Sharia Financing Products and the Performance of Sharia Commercial Banks - the Evidence from Indonesia

• Autorzy: Veni Soraya Dewi

Warianty tytułu

Muzułmańskie produkty finansowe a wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych - wnioski z Indonezji

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This study aims to examine whether the financing products in sharia commercial banks will affect financial performance if moderated by NPF. The analytical method used in this study is MRA based on data obtained from audited annual reports of each sharia commercial bank in Indonesia in 2014-2018. The results showed that mudarabah, musyarakah, and ijarah had a positive effect on financial performance, while murabahah had no effect. NPF as a moderating variable is proven to be able to weaken the effect of mudaraba and ijarah, strengthen murabahah, but doesn't moderate the effect of musyarakah. The implication is that it can be used as a basis for determining policy procedures and standards for lending, especially in mudarabah and ijarah. However, in murabahah NPF is actually beneficial because the assets will be returned to the bank if the customer is unable to repay the loan during the period specified in the contract. (original abstract)

Wzrost liczby indonezyjskich banków muzułmańskich oraz oddziałów banków komercyjnych świadczących takie usługi pokazuje, że cieszą się one dużym zainteresowaniem i zaufaniem społecznym. Korzystanie z oferowanych przez nie produktów finansowych pozwala lepiej oszczędzać posiadane środki i i zarządzać nimi. Ponadto ich ofertę produktową można traktować jako alternatywne źródło finansowania działalności. Aż 90% ludności Indonezji stanowią muzułmanie (w sąsiedniej Malezji tylko 60%), jednak to w Malezji sektor muzułmańskich banków komercyjnych jest bardziej rozbudowany niż w Indonezji. Można zatem oczekiwać, że sektor muzułmańskich banków komercyjnych w Indonezji powinien być bardziej rozbudowany niż sektor banków konwencjonalnych. Wcześniejsze badania, które omawiały wpływ rodzajów finansowania na wyniki banków muzułmańskich, koncentrowały się w większym stopniu na ocenie wpływu rodzaju finansowania na rentowność, którego miarę stanowią ROA lub ROE. Wydaje się, że niesłusznie pomijano przy tym wykorzystanie wskaźnika zgodności z islamem (Islamicity Performance Index, IPI), który oprócz wyników finansowych mierzy także zgodność działalności banków z regułami szariatu, troskę o interesariuszy oraz zaangażowanie społeczne (Ibrahim i in. 2004). Wykorzystanie tego miernika odróżnia niniejsze badanie od poprzednich prac empirycznych, w których jako mierniki finansowe stosowano ROE, ROA, EPS (wskaźnik zysku na akcję) itp. W poprzednich badaniach uwzględniano również NPF (non-performing financing, finansowanie zagrożone) jako jedną ze zmiennych, która oddziałuje na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych, jednak uzyskane wyniki nie były spójne. NPF nie wpływa bezpośrednio na wyniki muzułmańskich banków komercyjnych. Niemniej jednak to od skali i sposobu zarządzania ryzykiem przez muzułmańskie banki komercyjne zależy, czy wzrastają ich koszty operacyjne. Uzasadnia to, dlaczego autorka wykorzystuje NPF jako zmienną moderującą wpływ takich kontraktów jak mudarabah, musharakah, murabahah i ijarah na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych. Podstawowe pytanie badawcze postawione w artykule są następujące:
- czy kontrakty typu mudarabah, musyarakah, ijarah i murabahah wpływają na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych?
- czy finansowanie zagrożone (NPF) stanowi zmienną moderującą wpływ kontraktów typu mudharabah, musyarakah, ijarah i murabahah na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych?
Poniżej zaprezentowano hipotezy badawcze testowane przez autorkę.
