A więc wojna! Pierwsze reakcje polskich tygodników opinii na rosyjską inwazję na Ukrainę

• Autorzy: Grzegorz Demel

Warianty tytułu

So It's War! The Initial Reactions of the Polish Opinion-Forming Weeklies to Russia's Invasion of Ukraine

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest zbadanie pierwszych reakcji polskich tygodników opinii na rosyjską inwazję na Ukrainę. Wybór obejmuje tytuły konserwatywne, centrowe i liberalne. Opierając się na konstruktywistycznym pojmowaniu rzeczywistości jako dyskursywnie konstruowanej, autor, stosując jakościową, nieustrukturyzowaną analizę treści, stara się odpowiedzieć na następujące główne pytania badawcze: jak w materiałach prasowych przedstawiane jest polskie i ukraińskie społeczeństwo? jakie wartości przedstawiane są jako fundamentalne dla Polaków pomagających ukraińskim uchodźcom, dla polskich, ukraińskich i europejskich elit oraz dla społeczeństwa ukraińskiego? które z nich są zagrożone przez wrogów wewnętrznych i zewnętrznych? Autor konkluduje, że pomimo wszystkich różnic ideologicznych między badanymi tygodnikami, ogólne ramy tematyczne, a nawet interpretacyjne, są bardzo zbliżone. Wśród nich: "Polska pomaga Ukrainie i czyni to skutecznie", "Uchodźcy z Ukrainy zasługują na naszą pomoc i współczucie", "społeczeństwo ukraińskie jest niezwykle zjednoczone i patriotyczne", "wśród polskich i ukraińskich elit znajdują się »sojusznicy Putina« i powinni oni zostać ujawnieni i unieszkodliwieni", Polska (i/lub Europa) muszą się zmienić, by przetrwać. Główne różnice dotyczą tego, kto jest "sprzymierzeńcem Putina" i jakimi wartościami należy się kierować, aby przetrwać zagrożenie. (abstrakt oryginalny)

EN

The purpose of the article is to examine the initial reactions of the Polish opinion-forming weeklies to Russia's invasion of Ukraine. The selection of titles includes examples from the conservative, centrist and liberal press. Assuming the constructivist notion of reality as discursively constructed, the author, using unstructured qualitative content analysis, strives to answer the following main research questions: How is Polish and Ukrainian society pictured in press materials? Which values are believed to be core for Poles helping Ukrainian refugees, for Polish, Ukrainian and European elites, and for Ukrainian society? Which of them are compromised by internal and external enemies? The author concludes that despite all the ideological differences between the examined weeklies, the general thematic and interpretation frames are very similar. Among them: 'Poland helps Ukraine and does it efficiently', 'refugees from Ukraine deserve our help and compassion', 'Ukrainian society is extraordinarily united and patriotic', 'there are 'Putin's allies among the Polish and European elites and they should be revealed and neutralized', 'Poland (and/or Europe) have to change in order to survive'. The main differences are in who is considered to be 'Putin's ally', and what values should be pursued in order to survive the threat. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Konflikty zbrojne; Konflikty międzynarodowe; Opinia publiczna; Wartości i normy etyczne; Czasopiśmiennictwo

EN

Armed conflicts; International conflicts; Public opinion; Value and ethical norms; Periodicals

• Czasopismo: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 2
• Strony: 209--225

Twórcy

autor

Grzegorz Demel

• Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa

Bibliografia

• Cohen, S. (1973). Folk Devils and Moral Panics: The Creation of the Mods and Rockers. London.
• Dobek-Ostrowska, B. (2011). Studia empiryczne nad komunikowaniem politycznym, [w:] B. Dobek- Ostrowska, K. Madajecka (red.), Studia empiryczne nad komunikowaniem politycznym w Polsce. Wrocław: 13-31.
• Idzik, J., Klepka, R. (2019). O analizie zawartości, czyli jak badać medialne obrazy świata? [w:] R. Klepka, J. Idzik (red.), Medialne obrazy świata. Tom 2: Polityka i bezpieczeństwo w relacjach medialnych. Kraków: 11-31.
• Krzemiński, I. (2009). Radio Maryja i jego przekaz. Analiza treści wybranych audycji "Rozmowy niedokończone" z sierpnia 2007 roku, [w:] I. Krzemiński (red.), Czego nas uczy Radio Maryja? Socjologia treści i recepcji rozgłośni. Warszawa: 19-142.
• Kuligowski, W. (2018). Antropologia refleksyjna. Poznań.
• Maćkiewicz, J. (2020). Ramy interpretacyjne jako narzędzie badań medioznawczych. Studia Medioznawcze 21(3): 615-627.
• Mielczarek, T. (2018). Tygodniki opinii w zmieniającej się rzeczywistości. Warszawa.
• Mucha, J. (1996). Konflikt etniczny jako typ konfliktu społecznego, [w:] I. Kabzińska-Stawarz, S. Szynkiewicz (red.), Konflikty etniczne. Źródła, typy, sposoby rozstrzygania. Warszawa: 31-38.
• Nijakowski, L.M. (2004). Znaczenie analizy dyskursu dla socjologii narodowości. Kultura i Społeczeństwo 1: 69-96.
• Piekot, T. (2016). Mediacje semiotyczne. Słowo i obraz na usługach ideologii. Warszawa.
• Stryjek, T. (2020). Rzeczpospolita podzielona. Obrazy przeszłości i dyskursy historyczne w prasie polskiej w 2018 r. Próba zmapowania debaty, [w:] B. Markowska (red.), Dyskurs historyczny w mediach masowych. Reprezentacje przeszłości w polskiej i ukraińskiej sferze medialnej. Warszawa: 113-235.
• Szynkiewicz, S. (1996). Konflikt tożsamości, tożsamość w konflikcie, [w:] I. Kabzińska-Stawarz, S. Szynkiewicz (red.), Konflikty etniczne. Źródła, typy, sposoby rozstrzygania. Warszawa: 15-30.
• Tkachenko, O. (2016a). The perception of Ukrainian identity during Euromaidan in Polish opinion-making press. Studia Medioznawcze 1(64): 75-85.
• Tkachenko, O. (2016b). Reinventing Ukraine: Ukrainian national and supra-national identity in contemporary Polish opinion-forming press. Colloquia Humanistica 5: 141-163.
• Zielińska, I. (2015). Panika moralna. Homoseksualność w dyskursach medialnych. Kraków.

Identyfikatory

DOI

https://doi.org/10.14746/rpeis.2022.84.2.14