozważania dotyczące koncepcji klastrów, funkcjonowania klastrów turystycznych oraz wskazano na krajowe i zagraniczne przykłady turystycznych inicjatyw klastrowych funkcjonujących na obszarach wiejskich. Zaprezentowano założenia polityki rozwoju klastrów na poziomie krajowym w okresie 2014-2020, korzyści z przynależności do inicjatywy klastrowej dla firm turystycznych oraz czynniki sukcesu klastrów turystycznych na obszarach wiejskich. Opracowanie zostało przygotowane na podstawie analizy desk research danych wtórnych, głównie artykułów i publikacji krajowych i zagranicznych oraz dokumentów urzędowych szczebla krajowego nowego okresu programowania na lata 2014-2020. Analiza przeprowadzona została również wśród zasobów internetowych, m.in. przeanalizowano strony internetowe krajowych i zagranicznych turystycznych inicjatyw klastrowych (głównie działających na obszarach wiejskich) oraz portali klastrowych w kraju i za granicą (m.in. Interaktywna Mapa Klastrów). Dodatkowo, wykorzystano wyniki przeprowadzonych przez Autorkę wywiadów pogłębionych wśród przedstawicieli inicjatyw klastrowych. (fragment tekstu)

EN

The purpose of this article is to draw attention to the idea of tourism clusters operating in rural areas, resulting benefits and barriers to their development. The paper presented theoretical considerations regarding the concept of clusters, the functioning of tourism clusters and pointed to examples of domestic and foreign tourists cluster initiatives operating in rural areas. There were presented cluster development policy guidelines at the national level for the period 2014-2020, the benefits of belonging to a cluster initiative for tourism businesses and the success factors of tourism clusters in rural areas. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Klastry; Przedsiębiorstwo turystyczne; Turystyka; Rozwój obszarów wiejskich

EN

Business cluster; Tourist enterprises; Tourism; Rural development

• Czasopismo: Biuletyn Polska Akademia Nauk. Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 256 Uwarunkowania rozwoju turystyki : wybrane problemy = Determinants of Tourism Development : Selected Issues
• Strony: 27--51