H1: Mudarabah ma pozytywny (korzystny) wpływ na wyniki finansowe. H2: Musyarakah ma pozytywny (korzystny) wpływ na wyniki finansowe. Mudarabah jest umową o współpracy biznesowej między dwiema stronami, w której pierwszą jest właściciel funduszu, a drugą - zarządzający funduszem. Zysk funduszu jest dzielony między nimi zgodnie z umową, podczas gdy straty finansowe ponosi wyłącznie właściciel funduszu (Nurhayati, Wasilah 2016). Z kolei musyarakah jest formą współpracy między dwiema stronami lub ich większą liczbą. Każ- da ze stron wnosi fundusze, a zyski i ryzyko są dzielone zgodnie z umową (Nurhayati, Wasilah 2016). Mudarabah i musharakah nie zawierają elementów lichwy lub odsetek, jednak wpływają na wyniki finansowe.
H3: Ijarah ma pozytywny (korzystny) wpływ na wyniki finansowe. Ijarah jest umową o przeniesienie praw użytkowania w zamian za wynagrodzenie, bez konieczności przeniesienia własności. W finansach zachodnich odpowiednikiem tej formy jest leasing finansowy. Zyski z tytułu ijarah mogą zwiększyć dochód netto (Karim 2016). Jeśli zwiększy się wykorzystanie tej formy finansowania, można przypuszczać, że banki będą osiągały wyższe przychody i zyski.
H4: Murabahah ma pozytywny (korzystny) wpływ na wyniki finansowe. Murabahah stanowi produkt finansowy muzułmańskich banków komercyjnych, jak również for- mę podziału zysków. Murabahah jest rodzajem finansowania sprzedaży i zakupu towarów realizowanym przez bank na rzecz klientów. Banki kupują dobra od dostawców, aby zaspokoić potrzeby klientów zgodne ze złożonymi przez nich specyfikacjami. Następnie bank odsprzedaje dobra klientowi i czerpie zysk, którym jest wynagrodzenie banku (marża) ustalone w umowie między stronami. Wielu inwestorów wybiera murabahah zamiast innych form inwestowania. Wysoki poziom wypłaty z funduszy działających według reguły murabahah wpływa na wyniki finansowe całego systemu bankowości muzułmańskiej (Haq 2015). Zgodnie z regułami szariatu banki muzułmańskie prowadzą działalność nastawioną na zapewnienie korzyści społeczeństwu. Poprzez murabahah ułatwiają klientom zdobycie potrzebnych towarów dzięki systemowi płatności, który nie jest uciążliwy i pozostaje zgodny z prawem szariatu. Im więcej osób korzysta z finansowania murabahah, tym wyższe są wpływy banków z tytułu wynagrodzenia ustalonego w umowie, a tym samym tym wyższa jest rentowność muzułmańskich banków komercyjnych. Potwierdzają to dotychczasowe badania (Haq 2015; Sari, Anshori 2016; Putra, Hasanah 2018).
H5: Finansowanie zagrożone jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu mudarabah na wyniki finansowe.
H6: Finansowanie zagrożone jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu musyarakah na wyniki finansowe.
H7: Finansowanie zagrożone jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu ijarah na wyniki finansowe.
H8: Finansowanie zagrożone jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu murabahah na wyniki finansowe. Finansowanie zagrożone jest finansowaniem organizowanym przez muzułmańskie banki komercyjne, co do którego zasad i osiąganych wyników istnieją nieformalne ograniczenia. Wartość wskaźnika NPF wpływa więc na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych. W rzeczywistości kwota wypłaconych środków nie jest taka sama dla każdego rodzaju finansowania. Kwoty wymienione w sprawozdaniach finansowych odzwierciedlają łączne finansowanie, co oznacza, że skala finansowania zagrożonego nie jest znana. Z tego względu autorka wykorzystuje wskaźnik NPF jako zmienną moderującą wpływ takich kontraktów jak mudarabah, musyarakah, murabahah i ijarah na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych. Badaną populacją był sektor muzułmańskich banków komercyjnych notowanych na Indonezyjskiej Giełdzie Papierów Wartościowych. Analizą objęto lata 2014-2018. W badaniu wykorzystano analizę regresji z moderatorem (Moderated Regression Analysis, MRA). Zmiennymi niezależnymi są: mudarabah, musharakah, ijarah