Rozpoznawanie roszczeń inwestorów zagranicznych w arbitrażu, a sytuacja inwestorów z państw członkowskich UE oraz Wielkiej Brytanii po brexicie

• Autorzy: Weronika Stefaniuk , Paweł Karkowski

Warianty tytułu

Recognition of Claims of Foreign Investors in Investment Arbitration and the Situation of Investors from EU Member States and Great Britain after Brexit

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

CEL NAUKOWY: Celem naukowym tej publikacji jest określenie sytuacji prawnej i położenia inwestorów w związku ze sporami typu Inwestor - Państwo po wyjściu UK (Wielka Brytania) z UE (Unia Europejska). Autorzy przedstawiają podstawy prawne oraz przyczyny przyjętych rozwiązań w TCA (Umowa o handlu i współpracy UE i UK z 30.12.2020 r., Dz.U. UE L 444/2) w kontekście zachodzących globalnie zmian w metodach rozstrzygania sporów ISDS (Investor - State Dispute Settlement Clauses) i powstawania międzynarodowego systemu sądownictwa inwestycyjnego.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Problematyka związana z metodą rozstrzygania sporów Inwestor - Państwo w arbitrażu inwestycyjnym jest złożona i zróżnicowana. Jednakże, istniejące wspólne wady tej metody są przyczyną wypowiadania przez coraz więcej państw umów zawierających klauzule ISDS. Dokonując analizy badanego problemu autorzy korzystają z metody dogmatycznej i historycznoprawnej.
PROCES WYWODU: Po przedstawieniu charakterystyki arbitrażowej metody rozstrzyganie sporów Inwestor - Państwo, autorzy dokonują analizy sytuacji prawnej inwestorów w UE w kontekście m.in. sentencji wyroku TSUE ws. Achmea. Następnie, przedstawiają ramy regulacyjne TCA, a także wciąż wiążących UK i poszczególne państwa członkowskie UE BITów (bilateral investment treaties), by końcowo wskazać na aktualną sytuację prawną inwestorów po Brexicie.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Autorzy odpowiadają na pytanie, czy na podstawie TCA inwestorzy są uprawnieni do wszczynania postępowań przeciwko państwu, w którym dokonali inwestycji oraz czy w dalszym ciągu BITy zawarte przez UK z państwami członkowskimi UE stanowią podstawę do wszczynania przez inwestorów analogicznych sporów. Odpowiedź na oba ww. pytania wydaje się być negatywna.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Autorzy wskazują, że ochrona inwestorów po Brexicie powinna zostać uregulowana w sposób bardziej szczegółowy, z uwzględnieniem doświadczenia związanego z dotychczasowymi postępowaniami arbitrażowymi oraz zidentyfikowanymi na tej podstawie ich wadami. (abstrakt oryginalny)

EN

RESEARCH OBJECTIVE: The scientific purpose of this publication is to determine the position of investors in connection with Investor State disputes after Brexit. The authors present the legal basis and the reasons for the solutions adopted in TCA (Agreement on trade and cooperation, OJ EU L444/2) in the context of the global changes in ISDS (Investor-State Dispute Settlement Clauses) dispute resolution methods and the formation of the international investment judiciary system.
THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The issues related to the method of Investor-State dispute resolution in investment arbitration is complex and varied. However, the existing common shortcomings of this method are the cause of the current global situation, in which many countries terminate agreements containing ISDS clauses. When carrying out the analysis, the authors use the dogmatic and historical methods.
THE PROCESS OF ARGUMENTATION: After presenting the characteristics of the arbitration method, the authors analyze the legal situation of investors in the EU in the context of, inter alia, the ruling of the CJEU in the Achmea case. Then, they present the regulatory framework of TCA, as well as BITs (bilateral investment treaties) still binding UK and individual EU Member States, to finally highlight the current legal situation for investors after Brexit.
RESEARCH RESULTS: The authors answer the question whether, under TCA, investors are entitled to submit proceedings against the country in which they made an investment, and whether BITs concluded by Great Britain with EU Member States still constitute the basis for initiating similar disputes by investors. The answer to the above questions seems to be negative.
CONCLUSIONS, INNOVATIONS, AND RECOMMENDATIONS: The Authors point out that investor protection after Brexit shall be regulated in greater detail, considering the experience of past arbitration proceedings and the shortcomings identified on that basis. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Brexit; Arbitraż inwestycyjny; Inwestor finansowy

EN

Brexit; Investment arbitration; Financial investor

• Czasopismo: Horyzonty Polityki
• Rocznik: 2022
• Tom: 13
• Numer: nr 43 Prawo a społeczeństwo - aktualne problemy legislacji i polityk publicznych
• Strony: 119--133

