Odpowiedzialność odszkodowawcza spółki kapitałowej wobec wierzycieli jej wspólnika

• Autorzy: Kinga Jaszczyk

Warianty tytułu

A Company's Liability in Damages Towards Creditors of Its Shareholder

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza poszczególnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pod kątem ustalenia możliwości kierowania przez wierzycieli wspólnika spółki kapitałowej roszczeń w stosunku do niej w sytuacji, gdy zawinione zachowanie spółki skutkuje zmniejszeniem się wartości udziałów (akcji), jak również w przypadku, gdy spółka jest alter ego wspólnika. W toku rozważań uwzględniona została funkcjonująca w orzecznictwie stanowych sądów amerykańskich koncepcja odwrotnej odpowiedzialności przebijającej, w wyniku zastosowania której wierzyciele wspólnika mogą zaspokoić się z majątku spółki.(abstrakt oryginalny)

EN

The subject of this paper is an analysis of particular grounds for liability in damages from the point of view of determining the possibility of creditors of a company's shareholder filing claims against the company in a situation where the company's culpable behaviour results in a decrease in the value of shares, as well as where the company is the shareholder's alter ego. The considerations take into account the concept of reverse piercing of the corporate veil, which functions in the case law of US courts and which permits the creditors of a shareholder to have their debts satisfied from the company's assets.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Odpowiedzialność odszkodowawcza; Spółki kapitałowe; Spółki; Majątek spółki

EN

Liability for damages; Capital company; Companies; Corporate assets

• Czasopismo: Przegląd Prawa Handlowego
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 12
• Strony: 48--58