i murabahah. Zmienną zależną są wyniki finansowe mierzone za pomocą wskaźnika zgodności z islamem (Islamicity Performance Index). Dodatkowo autorka wprowadziła zmienną moderującą, którą jest wskaźnik finansowania zagrożonego (NPF), odzwierciedlający relację między wartością produktów zagrożonych a całkowitą wartością wszystkich rodzajów finansowania. Wartość skorygowanego R 2 wyniosła 0,456 (45,6%). Informuje to, jaki odsetek zmienności wyników finansowych można wyjaśnić zmiennością pięciu zmiennych objaśniających (mudarabah, musyarakah, ijarah, murabahah oraz NPF - zmiennej moderującej). Inne zmienne nieuwzględnione bezpośrednio w modelu odpowiadają za 54,4% zmienności wyników finansowych. Na podstawie wartości statystyki testu t Studenta stwierdzono, że:
▪ finansowanie typu mudarabah ma pozytywny wpływ na wyniki finansowe; hipoteza H1 została przyjęta; ▪ finansowanie typu musyarakah ma pozytywny wpływ na wyniki finansowe; hipoteza H2 została przyjęta;
▪ finansowanie typu ijarah ma pozytywny wpływ na wyniki finansowe; hipoteza H3 została przyjęta;
▪ finansowanie typu murabahah nie ma pozytywnego wpływu na wyniki finansowe; oznacza to, że hipoteza H4 została odrzucona;
▪ NPF (finansowanie zagrożone) stanowi zmienną moderującą wpływ mudarabah na wyniki finansowe - osłabia negatywny wpływ mudarabah; hipoteza H5 została przyjęta;
▪ NPF nie jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu musyarakah na wyniki finansowe; na tej podstawie hipoteza H6 została odrzucona;
▪ NPF jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu ijarah na wyniki finansowe; hipoteza H7 została przyjęta;
▪ NPF jest zmienną moderującą wpływ finansowania typu murabahah na wyniki finansowe; hipoteza H8 została przyjęta.
Przeprowadzona analiza dowodzi, że wprowadzenie NPF jako zmiennej moderującej poprawia jakość modelu. Współczynnik R 2 wzrasta dzięki temu z 0,292 do 0,456. Rezultaty przeprowadzonych testów pokazują, że finansowanie mudarabah, musyarakah i ijarah ma dodatni wpływ na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych. Z kolei finansowanie typu murabahah nie ma wpływu na wyniki finansowe. Wprowadzenie NPF jako zmiennej moderującej: (i) osłabia wpływ mudarabah i ijarah na wyniki finansowe; (ii) wzmacnia wpływ murabahah na wyniki finansowe; (iii) nie zmniejsza wpływu musyarakah na wyniki finansowe. Na podstawie uzyskanych wyników muzułmańskie banki komercyjne mogą wypracować jednolite reguły i standardy udzielania pożyczek, w tym oceny zdolności klientów do spłaty pożyczek, tak aby można było zmniejszyć skalę finansowania zagrożonego, a dzięki temu uzyskać poprawę wyników finansowych. Jednym ze sposobów jest przeprowadzenie pogłębionych badań klientów, uwzględniających m.in. to, jaki rodzaj działalności jest finansowany za pomocą mudarabah i ijarah. Ograniczeniem badania jest wykorzystanie stosunkowo małej próby. Spośród 13 muzułmańskich banków komercyjnych tylko 9 spełniało kryteria umożliwiające wykorzystanie ich w badaniu. Liczbę tę można jednak uznać za wystarczającą do reprezentowania całego systemu muzułmańskiej bankowości komercyjnej w Indonezji. Jako kierunek dalszych badań można wskazać wykorzystanie w analizie również innych produktów finansowych, takich jak qardh, istishna itp., które nie zostały uwzględnione w tym badaniu jako zmienne niezależne, jak również zastosowanie innych zmiennych moderujących, co do których można przypuszczać, że wzmacniają/osłabiają wpływ muzułmańskich produktów finansowych na wyniki finansowe muzułmańskich banków komercyjnych, takich jak ISR (Islamic social responsibility - społeczna odpowiedzialność biznesu w muzułmańskich instytucjach finansowych) czy LDR (loan deposit ratio - wskaźnik kredyty/depozyty). (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Islamic banking; Islam finance; Commercial banks; Financial performance; Financial services; Research results

