Kształtowanie ładu przestrzennego przez jednostki samorządu terytorialnego

• Autorzy: Igor Zachariasz

Warianty tytułu

The Shaping of Spatial Order by Territorial Self-government Units

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ocena kształtowania ładu przestrzennego przez samorząd terytorialny w ostatnich 30 latach wskazuje na wiele barier prawnych uniemożliwiających efektywne ekonomicznie i społecznie kształtowanie przestrzeni. Do najważniejszych z nich należy niespójny system aktów planowania przestrzennego i wady procedur ich uchwalania, które nie dają możliwości współdziałania organom administracji w polityce przestrzennej, a tym samym współkształtowania zagospodarowania terenu. Ponadto rozpowszechnione przekonanie o prawie własności, które nie bierze pod uwagę jego społecznych funkcji, a także brak wiedzy o kosztach urbanizacji, co z kolei przekłada się na archaiczną formułę opłaty adiacenckiej, zupełnie nieodpowiadającej potrzebom współczesnego demokratycznego państwa prawnego, realizującego zasady sprawiedliwości społecznej. (abstrakt oryginalny)

EN

The assessment of the shaping of spatial order by territorial self-governments in the last 30 years shows that there are numerous legal barriers preventing the economically and socially effective shaping of space. The most important of these include the inconsistent system of spatial planning acts and defects in the procedures for their adoption, which do not give administrative bodies the ability to work together in spatial policy and therefore jointly shape land use. Furthermore, there is a widespread belief in ownership rights, which does not take into account their social functions, as well as a lack of knowledge of the costs of urbanization, which in turn translates into an archaic formula of the betterment levy, which is completely unsuitable for the needs of a modern democratic state of law, implementing the principles of social justice. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Planowanie przestrzenne; Opłata adiacencka; Prawo własności; Ład przestrzenny

EN

Spatial planning; Adjacent payment; Ownership; Spatial order

• Czasopismo: Samorząd Terytorialny
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 7-8
• Strony: 7--16

Twórcy

autor

Igor Zachariasz

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

Bibliografia

• Bąkowski T., Kaszubowski K., Regulacje tak zwanych specustaw inwestycyjnych wobec samodzielności i władztwa planistycznego gminy [w:] Przestrzeń i nieruchomości jako przedmiot prawa administracyjnego. Publiczne prawo rzeczowe, red. I. Niżnik-Dobosz, Warszawa 2012.
• Gdesz M., Rozkładanie kosztów urbanizacji [w:] Kierunki reformy prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego, red. I. Zachariasz, Warszawa 2012.
• Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2006.
• Izdebski H., Fundamenty współczesnych państw, Warszawa 2007.
• Izdebski H., Nelicki A., Zachariasz I., Zagospodarowanie przestrzenne. Polskie prawo na tle standardów demokratycznego państwa prawnego, Warszawa 2007.
• Jakimowicz W., Wolność zabudowy w prawie administracyjnym, Warszawa 2012.
• Jędraszko A., Gospodarka przestrzenna w Polsce wobec standardów europejskich, czyli jak ustanowić dobre prawo dla zrównoważonego rozwoju, Warszawa 2008.
• Kant I., Metafizyka moralności, Warszawa 2015.
• Kieres L., Planowanie przestrzenne wobec interesu publicznego i interesu prywatnego, "Acta Universitatis Wratislaviensis" nr 355, "Przegląd Prawa i Administracji" 2014/98.
• Kodeks cywilny. Komentarz do artykułów 1-534, t. 1, red. E. Gniewek, Warszawa 2004
• Kodeks cywilny. Komentarz do artykułów 1-44910, t. 1, red. K. Pietrzykowski, Warszawa 2011.
• Kotarbiński T., Ogólne pojęcie planu [w:] T. Kotarbiński, Sprawność i błąd, Warszawa 1957.
• Kowalewski A., Mordasewicz J., Osiatyński J., Regulski J., Stępień J., Śleszyński P., Ekonomiczne straty i społeczne koszty niekontrolowanej urbanizacji w Polsce - wybrane fragmenty raportu, "Samorząd Terytorialny" 2014/4.
• Koziński J., Doktryna swobody budowlanej. Aspekty ekonomiczne i urbanistyczne, "Zeszyty Zachodniej Okręgowej Izby Urbanistów" 2012/1.
• Koziński J., Olbrysz A., Raport o finansowych efektach polskiego systemu gospodarowania przestrzenią, Warszawa 2011.
• Larsson G., Systemy planowania przestrzennego w Europie Zachodniej, Warszawa 2012.
• Niewiadomski Z., System planowania i zagospodarowania przestrzennego a ustawy specjalne. Dezintegracja systemy? - tezy wystąpienia [w:] Specustawy inwestycyjno-budowlane, red. T. Bąkowski, Gdańsk 2020.
• Olbrysz A., Zachariasz I., Raport o finansowych skutkach polskiego systemu zagospodarowania przestrzenią [w:] Sprawne państwo. Samorządowa służba cywilna. Obszary metropolitalne. Zagospodarowanie przestrzenne. Badania nad kierunkami zmian w funkcjonowaniu samorządu terytorialnego w Polsce, red. P. Kopyciński, Kraków 2015.
• Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Kraków 2004.
• Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne. Komentarz, red. Z. Niewiadomski, Warszawa 2011.
• Przestrzeń życia Polaków, koordynator J. Sepioł, Warszawa 2014.
• Rozwadowski W., Definicje prawa własności w rozwoju dziejowym, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 1984/2.
• Stańczyk Z., Zachariasz I., Prawne podstawy zarządzania procesami urbanizacji - doświadczenia Polski a Anglii, Danii, Francji i Niemiec, Warszawa-Kraków 2022.
• Studia nad chaosem przestrzennym, red. A. Kowalewski, M.J. Nowak, "Studia KPZK PAN" 2018/182, cz. 1-3.
• Zachariasz I., Nowelizacja prawa planowania i zagospodarowania przestrzennego [w:] Sprawne państwo. Propozycje zmian w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, red. P. Kopyciński, Kraków 2015.
• Zachariasz I., O prawie użytkowania wieczystego w kontekście wykonywania zadań publicznych przez jednostki samorządu terytorialnego [w:] Finanse komunalne a Konstytucja, red. H. Izdebski, A. Nelicki, I. Zachariasz, Warszawa 2012.
• Zachariasz I., Planowanie zabudowy miast w latach 1928-1939. Aspekty prawne, "Czasopismo Prawno-Historyczne" 2010/62, z. 1.
• Zachariasz I., Prawne uwarunkowania efektywności planów zagospodarowania przestrzennego w Polsce, "Zarządzanie Publiczne" 2013/1.
• Zachariasz I., Rola opłaty adiacenckiej w systemie gospodarki przestrzennej [w:] Rola prawa w systemie gospodarki przestrzennej, red. J.M. Nowak, Warszawa 2021.