Wybrane trendy w bankowości centralnej

• Autorzy: Małgorzata Zaleska

Warianty tytułu

Selected Trends of the Central Bank

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest określenie współczesnej roli banków centralnych, przy uwzględnieniu przyspieszenia globalnych przemian w zakresie cyfryzacji i polityki klimatycznej. W artykule zostały zweryfikowane hipotezy o rosnącej roli banków centralnych w kształtowaniu polityki klimatycznej oraz o daleko idących konsekwencjach dla modelu funkcjonowania systemu bankowego wynikających z wdrożenia cyfrowego pieniądza banku centralnego. Treść artykułu służy upowszechnieniu autorskich obserwacji o wyzwaniach stawianych bankom centralnym. (abstrakt oryginalny)

EN

The role of central banks is constantly evolving, also in response to the changing market, institutional and political conditions. Crisis phenomena act as a special incentive to change. This is the case of the financial crises of 2007+ and 2020+ (the Covid crisis). Observation of the central banks' evolution - also in reaction to the crisis phenomena - leads to the conclusion that central banks are currently responsible not only for implementing monetary policies but also - increasingly - for providing support to economic policies. The aim of this article is to define the modern role of central banks, taking into consideration the acceleration of global changes in the field of digitalisation and climate policy. Special attention is paid to currency digitalisation, in particular to the consequences of central bank currency digitalisation. The paper also verifies the hypotheses of the far-reaching consequences for the model of banking system operation, following from the implementation of central bank digital currency. Moreover, the article verifies the hypothesis of the growing role of central banks in shaping economic (climate) policy. The potential impact of currency digitalisation and central banks' engagement in climate policy on their position and autonomy is also analysed. The intention of this article is to promote the author's observations on the challenges that central banks are facing at the time of current transformations. This paper also opens up an opportunity for future, in-depth studies and analyses (especially in the case of widespread implementation of the trends described herein). In the article, the author relies on the method of critical analysis of the literature and available sources, descriptive and comparative studies and a case study. The author's analysis of EU central banks' websites has shown that seven banks do not publish documents/reports or information about central bank digital currency, while only three of them do not publish documents, reports, studies or press releases referring to the issues of climate protection or climate policy or the so called green financing/investment projects. It should be emphasized that the subject matter is quite novel and has not been widely presented in the literature yet. Moreover, we know only of single implementation cases, or rather attempts at implementation of the presented trends, in the practice of central banking. Meanwhile, the engagement of central banks in energy transition - especially in its indirect financing - is a political decision and involves, among others, the risk of reducing the autonomy of central banks. Widespread implementation of central bank digital currency, on the other hand, increases the importance of central banks as issuers, monetary and economic policy creators as well as depositaries. This also affects the model of banking sector operation, including reduction of the banks' role and lesser importance of deposits as a source of banking activity financing. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Banki centralne; Pieniądz elektroniczny; Rola banku centralnego w gospodarce; Cyfryzacja; Polityka klimatyczna; System bankowy

EN

Central banks; Electronic money; Central bank's role in the economy; Digitization; Climate policy; Banking system