PL

Bankowość islamska; Finanse islamskie; Banki komercyjne; Wynik finansowy; Usługi finansowe; Wyniki badań

• Czasopismo: Bank i Kredyt
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 5
• Strony: 497--521

Twórcy

autor

Veni Soraya Dewi

• Universitas Muhammadiyah Magelang, Indonesia

Bibliografia

• Afkar T. (2017), Influence analysis of mudharabah financing and qardh financing to the profitability of Islamic banking in Indonesia, AJIE - Asian Journal of Innovation and Entrepreneurship, 02(03), 340-351.
• Almunawwaroh M., Marliana R. (2017), Analisis pengaruh pembiayaan musyarakah terhadap profitabilitas bank syariah di indonesia, Jurnal Akuntansi, 12(2), 177-190.
• Alzoubi T. (2017), Profitability of Islamic financing tools, Banking and Finance Review, 9(1), 75-84.
• Anjani R., Hasmarani M.I. (2015a), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah, dan Murabahah Terhadap Profitabilitas Bank Syariah Mandiri, Tbk, Jurnal Ilmiah, 175-183.
• Anjani R., Hasmarani M.I. (2015b), Pengaruh pembiayaan mudharabah, musyarakah dan murabahah terhadap profitabilitas BPRS di Indonesia periode 2012-2015, The 3rd Call for Syariah Paper FEB UMS, 175-183.
• Arsyadona S., Harahap I., Ridwan M. (2019), The effects of mudharabah and musyarakah financing on the profitability of sharia commercial banks in Indonesia, Proceeding International Seminar on Islamic Studies, 1, 682-689.
• Asih Y. (2018), Analisis Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah, Murabahah dan Ijarah terhadap Profitabilitas Bank Umum Syariah di Indonesia Periode 2014-2018, Prosiding 2nd Business and Economics Conference in Utilizing of Modern Technology, 2(1), 434-448, https://doi.org/10.33830/ jom.v14i2.159.2018.
• Bloomberg (2020), Financial Data Management.
• Chapra M.U. (1996), Monetary management in an Islamic economy, Islamic Economic Studies, 4(1), 1-35, https://doi.org/10.4197/islec.14-1.5.
• Damayanti A.S., Dewi V.S. (2021), Pengaruh Pembiayaan Syariah terhadap Profitabilitas Bank Umum Syariah di Indonesia, Borobudur Accounting Review, 1(2), 128-136, https://doi.org/10.29040/jiei. v7i1.1856.
• EBC (2021), Non-performing loans are likely to increase, European Central Bank, https://www. bankingsupervision.europa.eu/banking/priorities/npl/html/index.en.html.
• Faradilla C., Arfan M., Shabri M. (2017), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah dan Musyarakah terhadap Profitabilitas Bank Umum Syariah di Indonesia, Pengaruh Pembiayaan Murabahah, Istishna, Ijarah, Mudharabah Dan Musyarakah Terhadap Profitabilitas Bank Umum Syariah Di Indonesia, 6(3), 10-18.
• Fianto B.A., Maulida H., Laila N. (2019), Determining factors of non-performing financing in Islamic microfinance institutions, Heliyon, 5(8), e02301, https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2019.e02301.
• Garwautama P.K., Sulaeman S., Noor I. (2021), Pengaruh Pembiayaan Murabahah, Pembiayaan Musyarakah, Pembiayaan Qardh Terhadap Profitabilitas, Balance: Jurnal Akuntansi Dan Bisnis, 6(2), 145-156, https://jurnal.um-palembang.ac.id/balance/article/view/3873/2578.
• Ghozali I. (2018), Aplikasi Analisis Multivariate Dengan Program IBM SPSS 25, Badan Penerbit Universitas Diponegoro.
