Efektywność techniczna i produktywność nawożenia mineralnego w Polsce

• Autorzy: Michał Świtłyk

Warianty tytułu

Technical Efficiency and productivity of Mineral Fertilization in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem badań była ocena efektywności technicznej i produktywności nawożenia mineralnego w Polsce. Do oceny produktywności zastosowano zagregowany indeks produktywności całkowitej Färe-Primonta. Wykorzystano dane z lat 1998-2019. Efektywność techniczna nawożenia mineralnego w latach 1998-2019 mieściła się w przedziale 79,5% (2008) - 99,6% (2005). Średnia wielkość produktywności całkowitej (dTFP) wzrosła o 9,3%. Głównym źródłem wzrostu produktywności całkowitej był postęp technologiczny (dMP), który wzrósł o 13,2%. Na spadek produktywności całkowitej Färe-Primonta (dTFP) miały wpływ zmiany efektywności (dTFPE), które w badanym okresie zmniejszyły się o 3,5%. Na wzrost efektywności (dTFPE) wpływała efektywność techniczna (1,039), a jej na spadek wpływały efektywność skali (dISE) i efektywność rezedualna mieszana (dRME). Średnie wielkości tych indeksów wynosiły 0,977 i 0,951.(abstrakt oryginalny)

EN

The aim of the study was to assess the technical effectiveness and productivity of mineral fertilization in Poland. The Färe-Primont total productivity index was used to assess productivity. Data from 1998-2 019 were used. The technical efficiency of mineral fertilization in the years 1998-2019 was in the range of 79.5% (2008) - 99.6% (2005). The average total productivity (dTFP) increased by 9.3%. The main source of total productivity growth was technological progress (dMP), which increased by 13.2%. The decrease in Färe-Primont's total productivity (dTFP) was influenced by efficiency changes (dTFPE), which decreased by 3.5% over the period considered. The increase in efficiency (dTFPE) was influenced by technical efficiency (1.039), and its decrease was influenced by scale efficiency (dISE) and mixed resedual efficiency (dRME). The average sizes of these indices were 0.977 and 0.951.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rolnictwo; Produktywność; Pomiar produktywności