Twórcy

autor

Brygida Klemens

• Politechnika Opolska

Bibliografia

• Benchmarking klastrów w Polsce, 2010, Raport z badania, PARP, Warszawa, 2010.
• Benchmarking klastrów w Polsce - Raport ogólny. PARP, edycja 2014, Warszawa.
• Cooke P., 2001, Clusters as Key Determinants of Economic Growth: The Example of Biotechnology, [w:] ClusterPolicies - Cluster Development?, A. Mariussen (red.). Stockholm Nordregio, Report.
• Delgado M., Porter M. E., Stern S., 2014, Defining Clusters of Related Industries, National Bureau of Economic ResearcH, Working Paper 20375, Cambridge.
• Doina Fundeanu D., 2015, Innovative Regional Cluster, Model of Tourism Development. Procedia Economics and Finance, 23 www.elsevier.com/locate/procedia.
• Dzierżanowski M. (red.), 2012, Kierunki i założenia polityki klastrowej w Polsce do 2020 roku. Rekomendacje Grupy roboczej ds. polityki klastrowej. PARP, Warszawa.
• Gancarczyk P., 2010, Wpływ klastrów na aktywizację gospodarczą regionów turystycznych. "Acta Scientiarum Polonorum", nr 9 (4).
• Heffner K., Klemens B., 2008, Powstawanie klastrów - szanse i zagrożenia. Inicjatywy oddolne a inicjatywy odgórne, [w:] Sieci proinnowacyjne w zarządzaniu regionem wiedzy, E. Bojar, J. Stachowicz (red). Wyd. Politechniki Lubelskiej, Lublin.
• Hołub-Iwan J. (red.)., 2012, Benchamrking klastrów w Polsce Raport z badania. PARP, Warszawa.
• Jagiełło S., 2015, Klaster i specjalna strefa ekonomiczna a edukacja zawodowa. Prace Naukowe WWSZiP, t. 34, Wałbrzych.
• Januszewska M., Nawrocka E., 2008, Klaster jako narzędzie kreowania regionalnych innowacji w turystyce. Prace Naukowe UE, nr 29 "Gospodarka a środowisko", Wrocław.
• Kachniewska M., 2013, Towards the Definition of a Tourism Cluster, [w:] Entrepreneurship in Tourism and Sport, M. Bednarczyk, J. Gancarczyk (red.). Journal of Entrepreneurship Management and Innovation (JEMI), t. 9, wyd. 1.
• Ketels Ch., 2004, European Clusters. Structural Change in Europe 3 - Innovative City and business Regions, Hagbarth Publication.
• Klastry w województwie opolskim, PARP, Warszawa, 2012.
• Klemens B., 2014, Koncepcja klastrów a zagadnienia transferu wiedzy w perspektywie 2014-2020. "Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy", nr 2 (12).
• Klemens B., Derlukiewicz N., 2014, Rola struktur klastrowych w rozwoju miast w perspektywie 2020 (aspekt turystyczny). Studia Miejskie, nr 16, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Knop L., 2011, Kluczowe założenia analizy klastrów. "Organizacja i zarządzanie", 4 (16).
• Kunt V., 2015, Clusters - Everybody Should Like Everybody. Prezentacja w ramach International Cluster Meeting, Sofia.
• Kusa R., 2008, Uwarunkowania rozwoju klastrów turystycznych, [w:] Zarządzanie organizacjami w gospodarce opartej na wiedzy. Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie.
• Kwietniewska M., 2012, Klastry jako narzędzie wspomagające zarządzanie rozwojem regionalnym, [w:] Przedsiębiorczość w zarządzaniu i socjologii. Wyd. WSPA, Lublin.
• Markusen A., 1996, Sticky Places in Slippery Space: A Typology of Industrial Districts. Economic Geography, 72 (3).
• Moric I., 2013, Cluster as a Factor of Rural Tourism Competitiveness: Montenegro Experiences. "Business System Research", t. 4, nr 2.
• Namyślak B., 2014, Klastry kreatywne w Polsce. Zarys problematyk. Studia Miejskie, nr 16, Wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Norin S., 2003, Tourism Clustering and Innovation. Paths to Economic Growth and Development. ETOUR, Stockholm.
• Piątkowski M., Integration of enterprises of the example of clusters in Poland, [w:] Procedia - Social and Behavioral Sciences 181 (2015).
• Piotrowski M. (red.), 2014, Standardy zarządzania klastrem. PARP, Warszawa. Plawgo B., 2014.
• Plawgo B., Benchmarking klastrów w Polsce - edycja 2014. Raport ogólny, PARP, Warszawa 2014.
• Porter M. E., 1990, The Competitive Advantage of Nations. Free Press, New York.
• Porter M. E., 2001, Porter o konkurencji. PWE, Warszawa.
• Program rozwoju przedsiębiorstw do 2020, Program wykonawczy do Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki, Załącznik do Uchwały Rady Ministrów z 8 kwietnia 2014, Warszawa, 2014.
• Rapacz A., 2008, Rola klastrów w kształtowaniu infrastruktury i jakości produktu turystycznego regionu. Prace Naukowe UE, nr 29 "Gospodarka a środowisko", Wrocław.
• Regionalna Strategia Innowacji Województwa Opolskiego do roku 2020, Opole, lipiec, 2014.
• Roman M., 2009, Inicjatywy klastrowe w agroturystyce na przykładzie Okopskiej Organizacji Turystycznej. "Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich", PAN nr 6, Warszawa.
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 2 grudnia 2006 r. w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej niezwiązanej z programami operacyjnymi (Dz.U. 226, poz. 1651).
• Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 1 września 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości pomocy finansowej niezwiązanej z programami operacyjnymi (Dz.U. 161, poz. 1003).
• Saxenian A., 1994, Regional Advantage: Culture and Competition in Silicon Valley and Route 128. MA: Harvard University, Cambridge.
• Sigursteinsdóttir H., 2008, Akureyri's Regional Growth Agreement, [w:] Innovation System and rural Development, H. W. Tanvig (red.). Proceedings from 10th Annual Conference, Nordic-Scottish University for rural and Regional Development, Forest & Landscape Working Papers nr 27-2008, Forest & Landscape Denmark, Horsholm.
• Sorenson O., Audia P. G., 2000, The Social Structure of Entrepreneurial Activity: Geographic Concentration of Footwear Production in the United States, 1940-1989. American Journal of Sociology, 106 (2).
• Sölvell O, Lindqvist G., Ketels C., 2003, The Cluster Initiative Greenbook. Ivory Tower, Stockholm.
• Stasiak A., 2007, Klaster turystyczny - nowe wyzwanie dla ROTów i LOTów? "Rocznik Naukowy Wyższej Szkoły Turystyki i Rekreacji w Warszawie", T. 6, Warszawa.
• Staszewska J., 2009, Klaster perspektywą dla przedsiębiorców na polskim rynku turystycznym. DIFIN, Warszawa.
• Storper M., 1995, The Resurgence of Regional Economies, Ten Years Later: The Region as a Nexus of Untraded Interdependencies. European Urban and Regional Studies, nr 2.
• Strategia Rozwoju Województwa Opolskiego do 2020, Samorząd Województwa Opolskiego, Opole 2012.
• Twardowski D., 2014, Klastering jako współczesna forma rozwoju regionu turystycznego. Prace Naukowe WWSZiP, nr 26, Wałbrzych.
• UNDP, Strategie Framework for Development and Sustainable Tourism in Northern and Central Montenegro, Podgorica, UNDP, 2004.
• http://clustermapping.us/.
• http://greenvelo.pl.
• http://guidetoiceland.is.
• http://klasterkultury.lublin.pl/o-klastrze/.
• www.beskidzka5.pl.
• www.dobrepraktyki.pl.
• www.e-kolot.pl/.
• www.ibngr.pl.
• ^ www.klaster.tucholski.pl.
• www.mg.gov.pl.
• www.pi.gov.pl.
• www.pot.gov.pl/.
• www.powiatkluczborski.pl.
• www.tourismclust.