• Haq R.N.A. (2015), Pengaruh Pembiayaan dan Efisiensi terhadap Profitabilitas Bank Umum Syariah, Perbanas Review, 1 (November), 107-124.
• Harianto S. (2017), Rasio Keuangan dan Pengaruhnya terhadap Profitabilitas pada Bank Pembiayaan Rakyat Syariah di Indonesia, Jurnal Bisnis Dan Manajemen, 7 (April), 41-48, https://doi.org/10.15408/ ess.v7i1.4076.
• Hazzi O.A., Kilani M.I.Al. (2013), The financial performance analysis of Islamic and traditional banks: evidence from Malaysia, European Journal of Economics, Finance and Administrative Sciences, 57, 133-144.
• Hoque M.M., Hossain M.P., Bappy N.M. (2019), Financial performance analysis of selected banks in Bangladesh: a study on Islamic and conventional banks, International Journal of Creative and Innovative Research in All Studies, 2(6), 15-30, https://doi.org/10.13140/RG.2.2.31998.54089/1.
• Hustia A., Candera M. (2019), Pengaruh Pembiayaan Qardh, Ijarah Dan Istishna Terhadap Profitabilitas Bank Pembiayaan Rakyat Syariah (Bprs) Di Indonesia, Jurnal Manajemen Dan Keuangan, 8(1), 58-67, https://doi.org/10.33059/jmk.v8i1.1183.
• Ibrahim A., Rahmati A. (2017), Analisis Solutif Penyelesaian Pembiayaan Bermasalah di Bank Syariah: Kajian Pada Produk Murabahah di Bank Muamalat, Iqtishadia, 10(1), 71-96, https://doi.org/http://dx.doi. org/10.21043/iqtishadia.v10i1.2319.
• Ibrahim S.H.B.M., Wirman A., Alrazi B., Nor M.N.B.M., Pramono S. (2004), Alternative disclosure and performance measures for Islamic banks, Second Conference on Administrative Sciences: Meeting the Challenges of the Globalization Age, King Fahd University of Petroleum and Minerals, Dhahran, Saudi Arabia.
• Jaurino Wulandari R. (2017), The Effect of Mudharabah and Musyarakah on the Profitability of Islamic Banks.
• Karim A.A. (2016), Bank Islam: Analisis Fiqih Dan Keuangan, Raja Grafindo Persada.
• Khasanah A.N. (2016), Pengaruh Intellectual Capital dan Islamicity Performance Index Terhadap Kinerja Keuangan Perbankan Syariah Di Indonesia, Jurnal Nominal, 5(1), 1-18.
• Kobia G.K., Baimwera B. (2018), Influence of credit risk management on financial performance of commercial banks in Kenya, European Journal of Business and Management, https://www. semanticscholar.org/paper/Influence-of-Credit-Risk-Management-on-Financial-of-Kobia-Baimwera/ 0f17dc92dae5b0a2b2cc143e5b838871511c60bc.
• Medina A., Marliana R. (2018), Pengaruh Car, Npf Dan Fdr Terhadap Profitabilitas Bank Syariah Di Indonesia, Amwaluna, 2, 1-17.
• Meilani S.E.R., Andraeny D., Rahmayati A. (2014), Analisis Kinerja Perbankan Syariah di Indonesia dengan Menggunakan Pendekatan Islamicity Indeces, Seminar Nasional Dan The 3rd Call for Syariah Paper, 22-38.
• Meutia I. (2010), Sharia Enterprise Theory sebagai dasar pengungkapan tanggung Jawab Sosial untuk Bank Syariah, Disertasi, Universitas Brawijaya, Malang, https://scholar.google.co.id/ citations?user=QWWgbNYAAAAJ&hl=id.
• Mohd Faisol Ibrahim R.K. (2014), The Islamic home financing in Malaysia, Jurnal Muamalat Dan Society, 8, 27-38.
• Munir M. (2018), Analisis Pengaruh CAR, NPF, FDR dan Inflasi terhadap Profitabilitas Perbankan Syariah di Indonesia, Ihtifaz: Journal of Islamic Economics, Finance, and Banking, 1(1), 89, https://doi. org/10.12928/ijiefb.v1i1.285.