EN

Agriculture; Productivity; Measurement of productiveness

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3 (66)
• Strony: 142--164

Twórcy

autor

Michał Świtłyk

Bibliografia

• Baležentis, T. (2015). The sources of the total factor productivity growth in Lithuanian family farms: A Färe-Primont index approach. Prague Economic Papers, 24(02), 225-241. Pobrano z https://www.researchgate.net/publication/281223853_The_Sources_of_the_Total_Factor_Productivity_Growth_in_Lithuanian_Family_Farms_A_Fare-Primont_Index_Approach DOI:10.18267/j.pep.510
• Coelli, T. J., Rao, P. D. S. i Battese, G. E. (1998). An introduction to efficiency and productivity analysis. Boston: Kluwer. doi: http://dx.doi.org/10.1007/978-1-4615-5493-6
• Dakpo, K. H., Desjeux, Y., Jeanneaux, P. i Latruffe, L. (2019). Productivity, technical efficiency and technological change in French agriculture during 2002-2015: A Färe-Primont index decomposition using group frontiers and meta-frontierok. Applied Economics, 51(2), 1-17. doi: https://doi.org/10.1080/00036846.2018.1524982. Pobrano z https://www.researchgate.net/publication/328323336_Productivity_technical_efficiency_and_technological_change_in_French_agriculture_during_2002-2015_a_Fare-Primont_index_decomposition_using_group_frontiers_and_meta-frontierok
• Dakpo, K. H., Desjeux, Y. i Latruffe, L. (2018a). Productivity: Indices of productivity and profitability using data envelopment analysis (DEA). R package version 1.1.0. Pobrano z https://CRAN.R-project.org/package=productivity/
• Dakpo, K. H., Jeanneaux, P., Latruffe, L., Mosnier, C. i Veysset, P. (2018b). Three decades of productivity change in French beef production: A Färe-Primont index decomposition. Australian Journal of Agricultural and Resource Economics, (62), 352-372. Pobrano z https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/1467-8489.12264
• Fotyma, M., Krasowicz, S. i Kurek, E. (1990). Analiza sytuacji w zakresie plonów roślin i nawożenia mineralnego w latach 1975-1988. Studia i Raporty Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, (70), S.
• Gagoś, K. (1973). Efektywność nawożenia w kluczu Państwowych Gospodarstw Rolnych Sosnowica. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska Lublin, VII(11), H, 249-272.
• Gradziuk, P. L. (1990). Produkcyjna efektywność nawożenia mineralnego jako podstawa rozdysponowania nawozów mineralnych w województwie zamojskim (rozprawa doktorska). Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.
• Grochowski, Z. (1960). Efektywność nawożenia w Polsce i za granicą. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 39(3), 15-36.
• Kuśnierz-Gozdalik, U. (1984). Struktura zasiewów i warunki przyrodniczo-glebowe a poziom i efektywność zużycia nawozów w Polsce w latach 1977-1979 (rozprawa doktorska). Akademia Rolnicza w Lublinie.
• O'Donnell, C. J. (2008). An aggregate quantity-price framework for measuring and decomposing productivity and profitability change (Centre for efficiency and productivity Analysis Working Papers WP07/2008). Queensland: University of Queensland.
• O'Donnell, C. J. (2010a). Measuring and decomposing agricultural productivity and profitability change. Australian Journal of Agricultural and Resource Economics, 54(4), 1-34. DOI: 10.22004/ag.econ.162052
• O'Donnell, C. J. (2010b). DPIN version 1.0: A program for decomposing productivity index numbers) Centre for Efficiency and Productivity Analysis Working Papers WP01/2010). Queensland: University of Queensland. Pobrano z https://uq.edu.au/economics/cepa/docs/WP/WP012010.pdf
• O'Donnell, C. J. (2010c). Nonparametric estimates of the components of productivity and profitability change in U.S. agriculture (Working Paper Series No. WP 02/2010). Queensland: School of Economics University of Queensland. Pobrano z https://economics.uq.edu.au/files/5253/WP022010.pdf
• O'Donnell, C. J. (2011). Econometric estimation of distance functions and associated measures of productivity and efficiency change (Centre for Efficiency and Productivity Analysis Working Papers WP01/2011). Queensland: University of Queensland. Pobrano z https://economics.uq.edu.au/files/5217/WP012011.pdf
• Plebański, T. (1963). Efektywność nawożenia mineralnego. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej 57(3), 87-104. Pobrano z http://www.zerokwaw.pl/efektywnosc-nawozenia-mineralnego,86774,0,1.html
• Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2020. Warszawa: GUS. Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rolnictwa-2020,6,14.html
• Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 1999. Warszawa: GUS.
• Rocznik Statystyczny Rzeczpospolitej Polskiej 2020. Warszawa: GUS. Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-rzeczypospolitej-polskiej-2020,2,20.html
• Rocznik Statystyczny Województw 1999-2005. Warszawa: GUS .
• Rocznik Statystyczny Województw 2006-2020. Warszawa: GUS. Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-wojewodztw
• Rychlik, T. (1963a). Efektywność nawożenia w różnych warunkach glebowych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 57(3), 49-68. Pobrano z http://www.zerokwaw.pl/efektywnosc-nawozenia-w-roznych-warunkach-glebowych,86769,0,1.html
• Rychlik, T. (1963b). Efektywność nawożenia w różnych warunkach glebowych. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 58(4), 3-22. Pobrano z http://www.zerokwaw.pl/efektywnosc-nawozenia-w-roznych-warunkach-glebowych,86846,0,1.html
• Stachak, S. (1998). Ekonomika agrofirmy. Warszawa: PWN.
• Stachak, S. i Krawiec, B. (1980). Zróżnicowanie nawożenia w Polsce a jego efektywność. Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauk Społecznych i Ekonomicznych, 86(11), 251-265.
• Stachak, S., Woźniak, Z. i Gałęziewski, B. (1982). Analiza wartościowa wpływu nawożenia na plony w Polsce. Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauk Społecznych i Ekonomicznych, 98(15), 197-213.
• Stachak, S. i Woźniak, Z. (1987a). Ceny nawozów a efektywność nawożenia w Polsce (1981-1984). Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauk Społecznych i Ekonomicznych, 128(24), 243-259.
• Stachak, S. i Woźniak, Z. (1987b). Zróżnicowanie nawożenia a jego efektywność w Polsce (1981-1983). Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauk Społecznych i Ekonomicznych, 128(24), 229-242.
• Środki produkcji w rolnictwie w roku gospodarczym 2019/2020. Warszawa: GUS. Pobrano z https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rolnictwo-lesnictwo/rolnictwo/srodki-produkcji-w-rolnictwie-w-roku-gospodarczym-20192020,6,17.html
• Świtłyk, M. i Rusielik, (2003). Efektywność techniczna nawożenia zbóż w Polsce w latach 1999-2001 - analiza przy zastosowaniu metody DEA. Folia Universitatis Agriculturae Stetinensis, Oeconomica, 232(42), 145-154.
• Witek, T. (red.). (1994). Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski wg gmin (A-57, suplement). Puławy: IUNG.
• Woźniak, Z. i Stachak, S. (1982). Analiza ilościowa wpływu nawożenia na plony w Polsce. Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauk Społecznych i Ekonomicznych, 98(15), 215-230.
• Woźniak, Z. i Stachak, S. (1989). Wpływ poziomu nawożenia na plony w Polsce (1981-1983). Zeszyty Naukowe AR w Szczecinie: Nauki Społeczne i Ekonomiczne, 136(26), 81-99.
• Zawalińska, K., Wąs, A., Kobus, P. i Bańkowska, K. (2022). A framework linking farming resilience with productivity: Empirical validation from Poland in times of crises. Sustainability Science, (17), 81-103. Pobrano z https://doi.org/10.1007/s11625-021-01047-1

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2022.3.12