Sprzężenie zwrotne w ekonomii współdzielenia

• Autorzy: Andrzej Hanusik
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

We współczesnym, rozwiniętym społeczeństwie coraz bardziej widoczne stają się zrównoważone zachowania konsumenckie nastawione na znaczne ograniczenie wpływu człowieka na środowisko naturalne oraz ochronę środowiska społecznego [Corral-Verdugo i in., 2011]. Takie zachowania w dużej mierze zależą od uwarunkowań społecznych, niemniej jednak istotną rolę odgrywają również różnego rodzaju programy, których głównym celem ma być zachęcenie ludzi do zrównoważonego postępowania [Ellen, 1994]. Obecnie programy te odnoszą się głównie do ekonomii cyrkularnej, której głównym założeniem jest efektywne i wydajne wykorzystywanie dostępnych zasobów. Jest to korzystne dla środowiska naturalnego oraz pozwala na optymalizację efektywności poszczególnych procesów [Alhawari i in., 2021]. Zrównoważone zachowania konsumenckie bez-pośrednio więc nawiązują do koncepcji przejścia z obiegu otwartego do obiegu zamkniętego. Jednym z przejawów zmiany linearnego modelu biznesowego w kie-runku ujęcia cyrkularnego jest ekonomia współdzielenia [Hanusik, 2019a]. Jej głównym założeniem jest tworzenie dodatkowej wartości oraz redukcja kosztów poprzez współużytkowanie zasobów [Ertz, Sarigöllü, 2019]. Współdzielone może być praktycznie wszystko - samochody, mieszkania, książki czy nawet czas (np. dzielenie mocy obliczeniowej komputerów działających w ramach jednej sieci [Corbató, Daggett, Daley, 1962] czy społeczny aspekt dzielenia czasu, np. w ramach wymiany umiejętności przez tak zwane banki czasu [Seyfang, 2004]). Należy jednak zaznaczyć, że do sprawnego funkcjonowania ekonomii współdzielenia konieczna jest platforma, która pozwala na przepływ informacji pomiędzy zainteresowanymi podmiotami (zarówno w relacjach business-to- -consumer, jak i consumer-to-consumer) [Guyader, Piscicelli, 2019].(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Zachowania konsumenta; Ekonomia współdzielenia

EN

Consumer behaviour; Sharing economy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Rocznik: 2022
• Tom: Problemy gospodarcze i społeczne Polski i Europy Wybrane zagadnienia
• Strony: 39--49

Twórcy

autor

Andrzej Hanusik

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Akerlof G.A. (1970), The Market for "Lemons": Quality Uncertainty and the Market Mechanism, "The Quarterly Journal of Economics", Vol. 84, No. 3, s. 488-500.
• Alhawari O., Awan U., Khurrum M., Bhuttam S., Ülkü M.A. (2021), Insights from Circular Economy Literature: A Review of Extant Definitions and Unravelling Paths to Future Research, "Sustainability", Vol. 13, No. 2, s. 859
• Aström K.J., Murray R.M. (2008), Feedback Systems. An Introduction for Scientists and Engineers, Princeton University Press, Princeton.
• Corbató F.J., Daggett M.M., Daley R.C. (1962), An Experimental Time-sharing System, AIEE-IRE '62 (Spring): Proceedings of the May 1-3, Spring Joint Computer Confe-rence, s. 335-344.
• Corral-Verdugo V., Mireles-Acosta J.F., Tapia-Fonllem C., Fraijo-Sing B. (2011), Happiness as Correlate of Sustainable Behavior: A Study of Pro-Ecological, Frugal, Equitable and Altruistic Actions That Promote Subjective Wellbeing, "Human Ecology Review", Vol. 18, No. 2, s. 95-104.
• Dellarocas C., Wood C.A. (2008), The Sound of Silence in Online Feedback: Estimating Trading Risks in the Presence of Reporting Bias, "Management Science", Vol. 54, No. 3, s. 460-476.
• Ellen P.S. (1994), Do We Know What We Need to Know? Objective and Subjective Knowledge Effects on Pro-ecological Behaviors, "Journal of Business Research", Vol. 30, Iss. 1, s. 43-52.
• Ertz M., Sarigöllü E. (2019), Assessing the Potential of Sustainable Value Chains in the Collaborative Economy, "Sustainability", Vol. 11, No. 2, 390, s. 1-2.
• Guyader H., Piscicelli L. (2019), Business Model Diversification in the Sharing Economy: The Case of GoMore, "Journal of Cleaner Production", Vol. 215, s. 1059-1069.
• Hanusik A. (2019a), Wpływ ekonomii współdzielenia na zmianę linearnego modelu biznesowego w kierunku ujęcia sieciowego [w:] P. Antonowicz, M. Chmielewski, P. Pisarewicz (red.), Ekonomia i prawo. Wybrane zagadnienia z zakresu zarządzania rozwojem przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, s. 41-56.
• Hanusik A. (2019b), Y-generation's Perception of Sharing Economy [w:] W. Szkutnik, A. Sączewska-Piotrowska, A. Hadaś-Dyduch, M. Acedański (red.), 12th International Scientific Conference "Analysis of International Relations 2019b. Methods and Models of Regional Development", Conference Proceedings, Publishing House of the University of Economics in Katowice, s. 5-16.
• Hanusik A. (2021), Model układu relacyjnego podmiotów partycypujących w ekonomii współdzielenia [w:] P. Antonowicz, E. Malinowska, J. Siciński, U. Zaremba (red.), Nowe trendy społeczno-ekonomiczne a rozwój przedsiębiorstwa, Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie, Oficyna Wydawnicza ASPRA, Warszawa-Rzeszów, s. 151-162.
• Hawlitschek F., Notheisen B., Teubner T. (2018), The Limits of Trustfree Systems: A Literature Review on Blockchain Technology and Trust in the Sharing Economy, "Electronic Commerce Research and Applications", Vol. 29, s. 50-63.
• Marwell G., Oliver P. (1993), The Critical Mass in Collective Action. A Micro-Social Theory. Studies in Rationality and Social Change, Cambridge University Press, Cambridge, s. 1-13.
• PwC Polska (2016), (Współ)dziel i rządź! Twój nowy model biznesowy jeszcze nie istnieje, https://www.pwc.pl/pl/pdf/ekonomia-wspoldzielenia-1-raport-pwc.pdf (dostęp: 19.04. 2021.
• Seyfang G. (2004), Working Outside the Box: Community Currencies, Time Banks and Social Inclusion, "Journal of Social Policy", Vol. 33 , Iss. 1, s. 49-71.
• Stemler A. (2017), Feedback Loop Failure: Implications for the Self-Regulation of the Sharing Economy, "Minnesota Journal of Law, Science & Technology", Vol. 18, Kelley School of Business Research Paper, No. 16-29, s. 674-676.
• Thierer A., Koopman C., Hobson A., Kuiper C. (2016), How the Internet, the Sharing Economy, and Reputational Feedback Mechanisms Solve the "Lemons Problem", "University of Miami Law Review", Vol. 70, No. 3, s. 631-667.
• [www 1] https://www.couchsurfing.com/ (dostęp: 14.04.2021).
• [www 2] https://www.airbnb.pl/ (dostęp: 14.04.2021).
• [www 3] https://www.traficar.pl/ (dostęp: 19.04.2021).
• [www 4] https://panekcs.pl/ (dostęp: 19.04.2021).
• [www 5] https://4mobility.pl/ (dostęp: 19.04.2021).