• Nawawi A., Nurdiansyah D.H., Al Qodliyah D.S.A. (2018), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah dan Musyarakah Terhadap Profitabilitas (ROA) Pada BPRS HIK Bekasi Kantor Cabang Karawang, FALAH: Jurnal Ekonomi Syariah, 3(2), 96, https://doi.org/10.22219/jes.v3i2.7679.
• Nugraha D., Darmansyah A. (2019), The effect of Sharia funding and financing product toward profitability of Islamic commercial banks in Indonesia, International Conference on Rural Development and Entrepreneurship 2019: Enhancing Small Business and Rural Development Toward Industrial Revolution 4.0, 5(1), 622-632.
• Nurhayati S., Wasilah (2014), Akuntansi Perbankan Syariah, Salemba Empat.
• Nurhayati S., Wasilah (2016), Akuntansi Syariah di Indonesia, Salemba Empat.
• OJK (2020), Sharia Banking Statistic, Otoritas Jasa Keuangan, https://www.ojk.go.id/id/kanal/syariah/ data-dan-statistik/statistik-perbankan-syariah/Pages/Statistik-Perbankan-Syariah---Desember-2020. aspx.
• Oktaviani I.N., Alaidrus S., Siswanto S. (2022), The influence of qard and zakat on profitability of Islamic banks in Indonesia, Indonesian Interdisciplinary Journal of Sharia Economics (IIJSE), 5(1), 63-73, https://doi.org/10.31538/iijse.v5i1.1968.
• Permata R.I.D., Yaningwati F., Zahroh A. (2014), Analisis pengaruh pembiayaan mudharabah dan musyarakah terhadap tingkat profitabilitas (return on equity) (studi pada bank umum Syariah yang terdaftar di bank Indonesia periode 2009-2012), Jurnal Administrasi Bisnis, 12(1), 1-9.
• Pratama D.N., Martika L.D., Rahmawati T. (2017), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Pembiayaan Musyarakah dan Sewa Ijarah terhadap Profitabilitas, JRKA, 3(1), 53-68.
• Pratama Y.B., Febriansyah E. (2020), The effect of mudharabah, musyarakah and murabahah finance on the profitability of Sharia general banks in Indonesia in 2013-2017, BIMA Journal (Business, Management, and Accounting Journal), 1(1), 49-60, https://doi.org/10.37638/bima.1.1.49-60.
• Purwitasari F., Anis C. (2011), Analisis Pelaporan Corporate Social Responsibility Perbankan Syariah dan Perspektif Sharia Enterprise Theory.
• Puteri D.R., Meutia I. (2014), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah, Murabahah, Istishna dan Ijarah Terhadap Profitabilitas Pada Bank Umum Syariah di Indonesia, Jurnal Penelitian Dan Pengembangan Akuntansi, 8(1), 1-24.
• Putra P., Hasanah M. (2018), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah, Murabahah, Dan Ijarah Terhadap Profitabilitas 4 Bank Umum Syariah Periode 2013-2016, Jurnal Organisasi Dan Manajemen, 14(2), 140-150, https://doi.org/10.33830/jom.v14i2.159.2018.
• Rizki N.W., Askandar N.S., Afifudin (2017), Analisis Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah dan Ijarah terhadap Profitabilitas Bank Syariah di Indonesia, Jurnal Ilmiah Riset Akuntansi, 6(5), 91-104.
• Romdhoni A.H., Yozika F.Al. (2018), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Musyarakah dan Ijarah Terhadap Profitabilitas Bank Muamalat Indonesia, 4(03), 177-186.
• Said P., Ahmad I., Javaid F. (2008), Handbook of Islamic Banking Products and Services State Bank of Pakistan, Islamic Banking Department, State Bank of Pakistan.
