Baskijskie sporty ludowe - herri kirolak - i ich rola w turystyce Kraju Basków

• Autorzy: Jakub Szymański

Warianty tytułu

Basque Traditional Sports - Herri Kirolak - and Its Role in Tourism in the Basque Country

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Skojarzenia z turystyką sportową mogą być wielorakie, a wielu osobom przywodzą na myśl igrzyska olimpijskie czy też największe turnieje piłkarskie. Tymczasem ten rodzaj turystyki, a nawet turystykę sportowo-kulturową, uprawiać można także na skalę regionalną. Tak najczęściej dzieje się w przypadku baskijskich sportów ludowych, tzw. herri kirolak. W niniejszym artykule nakreślona została panorama tych tradycyjnych sportów i zastanowiono się również nad kwestiami ich promocji w internecie oraz ich roli w turystyce Kraju Basków. W pierwszej części artykułu znalazła się także krótka charakterystyka samego regionu, a następnie zwięzły opis poszczególnych, odpowiednio sklasyfikowanych, dyscyplin herri kirolak. W części związanej z turystyką opisane zostały istniejące formy promocji baskijskich sportów ludowych na stronach internetowych przez oficjalne biura i wydziały informacji turystycznej, a także firmy organizujące wydarzenia i mające w swojej ofercie m.in. pokazy herri kirolak. Z obserwacji wynika, że sporty te nie są jeszcze siłą napędową baskijskiej turystyki, a pełnią rolę edukacyjną dla przyjezdnych i wzmacniającą tożsamość kulturową Basków. (abstrakt oryginalny)

EN

Many people's first associations with sports tourism make them think of the Olympic Games or major football tournaments. However, sport tourism, or even sport and culture tourism, can also be carried out on a regional scale. This is most often the case with Basque folk sports, the so-called herri kirolak. This article outlines the panorama of these traditional sports and also considers the issues of their promotion on the Internet and their role in Basque tourism. The first part of the article also includes a brief characteristics of the region itself, followed by a concise description of the different herri kirolak disciplines classified accordingly. In the part related to tourism, what is described are the existing forms of promotion of Basque folk sports on websites by individual official tourist information offices and departments, as well as by companies organising events and having herri kirolak shows in their offer. The observations show that these sports are not yet the driving force of Basque tourism, but that they play an educational role for visitors and strengthen Basque cultural identity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Sport; Turystyka; Turystyka kulturowa; Promocja turystyki

EN

Sport; Tourism; Cultural tourism; Promotion of tourism

• Czasopismo: Turystyka Kulturowa
• Rocznik: 2022
• Numer: nr 3 Dziedzictwo niematerialne a turystyka
• Strony: 202--233