Twórcy

autor

Kinga Jaszczyk

Bibliografia

• Allen N.B., Reverse Piercing of the Corporate Veil: A Straightforward Path to Justice, "St. John's Law Review" 2011/3.
• Bagińska E., Odpowiedzialność deliktowa w razie niepewności związku przyczynowego. Studium prawnoporównawcze, Toruń 2013.
• Bilewska K., Dochodzenie roszczeń spółki kapitałowej przez jej wspólników (actio pro socio), Warszawa 2008.
• Czachórski W., Brzozowski A., Safjan M., Skowrońska-Bocian E., Zobowiązania. Zarys wykładu, Warszawa 2009.
• Dąbrowa J., Wina jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, Wrocław 1968.
• Dubis W. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Legalis 2021.
• Duży A., Dyferencyjna metoda ustalania wysokości szkody, "Państwo i Prawo" 1993/10.
• Dybowski T., Przyczynowość jako przesłanka odpowiedzialności (zagadnienia wybrane), "Nowe Prawo" 1962/1.
• Elgueta G.R., Divergences and Convergences of Common Law and Civil Law Traditions on Asset Partitioning: A Functional Analysis, "University of Pennsylvania Journal of Business Law" 2010/2.
• Epstein D.G., Weiss J., The Fourth Circuit, Suem and Reverse Veil Piercing in Delaware, "South Carolina Law Review" 2019/4.
• Gaertner M.J., Reverse Piercing the Corporate Veil: Should Corporation Owners Have it Both Ways?, "William and Mary Law Review" 1989/3.
• Gorczyński G. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, t. 1, Część ogólna (art. 1-125), red. M. Habdas, M. Fras, LEX 2018.
• Hespe K., Preserving Entity Shielding: How Corporations Should Respond to Reverse Piercing of the Corporate Veil, "Journal of Business and Securities Law" 2013/14.
• Jastrzębski J., O granicach kompensacji [w]: Odpowiedzialność odszkodowawcza, red. J. Jastrzębski, Warszawa 2007.
• Jastrzębski J., O wyprzedzającej przyczynowości, "Kwartalnik Prawa Prywatnego" 2003/3.
• Jaszczyk K., Objęcie udziałów w spółce z o.o. przez jednego małżonka za wkład z majątku wspólnego (cz. 1), "Monitor Prawa Handlowego" 2020/2.
• Jaszczyk K., Objęcie udziałów w spółce z o.o. przez jednego małżonka za wkład z majątku wspólnego (cz. 2), "Monitor Prawa Handlowego" 2020/3.
• Jaszczyk K., Obowiązek powołania zarządu w świetle koncepcji odpowiedzialności przebijającej, "Palestra" 2020/1.
• Kaczan D., Pomiędzy zasadą jedności szkody a teorią wielości szkód - głos w dyskusji, "Studia Iuridica Toruniensia" 2016/2.
• Kaliński M., Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2008, Legalis.
• Kappes A., Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki kapitałowej w prawie polskim de lege lata, "Przegląd Prawa Handlowego" 2017/9.
• Karaszewski G. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz aktualizowany, red. J. Ciszewski, P. Nazaruk, LEX.
• Kędzierski D.V., Transakcje lewarowane a ochrona wierzycieli, Warszawa 2020, Legalis.
• Koch A., Metodologiczne zagadnienia związku przyczynowego w prawie cywilnym, Poznań 1975.
• Koch A., Związek przyczynowy jako podstawa odpowiedzialności odszkodowawczej w prawie cywilnym, Warszawa 1975.
• Kondek J.M., Bezprawność jako przesłanka odpowiedzialności odszkodowawczej, Warszawa 2013.
• Krajewski W., Związek przyczynowy, Warszawa 1967.
• Krupa-Lipińska K., Związek przyczynowy jako przesłanka odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, Warszawa 2020.
• Lackoroński B., Odpowiedzialność cywilna za pośrednie naruszenie dóbr, Warszawa 2013.
• Lackoroński B., Odpowiedzialność za tzw. szkody pośrednie w polskim prawie cywilnym [w:] Odpowiedzialność odszkodowawcza, red. J. Jastrzębski, Warszawa 2007.
• Lackoroński B. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2020, Legalis.
• Lackoroński B., Raczkowski M. [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, Warszawa 2020, Legalis.
• Lewaszkiewicz-Petrykowska B., Problem definicji winy jako podstawy odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych, "Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego" 1959/14.
• Machnikowski P., Śmieja A. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
• Mackiewicz M., Wina korporacyjna za naruszenie prawa konkurencji versus odpowiedzialność członków zarządu wobec spółki kapitałowej, "Przegląd Prawa Handlowego" 2020/10.
• Nesterowicz M., Adekwatny związek przyczynowy jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej w świetle orzecznictwa sądowego [w:] Prawo prywatne czasu przemian. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Stanisławowi Sołtysińskiemu, red. A. Nowicka, Poznań 2005.
• Nowakowski Z.K., Wina jako podstawa odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę, "Przegląd Notarialny" 1950/1-2.
• Opalski A., Problematyka pominięcia prawnej odrębności spółek kapitałowych, "Przegląd Prawa Handlowego" 2012/8.
• Pazdan M. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 1, Prawo cywilne - część ogólna, red. M. Safjan, Legalis 2007.
• Pełczyński M., Kompensacja szkody udziałowej - szkody wspólnika uzależnionej od szkody spółki (cz. 1), "Monitor Prawniczy" 2018/18.
• Pełczyński M., Zakres kompensacji - krytyka koncepcji szkód pośrednich (cz. 1), "Monitor Prawniczy" 2017/17.
• Pełczyński M., Zakres kompensacji - krytyka koncepcji szkód pośrednich (cz. 2), "Monitor Prawniczy" 2017/18.
• Pietrzykowski K., Bezprawność jako przesłanka odpowiedzialności deliktowej a zasady współżycia społecznego i dobre obyczaje [w:] Odpowiedzialność cywilna. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Adama Szpunara, red. M. Pyziak-Szafnicka, Kraków 2004.
• Prager I., Doradcy inwestorów do spraw głosowania (proxy advisors), Warszawa 2019, Legalis.
• Pyziak-Szafnicka M., Wilejczyk M. [w:] System Prawa Prywatnego, red. Z. Radwański, t. 6, Prawo zobowiązań - część ogólna, red. A. Olejniczak, Warszawa 2018.
• Radwański Z., Olejniczak A., Zobowiązania - część ogólna, Warszawa 2014.
• Rodzynkiewicz M., W kwestii odpowiedzialności wspólnika spółki kapitałowej za jej zobowiązania de lege ferenda, "Przegląd Prawa Handlowego" 2017/8.
• Siemiątkowski T., Odpowiedzialność cywilnoprawna w spółkach kapitałowych, Warszawa 2007.
• Sinkiewicz A., Pojęcie i rodzaje szkody w polskim prawie cywilnym, "Rejent" 1998/2.
• Sośniak M., Bezprawność zachowania jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej za czyny niedozwolone, Kraków 1959.
• Stecki L., Problematyka odpowiedzialności za szkodę pośrednią [w:] Problemy kodyfikacji prawa cywilnego (studia i rozprawy). Księga pamiątkowa ku czci Profesora Zbigniewa Radwańskiego, red. S. Sołtysiński, Poznań 1990.
• Stecki L., Zasada pełnej kompensacji szkody. Zagadnienia wybrane [w:] Rozprawy z prawa cywilnego. Księga pamiątkowa ku czci Witolda Czachórskiego, red. J. Błeszyński, J. Rajski, Warszawa 1985.
• Stefanicki R., Należyta staranność zawodowa członka zarządu spółki kapitałowej, Warszawa 2020.
• Szajkowski A., Tarska M. [w:] S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Kodeks spółek handlowych, t. 2, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz do artykułów 151-300, Warszawa 2014, Legalis.
• Szczepaniak R., Nadużycie prawa do posługiwania się formą osoby prawnej, Toruń 2009.
• Szczepaniak R. [w:] Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz. Art. 1-352, red. M. Gutowski, Warszawa 2021, Legalis.
• Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998.
• Szpunar A., Ustalenie odpowiedzialności za szkodę przyszłą, "Palestra" 1973/5.
• Targosz T., Nadużycie osobowości prawnej, Kraków 2004.
• Wach-Pawliczak M., Wyłączenie wspólnika ze spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2016, Legalis.
• Wilejczyk M., Zagadnienia etyczne części ogólnej prawa cywilnego, Warszawa 2014, Legalis.
• Winiarz J., Obowiązek naprawienia szkody, Warszawa 1970.
• Wolter W., O tzw. przyczynowości zaniechania, "Państwo i Prawo" 1954/10-11.
• Youabian E., Reverse Piercing of the Corporate Veil: The Implications of Bypassing Ownership Interest, "Southwestern University Law Review" 2004/33.
• Zelek M. [w:] Kodeks cywilny, t. 2, Komentarz. Art. 353-626, red. M. Gutowski, Warszawa 2019, Legalis.