Problematyka prawna komunalizacji nieruchomości na tle specyfiki gruntów miasta stołecznego Warszawy

• Autorzy: Aleksander Hetko , Michał Możdżeń-Marcinkowski

Warianty tytułu

Legal Problems of the Communalization of Real Property in the Light of the Specificity of the Land of the Capital City of Warsaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł dotyczy problematyki skomplikowanych stanów faktycznych i prawnych powstających na styku praw Miasta Stołecznego Warszawy i byłych właścicieli nieruchomości warszawskich spowodowanych powojennymi przekształceniami własnościowymi na obszarze stołecznej metropolii. W polskim porządku prawnym wciąż pozostają otwarte kwestie związane z reprywatyzacją mienia znacjonalizowanego lub wywłaszczonego przez powojenne władze komunistyczne. Autorzy artykułu zwracają uwagą na skomplikowaną i wielopłaszczyznową materię prawną z tym związaną. Na szczególną uwagę zasługiwać wydaje się związany ze zmianami ustrojowymi i upływem czasu paradoks sytuacji, w której znaleźli się następcy prawni byłych właścicieli nieruchomości warszawskich i konkurujące z nimi o te nieruchomości Miasto Stołeczne Warszawa. Upłynęło już ponad 70 lat od nacjonalizacji, a byli właściciele i ich następcy prawni coraz częściej przegrywają w staraniach o zwrot zagrabionych im nieruchomości i nie otrzymują w związku z tym żadnego odszkodowania, korzysta zaś na tym coraz bardziej miasto stołeczne Warszawa. (abstrakt oryginalny)

EN

The article applies to the problem of complicated factual and legal states arising at the point where the rights of the Capital City of Warsaw meet with the rights of the former owners of Warsaw properties caused by post-war ownership transformations within the capital metropolis. There are still open questions in the Polish legal system related to the reprivatization of property that was nationalized or expropriated by the post-war communist authorities. The authors of the article draw attention to its complicated and multifaceted legal matter. It appears that particular attention should be paid to the paradox of the situation related to the changes in the political system and the passage of time, in which the legal successors of the former owners of Warsaw's properties and the City of Warsaw that is competing with them for the properties have found themselves. More than 70 years have passed since nationalization, while the former owners and their legal successors are increasingly frequently losing in their efforts to obtain the return of the properties seized from them and are therefore not receiving any compensation, while the City of Warsaw is gaining increasingly more from this. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Mienie komunalne; Reprywatyzacja; Komunalizacja mienia; Roszczenia odszkodowawcze; Wywłaszczenie

EN

Municipal property; Reprivatisation; Municipalization of property; Claims for compensation; Expropriation

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 5
• Strony: 19--33

Twórcy

autor

Aleksander Hetko

• Uczelnia Łazarskiego

autor

Michał Możdżeń-Marcinkowski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Bednarek M., Przemiany własności w Polsce. Podstawowe koncepcje i konstrukcje normatywne, Warszawa 1994.
• Celarek K., Nabywanie nieruchomości w trybie ustawy "komunalizacyjnej" - problemy prawne i praktyczne z perspektywy 25 lat funkcjonowania samorządu gminnego [w:] Prawne problemy samorządu terytorialnego z perspektywy 25-lecia jego funkcjonowania, red. B. Jaworska-Dębska, R. Budzisz, Warszawa 2016.
• Hetko A., Dekret Warszawski - wybrane aspekty systemowe, Warszawa 2012.
• Ignatowicz J., Mienie komunalne - zagadnienia podstawowe [w:] Rozprawy z prawa cywilnego i ochrony środowiska ofiarowane Profesorowi Antoniemu Agopszowiczowi, Katowice 1992.
• Jarosz-Żukowska S., Konstytucyjna zasada ochrony własności, Kraków 2003.
• Kuliński M., Komunalizacja gruntów należących do przedsiębiorstw państwowych, "Nieruchomości" 2011/6.
• Lang W., Obowiązywanie prawa, Warszawa 1962.
• Możdżeń-Marcinkowski M., Agencja Nieruchomości Rolnych, Kraków 2003.
• Ostrowska A., Dotacje celowe z budżetu państwa na zadania samorządu terytorialnego a konstytucyjna zasada adekwatności, "Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu" 2014/2.
• Pessel R., Rekompensowanie skutków naruszeń prawa własności wynikających z aktów nacjonalizacyjnych, Warszawa 2003.
• Pyziak-Szafnicka M., Nabycie i erozja mienia komunalnego, "Wspólnota" 1996/7.
• Pyziak-Szafnicka M., Uwagi na temat cywilnoprawnego i konstytucyjnego ujęcia własności jednostek samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 1999/10.
• Skowrońska-Bocian E., Legitymacja bierna Skarbu Państwa w sprawach o naprawienie szkody wynikającej z wydania decyzji administracyjnej, "Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego" 2007/7.
• Stec M., Wokół pojęcia "mienie komunalne" [w:] Z zagadnień prawa rolnego, cywilnego i samorządu terytorialnego, Księga jubileuszowa Profesora Stanisława Prutisa, red. J. Bieluk [i in.], Białystok 2012.
• Stefańska E., Decyzje o odmowie przyznania własności czasowej nieruchomości w trybie dekretu warszawskiego jako przykład patologii w funkcjonowaniu administracji [w:] Patologie w administracji publicznej, red. D.R. Kijowski, P.J. Suwaj, Warszawa 2009.
• Strus Z., Grunty warszawskie, "Przegląd Sądowy" 2007/10.