Oświadczenie majątkowe i status osoby na eksponowanym stanowisku politycznym (PEP) jako instrumenty przeciwdziałania korupcji wśród sędziów

• Autorzy: Janusz Konecki

Warianty tytułu

Assets Declarations and Politically Exposed Person (PEP) Status as Instruments of Counteracting Corruption among Judges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Analizie poddano zagadnienia dotyczące korupcji, odpowiedzialności karnej za korupcję i dwóch instrumentów jej przeciwdziałania wśród sędziów - oświadczenia majątkowego oraz statusu osoby na eksponowanym stanowisku politycznym (PEP). Instrumenty te pozwalają na kontrolę stanu majątku oraz konkretnych transakcji zawieranych przez osoby posiadające status PEP. Instrumenty te w wystarczający sposób pozwalają na ustalenie, czy przyrost majątku sędziego znajduje pokrycie w jego dochodach i czy nie doszło do zachowań korupcyjnych. Przedstawiono regulacje prawne dotyczące obu instrumentów, zasady z nimi związane. Zwrócono uwagę na potrzebę ujednolicenia treści oświadczenia majątkowego składanego przez sędziów, rozważenia zasadności jego jawności oraz określenia katalogu okoliczności, które prowadzić będą do uznania, że zachodzą przesłanki do utajnienia oświadczenia majątkowego. Wskazano, że zasadne jest rozważenie poddania negatywnej decyzji właściwego prezesa sądu apelacyjnego i Ministra Sprawiedliwości co do utajnienia oświadczenia majątkowego kontroli sądowej. Konieczne jest także doprecyzowanie katalogu osób posiadających status PEP w wymiarze sprawiedliwości.(abstrakt oryginalny)

EN

The article analyses issues concerning corruption, criminal liability for corruption and two instruments for counteracting it among judges - asset declarations and the politically exposed person (PEP) status. These instruments make it possible to control the state of assets and specific transactions concluded by persons with a PEP status. They make it possible to sufficiently determine whether the growth of a judge's assets is covered by his/her income or whether corrupt behaviour has occurred. The text presents the legal regulations relating to both instruments and the rules related to them, as well as the need to standardise the content of the declaration of assets submitted by judges, to consider the legitimacy of its openness and to define a catalogue of circumstances that will lead to the recognition that there are grounds for classifying the declaration of assets. It was indicated that it is justified to consider subjecting a negative decision of the competent president of the court of appeal and the Minister of Justice to classify a declaration of assets to judicial review. It is also necessary to clarify the catalogue of persons with PEP status in the judiciary.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Korupcja; Przeciwdziałanie korupcji; Zwalczanie korupcji; Politycy; Wymiar sprawiedliwości

EN

Corruption; Corruption fighting; Fight corruption; Politicians; Judiciary

• Czasopismo: Przegląd Prawa Publicznego
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 5
• Strony: 45--59

Twórcy

autor

Janusz Konecki

Bibliografia

• Anticorruption Fact Sheet, https://www.worldbank.org/en/news/factsheet/2020/02/19/anticorruptionfact- sheet.
• Bachmat P., Przestępstwa sprzedajności i przekupstwa (analiza dogmatyczna i praktyka ścigania), IWS, Warszawa 2005, https://iws.gov.pl/wp-content/uploads/2018/08/P-Bachmat-Przest%C4%99pstwasprzedajno% C5%9Bci-i-przekupstwa-2005.pdf.
• Bejda E., Przedmowa, "Przegląd Antykorupcyjny" 2019/1.
• Brol M., Ekonomiczne, instytucjonalne i kulturowe uwarunkowania korupcji, Wrocław 2015.
• Dąbrowski Ł.D., Przestępczość korupcyjna w świetle prawa międzynarodowego, Warszawa 2018.
• Dąbrowski Ł.D., Standardy postępowania funkcjonariuszy publicznych w świetle dokumentów międzynarodowych dotyczących zwalczania i zapobiegania korupcji, "Studia Prawnicze" 2015/1.
• Feliga P. (red.), Odpowiedzialność dyscyplinarna i oświadczenia majątkowe sędziów, IWS, Warszawa 2016.
• Iwański M., Odpowiedzialność karna za przestępstwa korupcyjne, Kraków 2016.
• Jak walczyć z korupcją? Zasady tworzenia i wdrażania strategii antykorupcyjnej dla Polski, Warszawa 2010.
• Jasiński W., Osoby na eksponowanych stanowiskach politycznych. Przeciwdziałanie korupcji i praniu pieniędzy, Warszawa 2012.
• Kołecki B. [w:] I. Hayduk-Hawrylak, B. Kołecki, A. Wleklińska, Prawo o ustroju sądów powszechnych. Komentarz, Warszawa 2018.
• Łukaszewicz A., Sędziowie: w polskich sądach nie ma korupcji, https://www.rp.pl/Sedziowie-i-sady/ 301319912-Sedziowie-w-polskich-sadach-nie-ma-korupcji.html.
• Obszary przestępczości korupcyjnej w Polsce w latach 2018-2019, https://cba.gov.pl/pl/antykorupc/publikacje/ publikacje-w-jezyku-po/4387,Obszary-przestepczosci-korupcyjnej-w-Polsce-w-latach- 20182019.html.
• Ocena polskiego sądownictwa w świetle badań, raport Fundacji Court Watch Polska, Warszawa 2017.
• Opinia CCJE Nr 21 (2018), Zapobieganie korupcji wśród sędziów, https://rm.coe.int/ccje-2018-3e-avis- 21-ccje-en-pl/16809cd20a.
• Public Office, Private Interests: Accountability through Income and Asset Disclosure, http://documents1. worldbank.org/curated/en/734201468152086402/pdf/Public-office-private-interests-accountabilitythrough- income-and-asset-disclosure.pdf.
• Romański M., Czy CBA i aparat sądowniczy w Polsce są skuteczne w walce z korupcją, "Przegląd Nauk o Obronności" 2017/3.
• Szulik M., Analiza unijnych rozwiązań legislacyjnych w zakresie prawa antykorupcyjnego [w:] Korupcja i Antykorupcja. Wybrane zagadnienia. Część I, red. J. Kosiński, K. Krak, A. Korman, Warszawa 2012.