Twórcy

autor

Jakub Szymański

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• 1. Aguirre Franco, R., 1983, Deporte rural vasco, Txertoa, San Sebastian.
• 2. Alejziak, W., 2016, Turystyka sportowa - przyczynek do dyskusji nad definicją oraz problematyką badawczą, "Turyzm", nr 26 (1), s. 91-94
• 3. Barandiarán, S., 1963, El euskera y sus semejanzas con el dravídico, "Arbor", nr 54 (207), s. 280-297
• 4. Bähr, G., 1934, El vasco y el camítico, "Revista internacional de los estudios vascos = Eusko ikaskuntzen nazioarteko aldizkaria (RIEV)", nr 25 (2), s. 240-244
• 5. Buczkowska, K., Malchrowicz-Mośko, E., 2010, Fiesty hiszpańskie - jeszcze święta lokalne, czy już tylko atrakcje dla turystów?, "Turystyka Kulturowa", nr 4/2010, s. 17-37
• 6. Cayero Alkorta, R., Sagastume Fernández, R., 2005, Modalities of herri kirolak for the new generations, [w:] C. Urdangarin Liebaert, J. Etxebeste Otegi (koord.), Euskal jokoa eta jolasa. Transmitting the Basque heritage through games and play, Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia/Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco, Vitoria-Gasteiz, s. 179-197
• 7. Cieślik-Florczyk, M., 2014, Analiza strukturalna stron internetowych głównych polskich partii politycznych, "Świat Idei i Polityki", nr 13, s. 23-35
• 8. Egibar Artola, M., 2005, Herri kirolak: sports activities which specifically contribute to the promotion and the enjoyment of the emotion of sports, [w:] C. Urdangarin Liebaert, J. Etxebeste Otegi (koord.), Euskal jokoa eta jolasa. Transmitting the Basque heritage through games and play, Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia/Servicio Central de Publicaciones del Gobierno Vasco, Vitoria-Gasteiz, s. 158-178
• 9. Jamieson, W., 1998, Cultural Heritage Tourism Planning and Development: Defining the Field and Its Challenges, "APT Bulletin: The Journal of Preservation Technology", nr 29 (3/4), s. 65-67
• 10. Kaczmarek, J., Stasiak, A., Włodarczyk, B., 2005, Produkt turystyczny, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• 11. Kurlansky, M., 2000, The Basque History of the World, Vintage Books, Londyn
• 12. Malchrowicz, E., 2015, Blaski i cienie turystyki sportowej, portal Post-turysta.pl, esej nr 52 [https://post-turysta.pl/artykul/blaski-i-cienie-turystyki-sportowej]
• 13. Mikos von Rohrscheidt, A., 2016, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy (wyd. 3, popr. i rozsz.), Wydawnictwo KulTour.pl, Poznań
• 14. Mikos von Rohrscheidt, A., Plichta, P., 2021, Dziedzictwo w turystyce kulturowej - wprowadzenie do kolekcji tematycznej czasopisma naukowego "Turystyka Kulturowa", "Turystyka Kulturowa", nr 3 (120), s. 313-329
• 15. Mirgos, K., 2011, Etxe jako baskijskie słowo-klucz, "Studia Europaea Gnesnensia", nr 3/2011, s. 165-174
• 16. Mirgos, K., 2015, Euskaltasuna. O byciu Baskiem we współczesnym świecie, "Etnografia Polska", t. LIX, z. 1-2, s. 45-64
• 17. Mirgos, K., 2020, Gure. Historie z Kraju Basków, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec
• 18. Murzyn-Kupisz, M., 2003, Historia i kultura Kraju Basków, [w:] Z. Górka, J. Więcław (red.), Badania i podróże krakowskich geografów, Polskie Towarzystwo Geograficzne, Kraków, s. 181-188
• 19. Nosal, P., 2011, Między lokalnością a globalnością. Sport a konteksty tożsamości grupowej, [w:] T. Sahaj (red.), Od fana do chuligana, Wydawnictwo Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu, Poznań, s. 21-41
• 20. Nosal, P., 2011, Technologia i życie społeczne. Analiza relacji na przykładzie współczesnego świata sportu [rozprawa doktorska]. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• 21. Nosal, P., 2015, Społeczne ujęcie sportu. (Trudne) definiowanie zjawiska i jego dyskurs, "Przegląd Socjologii Jakościowej", nr 11/2, s. 16-38