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3
• Strony: 279--293

Twórcy

autor

Małgorzata Zaleska

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Bibliografia

• Amtenbrink F. (2005), Towards a more democratic Union? Comments on the Treaty establishing a Constitution for Europe, w: K. Inglis, A. Ott (red.), EU Enlargement and the Future of the European Union: Unity in Diversity, Europa Law Publishing.
• Auer R., Frost J., Gambacorta L., Monnet C., Rice T., Shin H.S. (2021), Central bank digital currencies: motives, economic implications and the research frontier, BIS Working Papers, 976.
• BIS (2021), Central bank digital currencies for cross-border payments, Report to the G20, July, file:///C:/Users/mzaleska/AppData/Local/Temp/PPEA2021048.pdf.
• Cecchetti S.G., Schoenholtz K.L. (2021), Central bank digital currency: Is it really worth the risk?, w: D. Niepelt (red.), Central Bank Digital Currency: Considerations, Projects, Outlook, Centre for Economic Policy Research.
• ECB (2020), Report on a digital euro, October, https://www.ecb.europa.eu/pub/pdf/other/Report_ on_a_digital_euro~4d7268b458.en.pdf.
• Folwarski M. (2021), Innowacje cyfrowe w bankowości a włączenie cyfrowe i finansowe społeczeństwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Kabza M. (2017), ONZ: banki centralne powinny wesprzeć ochronę środowiska, 10 sierpnia, https://www. obserwatorfinansowy.pl/tematyka/rynki-finansowe/ bankowosc/onz-banki-centralne- powinny-wesprzec-ochrone-srodowiska/.
• Koleśnik J. (2016), Współczesny bank centralny jako organizacja społecznie odpowiedzialna, w: L. Dziawgo, L. Patrzałek (red.), Finanse na rzecz zrównoważonego rozwoju. Gospodarka - etyka - środowisko, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, 437.
• Kozińska M. (2021), Banki centralne Unii Europejskiej jako element sieci bezpieczeństwa finansowego w czasie pandemii COVID-19, CeDeWu.
• Mukherjee K., Ouattara B. (2021), Climate and monetary policy: Do temperature shocks lead to inflationary pressures?, Climatic Change, 167, 10 August, https://link.springer.com/article/10.1007 s10584-021-03149-2 .
• NBP (2021), Pieniądz cyfrowy banku centralnego, Narodowy Bank Polski, https://www.nbp.pl/ systemplatniczy/cbdc/raport-cbdc.pdf.
• Niedziółka P. (2021), Zielona (r)ewolucja w polskiej bankowości, Difin.
• Przybylska-Kapuścińska W., Szyszko M. (2016), Zrównoważona polityka pieniężna? Ewolucja celów banku centralnego wobec współczesnych wyzwań, w: L. Dziawgo, L. Patrzałek (red.), Finanse na rzecz zrównoważonego rozwoju. Gospodarka - etyka - środowisko, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 437.
• Ree J. (2021), Five observations on Nigeria's Central Bank digital currency, 16 November, https://www. imf.org/en/News/Articles/2021/11/15/na111621-five-observations-on-nigerias-central-bank- digital-currency.
• UN Environment (2017), On the role of central banks in enhancing green finance, Inquiry Working Paper, 17/01, February, https://wedocs.unep.org/bitstream/handle/20.500.11822/16803/Role_ Central_Banks_Green_Finance.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
• Wandhöfer R. (2017), The future of digital retail payments in Europe: a role for central bank issued crypto cash?, https://www.ecb.europa.eu/pub/conferences/shared/pdf/20171130_ECB_BdI_conference/ payments_conference_2017_academic_paper_wandhoefer.pdf.
• Zaleska M. (2021a), Banki centralne - wyzwań ciąg dalszy, Gazeta Bankowa, 12, 41, https://wgospodarce.pl/ opinie/104395-banki-centralne-wyzwan-ciag-dalszy.
• Zaleska M. (2021b), Reakcja sieci bezpieczeństwa finansowego na wybuch pandemii COVID-19, w: M. Zaleska (red.), Wpływ COVID-19 na finanse. Polska perspektywa, Difin.
• Zaleska M. (2020), Rezerwy walutowe - "Rzecz święta", Polityki Europejskie, Finanse i Marketing, 23(72), 268-279.
• Zaleska M. (2022), Pieniądz cyfrowy banku centralnego, Gazeta Bankowa, 1, 72.
• https://www.bancaditalia.it/homepage/index.html?com.dotmarketing.htmlpage.language=1
• https://www.bank.lv/
• https://www.banque-france.fr/en/search-es?term=Green
• https://www.bcl.lu/fr/index.html
• https://www.bde.es/bde/en/
• https://www.bnb.bg/
• https://www.bnr.ro/Home.aspx
• https://www.bportugal.pt/en
• https://www.bsi.si/en
• https://www.bundesbank.de/en
• https://www.centralbank.cy/
• https://www.centralbank.ie/home
• https://www.centralbankmalta.org/
• https://www.cnb.cz/en/
• https://www.dnb.nl/en/
• https://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2021/html/ecb.pr210708_1~f104919225.pl.html
• https://www.eestipank.ee/en
• https://www.hnb.hr/en/
• https://www.lb.lt/en/
• https://www.mnb.hu/en/arfolyam-lekerdezes
• https://www.nationalbanken.dk/en/Pages/Default.aspx
• https://www.nbb.be/en
• https://www.nbg.gr/en
• https://www.nbp.pl/
• https://www.nbs.sk/en/home
• https://www.ngfs.net/en
• https://www.oenb.at/en/
• https://www.riksbank.se/en-gb/
• https://www.suomenpankki.fi/en/
• https://www.susreg.org/assessments