Twórcy

autor

Weronika Stefaniuk

• Uniwersytet Warszawski

autor

Paweł Karkowski

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Balcerzak, F., & Sołtysik, S. (2013). Jurysdykcja trybunałów arbitrażowych w sporach inwestycyjnych, a kwestia rozszerzenia zgody na arbitraż państwa przyjmującego w wyniku zastosowania klauzuli największego uprzywilejowania. Problemy Prawa Prywatnego Międzynarodowego, 12, 133-164.
• Cichomska, M., Janas, I. (2014). Istnienie, ważność i skuteczność zapisu na sąd polubowny zawartego na podstawie intra-EU BIT. Eprzegląd arbitrażowy, 1-2(16-17), 92-103.
• Dahlquist, J., Lenk, H., & Ronnelid, L. (2016). The infringement proceedings over intra-EU Investment Treaties An Analysis of the Case against Sweden. Swedish Institute for European Policy Studies (SIEPS). European Analysis, 4, 1-12.
• Glinavos, I. (2018). Brexit, the City and Options for ISDS., ICSID Review Foreign Investment Law Journal, 33(2), 380-405.
• Hobér, K. (2015). Investment Treaty Arbitration and Its Future If Any. Arbitration Law Review, Yearbook on Arbitration and Mediation, 7.
• Huaquan, Z. (2014). Balance Sustainable Development, and Integration Innovative Path for BIT Practice. Journal and International Economic Law, 17 (2), 299-332.
• Juillard, P. (2015). Calvo Doctrine/Calvo Clause. Oxford Public International Law. Oxford University Press. (pobrano: 21 listopada 2021 r.) https://opil.ouplaw.com/view/10.1093/law:epil/9780199231690/law 9780199231690 e689
• Komisja Europejska. (2020). Komunikat z 5 maja 2020 r. Postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego: główne decyzje podjęte w maju, pobrano 5 grudnia 2021 r. z https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/en/inf_20_859
• Kułaga, Ł. (2019). Implementing Achmea: the quest for fundamental change in international investment law. Polish Yearbook of International Law, 39, 227-250.
• Kuźniak, B. (2015). Sądy i trybunały oraz pozasądowe sposoby załatwiania sporów międzynarodowych perspektywa polska. Warszawa: C.H. Beck.
• Łazowski, A. (2021). Od członkostwa do stowarzyszenia: nowe ramy prawne dla relacji Unii Europejskiej ze Zjednoczonym Królestwem. Państwo i Prawo, 3, 70-91.
• McCloskey, M. (2021). Safe Haven for Investors in (and Through) the UK Post - Brexit? American Society of International Law insights, 25(3). https://www.asil.org/insights/volume/25/issue/3/safe haven investors and through uk post brexit.
• Muchlinski, P. (2009). The Framework of Investment Protection: The Content of BITS. W K.P. Sauvant, & L.E. Sachs (Red.), The Effect of Treaties on Foreign Direct Investment: Bilateral Investment Treaties, Double Taxation Treaties, and Investment Flows. Oxford: Oxford University Press.
• Scheu, J., & Nikolov, P. (2020). The setting aside and enforcement of intra - EU investment arbitration awards after Achmea. Arbitration International, 36(2), 157-220.
• Schreuer, C. (2021). The Relevance of Public International Law in International Commercial Arbitration: Investment Disputes (pobrano: 21 listopada 2021 r. roku) https://www.univie.ac.at/intlaw/wordpress/pdf/81_csunpublpaper_1.pdfSchwedt, K., Meijer, G., Hoebeke, B., & Croisant, G. (2021, 9 Janury). Investment Protection in the EUUK Trade and Cooperation agreement. Kluwer Arbitration Blog. http://arbitrationblog.kluwerarbitration.com/2021/01/09/investment-protection-in-the-eu-uk-trade-and-co-operation-agreement/.
• Sozański, J. (2002). Ochrona prawna inwestycji zagranicznych. Warszawa: Wydawnictwo Kodeks.
• Szumański, A. (Red.). (2015). Arbitraż handlowy. System Prawa Handlowego. (T. 8). Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Van Harten, G. (2010). Five justifications for Investment Treaties, A critical discussion .Trade, Law and Development, 2(1), 1-32.
• Wyrok TA z 12 kwietnia 2007 roku, Eastern Sugar B.V. (Netherlands) v. The Czech Republic, SCC Case No. 088/2004, italaw.
• Wyrok TA z 11 grudnia 2013 roku, Ioan Micula, Viorel Micula, S.C. European Food S.A, S.C. Starmill S.R.L. and S.C. Multipack S.R.L. v. Romania [I], ICSID Case No. ARB/05/20, italaw.
• Wyrok TS z 6 marca 2018 roku, C-284/16, SLOWAKISCHE REPUBLIK v. ACHMEA BV, ZOTSiSPI 2018, nr 3, poz. II-158.

Identyfikatory

DOI

10.35765/HP.2241