• 22. Panasiuk, A., 2006, Marketing usług turystycznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• 23. Prabucki B., 2012, Traditional sports as an attractive form of physical recreation and cultural tourism [w:] W. Siwiński, B. Pluta (red.), Teoria i metodyka rekreacji ruchowej w świetle aktualnych badan (Theory and methodology of physical recreation in the light of current research), Poznań, s. 191-208
• 24. Prabucki B., 2013a, Sport, globalizacja i etniczna tożsamość. Przykład baskijski, "Kultura - Historia - Globalizacja", nr 14, s. 261-278
• 25. Prabucki B., 2013b, Badanie tradycyjnych sportów i gier jako perspektywiczny obszar badawczy, "Homo Ludens", nr 1(5)/2013, s. 205-217
• 26. Prabucki B., 2014a, Basque festival Aste Nagusia as an interesting example of cultural and sport tourism attraction [w:] F. Dias, S. Oliveira, J. Kosmaczewska, Â. Pereira (ed.), New Trends in Tourism Research. A Polish perspective, Tourism Research Group of Polytechnic Institute of Leiria, Leiria, s. 80-98
• 27. Prabucki B., 2014b, Pierwiastek ludyczny we współczesnym sporcie. Analiza na przykładzie sportów tradycyjnych, "Zabawy i zabawki. Studia Antropologiczne", nr 12 (2014), s. 136-153
• 28. Prabucki B., 2016, Sporty tradycyjne jako elementy kulturowej tożsamości europejskiej. Analiza na przykładzie wybranych grup etnicznych i narodów [rozprawa doktorska]. Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
• 29. Prabucki, B., 2017, Small Nation, Big Sport Basque Ball - Its Past and Present Cultural Meanings for the Basques, "The International Journal of the History of Sport", nr 34:10, s. 943-956
• 30. Prabucki, B., 2022, Traditional Sports and Games in the Contemporary World: The New Face of Sport?, Cambridge Scholars Publishing, Cambridge
• 31. Rawski, M., 2010, Wybrane trudności realizacji aspektu czynnościowego w marketingu terytorialnym, "Ekonomiczne Problemy Usług", nr 56, s. 61-73
• 32. Sasińska-Klas, T., 2014, Analiza dyskursywna i jej zastosowanie w badaniach na gruncie nauk społecznych [w:] P. Borowiec, R. Kłosowicz, P. Ścigaj (red.), Odmiany współczesnej nauki o polityce (tom 1), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, s. 423-435
• 33. Szromnik, A., 2007, Marketing terytorialny. Miasto i region na rynku, Wolters Kluwer Polska, Warszawa
• 34. UNESCO, 2003, Konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego
• 35. UNESCO, 2017, Traditional Sports and Games, challenge for the future
• 36. Zajadacz, A., 2016, Turystyka sportowa - próba zdefiniowania pojęcia, "Turyzm", nr 26 (1), s. 103-105
• 37. Zawadzki, P., 2013, Promocja regionu turystycznego na przykładzie kampanii "Tajemniczy Dolny Śląsk", "Problemy Zarządzania, Finansów i Marketingu", nr 30, s. 435-447
• 38. Álava Turismo: https://alavaturismo.eus/es/ [24.08.2022]
• 39. Aste Nagusia: www.bilbao.eus/astenagusia/astenagusia2019.pdf [16.06.2022]
• 40. Bilbao Basque Fest: https://basquefest.bilbao.eus/programa-dia-a-dia/sport/ [20.06.2022]
• 41. Departament ds. Turystyki w Bilbao: www.bilbaoturismo.net/BilbaoTurismo/es/deportes_2 [14.06.2022]
• 42. Departament ds. Turystyki w Getxo: www.getxo.eus/es/turismo/que-hacer/deporte-ruralgetxo [16.06.2022]
• 43. Departament ds. Turystyki w San Sebastian: www.sansebastianturismoa.eus/en/to-do/plansin-san-sebastian/sport-city-basque-sports/local-and-traditional-sports [16.06.2022]
• 44. Departament ds. Turystyki w Vitorii-Gasteiz: www.vitoria-gasteiz.org/wb021/was/contenidoAction.do?idioma=es&uid=b2c6806_168796f99e1__7e94 [14.06.2022]
• 45. Gipuzkoa Turismoa: https://www.gipuzkoaturismoa.eus/es/inicio [24.08.2022]
• 46. Herri Kirol: https://herrikirol.com/oferta-de-eventos/ [24.08.2022]
• 47. Inguru Abentura: https://www.inguruabentura.com/actividades-eventos-celebraciones/herri-kirolak/ [24.08.2022]
• 48. Jai Alai: www.bilbaojaialai.biz/es/tradiciones-vascas/deportes-rurales