• Sari D.W., Anshori M.Y. (2016), Pengaruh Pembiayaan Murabahah, Istishna, Mudharabah, dan Musyarakah terhadap Profitabilitas (Studi pada Bank Syariah di Indonesia periode Maret 2015-Agustus 2016), Accounting and Management Journal, 1(1), 1-8.
• Schoon N. (2016), Islamic finance product explained, in: Modern Islamic Banking: Products and Processes in Practice, John Wiley&Sons, https://doi.org/10.1002/9781119234708.ch3.
• Setiawan U.N.A., Indriani A. (2016), Pengaruh Dana Pihak Ketiga (DPK), Capital Adequacy Ratio (CAR), dan Non Performing Financing (NPF) terhadap Profitabilitas Bank Syariah dengan Pembiayaan sebagai Variabel Intervening, Diponegoro Journal of Management, 5(4), 1-11.
• Sitompul S., Nasution S.K. (2019), The effect of Car, BOPO, NPF, and FDR on profitability of Sharia commercial banks in Indonesia, Budapest International Research and Critics Institute (BIRCI-Journal): Humanities and Social Sciences, 2(3), 234-238, https://doi.org/10.33258/birci.v2i3.412.
• Sudarsono H., Saputri M.A. (2018), The effect of financial performance toward profit-sharing rate on mudharabah deposit of Sharia banking in Indonesia, Maqtasid, 9(1), 82-92, https://doi.org/http:// dxoi.org/10.18326/muqtasid.v9i1.82-92.
• Suniyah Maslichah, Mawardi M.C. (2019), Pengaruh Pembiayaan Mudharabah, Net Interest Margin (NIM), dan Non Performing Financing (NPF) terhadap Return On Asset, E-JRA, 08(01), 57-70.
• Syafrida I., Aminah I. (2015), Faktor Perlambatan Pertumbuhan Bank Syariah Di Indonesia Dan Upaya Penanganannya, Jurnal Ekonomi & Bisnis PNJ, 14(1), 13473.
• Tho'in M. (2019), Profitability of Islamic commercial banks in Indonesia, IQTISHADIA: Jurnal Ekonomi & Perbankan Syariah, 6(2), 89, https://doi.org/10.19105/iqtishadia.v6i2.2429.
• Thomson Reuters (2018), Islamic Finance Development Report 2018. Building Momentum.
• Triyuwono I. (2003), Sinergi Oposisi Biner: Formulasi Tujuan Dasar Laporan Keuangan Syariah, Iqtisad Journal of Islamic Economics, 4(1).
• Triyuwono I. (2006), Perspektif, Metodologi, dan Teori Akuntansi Syariah, RajaGrafindo Persada.
• Vegirawati T., Rawati T. (2019), Do contributions of Islamic banks stakeholders influence profit and loss sharing financing? Empirical evidence in Indonesia, International Journal of Islamic Economics and Finance Studies, 60-76, https://doi.org/10.25272/ijisef.455191.
• Wahyuni M. (2016), Pengaruh Volume Pembiayaan Bagi Hasil dan Pembiayaan Murabahah terhadap Kinerja Keuangan Bank Umum Syariah dengan NPF sebagai Variabel Moderasi, Jurnal EBBANK, 7(1), 1-10, http://ebbank.stiebbank.ac.id/index.php/EBBANK/article/viewFile/84/85.
• Widiasari N.K.Y., Mimba N.P.S.H. (2015), Pengaruh Loan To Deposit Ratio Pada Profitabilitas Dengan Non Performing Loan Sebagai Pemoderasi, E-Jurnal Akuntansi, 10(2), 588-601.
• Yulianto A., Solikhah B. (2016), The internal factors of Indonesian Sharia banking to predict the mudharabah deposits, Review of Integrative Business & Economics Research, 5(1), 210-218.
• Yusuf M., Surjaatmadja S. (2018), Analysis of financial performance on profitability with non performance financing as variable moderation (study at Sharia commercial bank in Indonesia period 2012-2016), International Journal of Economics and Financial Issues, 8(4), 126-132.