Znaczenie uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24.05.2021 r., I FPS 1/21, dla praktyki prowadzenia spraw podatkowych

• Autorzy: Radosław Pioterczak

Warianty tytułu

What Does the Supreme Administrative Court's Resolution of 24 May 2021, I FPS 1/21, Mean for the Practice of Conducting Tax Cases?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Instytucja zawieszenia lub nierozpoczęcia biegu terminu przedawnienia wskutek wszczęcia postępowania karnego skarbowego od momentu jej wejścia w życie 1.01.2003 r. była przedmiotem kontrowersji. Na jej przykładzie można prześledzić postępującą akceptację dla instrumentalnego wykorzystywania rozwiązań prawnych niezgodnie z ich przeznaczeniem oraz funkcją, a także zobrazować zanikanie wrażliwości na naruszenia reguł, jakimi powinna kierować się administracja demokratycznego państwa prawnego oraz wzrost przyzwolenia na prowadzenie swoistej gry przez administrację podatkową, w której funkcja prawa jako granicy sprawowania władzy ewoluowała w kierunku prawa jako narzędzia sprawowania władzy. Omawiana uchwała siedmiu sędziów NSA z 24.05.2021 r. - dalej uchwała NSA z 24.05.2021 r. - stanowi krok w stronę ograniczenia tego zjawiska. Na tym przede wszystkim aspekcie skupiano się w publikowanych na jej temat komentarzach. Mniej uwagi poświęcono natomiast przyjętej wykładni art. 70 § 6 pkt 1 ustawy z 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa - dalej o.p. Niniejszy artykuł koncentruje się głównie na zagadnieniach związanych z wykładnią omawianego przepisu. Opisuje konsekwencje uwzględnienia okoliczności, że na normatywną treść tego przepisu wpływają regulacje prawa karnego materialnego, procesowego i skarbowego. W konsekwencji to prawidłowość zastosowania przepisów karnych przesądza o zaistnieniu skutków podatkowych zdefiniowanych w przepisie podatkowym. Z tego względu w artykule omówiono podstawowe przepisy karne, których naruszenie musi być brane pod uwagę przez sąd administracyjny weryfikujący prawidłowość zastosowania instytucji zawieszenia lub niewszczęcia biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego.(abstrakt oryginalny)

EN

Suspension or non-initiation of the running of a limitation period as a result of commencement of fiscal penal proceedings has been the subject of controversies since its the mechanism came into existence on 1 January 2003. Using it as an example, we can trace the growing approval for an instrumental use of legal solutions in a manner contrary to their purpose and function, as well as the declining sensitivity to infringements of the rules that should guide the administration of a democratic rule-of-law state and the growing acceptance for the tax administration conducting a kind of game in which the function of law as a limit to the exercise of power has evolved towards that of law as a tool for the exercise of power. The discussed resolution of seven judges of the Supreme Administrative Court of 24 May 2021 is a step towards curbing this phenomenon. This is the main aspect that the commentaries published about the resolution have focused on so far. Less attention has been paid to the interpretation of Article 70(6)(1) of the Act of 29 August 1997 - Tax Ordinance. This paper focuses mainly on issues related to the interpretation of the provision in question. It describes the consequences of taking into account the fact that the normative content of this provision is influenced by the provisions of substantive and procedural criminal law, and fiscal penal law. Consequently, it is the correct application of the penal provisions that determines the existence of the tax consequences defined in this provision of tax law. Therefore, the paper discusses the basic penal provisions whose violation must be taken into account by an administrative court when verifying whether suspension or non-initiation of the running of the limitation period of a tax liability was applied correctly.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Postępowanie karne; Prawo podatkowe; Państwo prawne; Ordynacja podatkowa

EN

Criminal procedure; Tax regulations; State governed by the rule od law; Tax Code

• Czasopismo: Przegląd Podatkowy
• Rocznik: 2021
• Numer: nr 10
• Strony: 8--17

Twórcy

autor

Radosław Pioterczak

Bibliografia

• Czernik A., Sądy muszą piętnować naciąganie przepisów przez skarbówkę, https://www.prawo.pl/podatki/wydluzanie-postepowan-i-wszczynanie-postepowan-karnych,509394.html (dostęp: 10.08.2021 r.).
• Dźwigała G., Instrumentalne wszczęcie postępowania karnego skarbowego a zakres kontroli sądowoadministracyjnej, "Przegląd Podatkowy" 2020/1.
• Grzegorczyk T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX/el. 2009.
• Janczukowicz K., Sztuczne wszczynanie postępowania karnego wobec podatnika w celu zapobiegnięcia przedawnieniu, LEX/el. 2021.
• Kardas P., Łabuda G., Razowski T., Kodeks karny skarbowy. Komentarz, LEX/el. 2017.
• Koślicki K., Sądy mogą kontrolować wszczynanie postępowań karnych skarbowych, https://www.prawo.pl/podatki/wszczynanie-postepowan-karnych-skarbowych-uchwala-nsa-i,509357.html (dostęp: 10.08.2021 r.).
• Kurzępa B., Kotowski W., Kodeks karny skarbowy, LEX/el. 2007.
• Ladziński A., Waśko J., Burczyński T., Waśko W., Kudlek K., Instrumentalne wszczynanie postępowań karnych skarbowych w trakcie postępowań kontrolnych i podatkowych. Analiza praktyki stosowania art. 70 § 6 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Raport podsumowujący wyniki badania danych uzyskanych w trybie dostępu do informacji publicznej, Toruń 2019.
• Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2004.
• Stawecki T., O praktycznym zastosowaniu hermeneutyki w wykładni prawa [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005.
• Strzelec D., O potrzebie sądowej kontroli skuteczności zawieszenia biegu terminu przedawnienia z uwagi na wszczęcie postępowania karnego skarbowego, "Przegląd Podatkowy" 2020/11.
• Zalewski Ł., Dość samowoli fiskusa przy wstrzymywaniu przedawnienia, "Gazeta Prawna" z 25.05.2021 r., https://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/8171944,wstrzymywanie-przedawnienia-fiskus-urzad-skarbowy.html (dostęp: 10.08.2021 r.).
• Zieliński M., Podstawowe zasady współczesnej wykładni prawa [w:] Teoria i praktyka wykładni prawa, red. P. Winczorek, Warszawa 2005.
• Zoll A., Założenia polityki karnej w projekcie kodeksu karnego, "Państwo i Prawo" 1994/5.